EU-leiders zonder Hongarije akkoord met extra steun Oekraïne
De leiders van de EU-landen hebben buiten Hongarije om extra steun voor Oekraïne afgesproken. De Hongaarse premier Viktor Orbán bleef zich daartegen op de ingelaste EU-top donderdag in Brussel verzetten, waarna de 26 anderen volgens een EU-diplomaat besloten zich zonder Hongarije uit te spreken. Over de versterking van de Europese defensie zijn de 27, dus ook Hongarije, het volgens de bron wel eens.
Orbán, die van de EU-leiders het dichtst bij het Kremlin staat, had voorafgaand aan de top al laten weten niet te willen instemmen met extra steun aan Oekraïne. Hij had in een brief aan voorzitter António Costa van de Europese Raad al laten weten dat hij geen conclusies wilde trekken aan het eind van de top, zoals normaal wel gebeurt. De Slowaakse leider Robert Fico protesteerde ook, maar is toch akkoord gegaan met de slotverklaring. Hij lijkt tevreden met de toevoeging dat de Europese Commissie een oplossing zoekt voor de invoer van Russisch gas.
President Volodymyr Zelensky was ook naar Brussel gekomen om het deel van de top over Oekraïne bij te wonen. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen beloofde Zelensky al voor aanvang van de top dat de EU zijn land zal blijven steunen. Dat was een signaal aan Zelensky nu de Amerikanen de militaire hulp hebben opgeschort.
De EU-leiders zeggen Oekraïne geen concrete militaire of financiële hulp toe, maar verzekeren dat het land op de EU kan blijven rekenen. Ze onderstrepen onder meer dat Oekraïne slachtoffer is dat steun verdient en Rusland dader is die gestraft moet worden, wat de VS niet meer willen beamen. Die taal was voor Orbán reden zijn veto te gebruiken.
Naast hulp aan Oekraïne bespraken de leiders de verdediging van Europa. Dat moet veel meer geld aan defensie uitgeven omdat de Amerikanen daar niet meer voor willen opdraaien. Dat is al langer aan de gang, maar is onder president Trump in een stroomversnelling gekomen. Von der Leyen presenteerde deze week een plan om 800 miljard aan investeringen in defensie mogelijk te maken.
Daarvoor zou onder meer geld moeten worden geleend met de EU-begroting als onderpand en zouden de begrotingsregels voor EU-landen moeten worden versoepeld. Dat waren tot voor kort voorstellen waar zuinige landen als Nederland en Duitsland mordicus tegen waren. Maar dat kamp slinkt snel, en Duitsland dringt inmiddels zelfs aan op nog verdere versoepelingen. De leiders roepen de Commissie op die te onderzoeken, maar tekenen ook aan dat staatsschulden houdbaar moeten blijven.