De organisatie heeft laten weten dat er zondag in slechts 15 van de 6300 stembureaus problemen waren. In de loop van de dag kwamen steeds meer stemmers opdagen.

Ongeveer 12,5 miljoen Afghanen hadden zich als kiezer laten registreren. Het is nog niet duidelijk of de opkomst groot is geweest. Er waren volgens waarnemers minder rijen wachtenden dan bij de presidentsverkiezingen van vorig jaar. Naar verwachting zal de opkomst rond de 50 procent liggen, wat lager is dan de 75 procent van vorig jaar.

De verkiezingen worden gezien als de laatste formele stap op de weg naar democratie, die werd ingezet nadat door de VS geleide invasietroepen en de Afghaanse oppositie eind 2001 de Taliban ten val hadden gebracht.

In het land waakten circa 30.000 militairen uit het buitenland en tienduizenden Afghaanse soldaten of agenten over de veiligheid. Toch werden acht mensen, onder wie een Franse militair, om het leven gebracht bij verschillende incidenten in het land. Een kantoor van de Verenigde Naties bij Kabul werd met een raket beschoten.

Sommige stembureaus moesten korte tijd worden gesloten, omdat er werd geschoten en andere gingen later open dan de bedoeling was, omdat de veiligheid niet was gewaarborgd. De meeste stembureaus waren gevestigd in scholen en moskeeën, maar in sommige afgelegen gebieden brachten de kiezers hun stem uit in tenten.

In Zuid-Afghanistan, waar Nederlandse militairen zijn gestationeerd, zijn de verkiezingen rustig verlopen. Er waren geen incidenten en de Nederlandse commando’s hebben nergens hoeven ingrijpen, aldus kolonel K. Vollaard in Kandahar gisteren na de sluiting van de stembureaus. Kandahar was eerder onder de Taliban de feitelijke hoofdstad en werd bijna vier jaar geleden als laatste bolwerk door de Taliban opgegeven.

President Hamid Karzai zei bij het uitbrengen van zijn stem dat de verkiezingen een keerpunt vormen en dat geschiedenis is geschreven. Karzai werd eind december 2001 interim-president. Hij werd vorig jaar met overweldigende meerderheid gekozen.

Ook de secretaris-generaal van de NAVO, De Hoop Scheffer, noemde de stembusgang van gisteren een mijlpaal op weg naar wederopbouw en vrede. „Miljoenen dappere Afghaanse mannen en vrouwen hebben de mogelijkheid aangegrepen om dat fundamentele mensenrecht uit te oefenen: het vrijelijk kiezen van hun politieke vertegenwoordigers”, aldus de verklaring. De NAVO leidt een troepenmacht van 11.000 man in Afghanistan.

Aan de verkiezingen van gisteren deed een bonte verzameling kandidaten mee. Karzai wilde dat kandidaat-parlementariërs op persoonlijke titel en niet namens een partij meededen. Bijna 5800 mensen hebben zich kandidaat gesteld, onder wie meer dan 200 Afghanen die over een privé-legertje beschikken.

Voor de duizenden kandidaten zijn 249 zetels in het parlement. Circa een kwart is bij wet voor vrouwen bestemd. De uitslagen worden in de tweede helft van oktober verwacht.

Afghanistan was sinds de jaren zeventig het bloedige toneel van strijd tussen de toenmalige supermachten, verschillende bevolkingsgroepen, extremistische milities, regionale mogendheden en plaatselijke alleenheersers. De overwegend (etnisch) Pathaanse extremisten van de Taliban werden eind 2001 na ongeveer vijf jaren van schrikbewind ten val gebracht door Amerikaanse militaire interventie.