WAO akkoord coalitie na crisisberaad
De coalitiepartijen en het kabinet zijn vannacht tot overeenstemming gekomen over de nieuwe arbeidsongeschiktheidswetgeving. Die wordt vanaf 1 januari uitgevoerd door uitkeringsinstantie UWV. Een jaar later kunnen gedeeltelijk arbeidsongeschikten ook terecht bij particuliere verzekeraars.
Eensgezind gingen CDA, VVD en D66 woensdagmorgen een debat over de nieuwe wetgeving in. Dit debat werd vrijdag nog uitgesteld, omdat de drie regeringspartijen het niet eens konden worden over de uitvoering van het nieuwe stelsel. CDA en D66 wilden een regeling voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten volledig overlaten aan particuliere verzekeraars. De VVD zag daar, net als de linkse oppositie, niets in.
In de nieuwe wetgeving worden gedeeltelijk arbeidsongeschikten zorgvuldig gescheiden van mensen die volledig afgekeurd zijn. Met een aanvulling op het loon moeten zij zo veel mogelijk aan het werk blijven. Particuliere verzekeraars kunnen daar een positieve bijdrage aan leveren, maar de VVD vreesde de hoge aanloopkosten (3,5 miljard), omdat de verzekeraars hiervoor nog geen reserves hebben.
Tot in de nacht overlegden de drie voorzitters van de coalitiefracties over een compromis. Ook de ministers De Geus (Sociale Zaken) en Zalm (Financiën) waren aanwezig. Tijdens een schorsing is premier Balkenende geconsulteerd. Spottend spraken de linkse oppositiefracties woensdagmorgen over een herleving van het oude, paarse Torentjesoverleg.
De betrokkenen toonden zich in de vroege uurtjes woensdagmorgen echter blij met het bereikte akkoord. De Geus sprak van „winst” dat er nu draagvlak is voor zijn plannen. „Dit wordt een heel solide uitvoering van de nieuwe WAO.” De CDA bewindsman wees erop dat er al twintig jaar is gepraat over een andere opzet van de WAO.
CDA fractieleider Verhagen vindt dat er „op een goede, verantwoordelijke wijze een oplossing is gezocht.” Volgens VVD aanvoerder Van Aartsen is „de coalitie de winnaar.” D66 leider Dittrich zei dat „iedereen na lang puzzelen tevreden is.”
De oppositie was woensdagmorgen aanmerkelijk kritischer. PvdA kamerlid Bussemaker noemde het coalitieakkoord een bureaucratisch gedrocht. „Het is een jaar uitstel van executie en de samenleving wordt opgezadeld met de schade.” Ook vakbond CNV reageerde teleurgesteld. „De coalitie wint maar de arbeidsongeschikte verliest”, aldus voorzitter Westerbeek, die liever een volledig private uitvoering had gezien.
Werkgeversorganisatie MKB Nederland ziet het coalitieakkoord als „niet het ideale, maar politiek gezien wel het maximaal haalbare plan.” De Reformatorisch Maatschappelijke Unie toonde zich sceptisch. „Wat de RMU betreft behoeft niet alleen de uitvoering een jaar uitgesteld te worden, maar de gehele hervorming van het WAO stelsel. Juist nu eerdere maatregelen hun vruchten beginnen af te werpen, is er rust nodig aan het front.”
Die opstelling kiezen ook de linkse oppositiefracties en de ChristenUnie. De SGP steunt de nieuwe wetgeving wel. Woensdag debatteerde de Kamer er de hele dag over, volgende week valt het definitieve besluit. Dan moet ook blijken of de oude WAO van 1963 inderdaad per 1 januari aanstaande kan worden vervangen.