Dat Elon Musk het Witte Huis adviseert is algemeen bekend. De techmiljardair is de achterliggende weken druk geweest met de afslanking van het ambtenarenapparaat. Duizenden Amerikaanse medewerkers zijn ontslagen. Trump is daarover tevreden. Maar dat geldt niet voor sommige ministers en andere leidinggevenden binnen de Amerikaanse samenleving. Zij keuren het rigoureuze optreden van Musk af.

Al wekenlang klinkt de kritiek dat er in de Verenigde Staten een regering van superrijken ontstaat. Inmiddels lijkt de invloed van de Teslabaas echter af te nemen. Weliswaar zwaaide de president tijdens de kabinetsvergadering van afgelopen donderdag Musk nog lof toe, maar daarna zei hij: „Ik heb Elon nergens voor nodig, behalve voor het feit dat ik hem aardig vind. En hij maakt mooie auto’s. Ik heb een Tesla gekocht voor heel veel geld, waarin mijn medewerkers rondrijden.”

Op zijn beurt is Musk inmiddels ook bepaald niet meer tevreden over de koers die Trump heeft gekozen. Zakelijk heeft de Teslabaas veel last van de invoerrechten die Trump heeft opgelegd aan het buitenland.

Musk ergert zich vooral aan de invloed van Trumps economisch adviseur Peter Navarro, die geldt als de architect van het tarievenplan. Trump leerde Navarro kennen in 2017 via zijn schoonzoon Jared Kushner. Maar de president was daarvoor al onder de indruk van hem. Vooral Navarro’s opvattingen over de noodzaak om China hard aan te pakken, imponeerden Trump.

Hij wist echter niet dat het om Navarro ging, al lagen diens boeken wel op zijn bureau. Dat zit zo: Navarro, zelf afgestudeerd aan de prestigieuze Harvard University en hoogleraar economie in Californië, publiceerde onder de naam Ron Vara boeken die bol staan van felle anti-Chinaopvattingen en waarin hij sterk pleit voor invoering van torenhoge handelstarieven. Die gedachten spraken Trump bijzonder aan.

Ontmaskering

Toen hij Navarro leerde kennen, ontdekte hij een medestander in hem die evenzeer onder de indruk was van Ron Vara. Navarro beriep zich in zijn adviezen en toespraken ook vaak op Vara. Alleen Vara bestaat niet en heeft nooit bestaan. In 2019 ontdekte een Australische hoogleraar dat Ron Vara een schuilnaam is van Navarro. Die gaf zijn ontmaskering direct toe.

Voor Trump is deze misleiding van het publiek door Navarro geen probleem. Hij heeft hem de positie gegeven van ‘tarieventsaar’. Bijna alle economen noemen dat onbegrijpelijk. Zij taxeren Navarro’s boeken „onder het niveau van een afstudeerscriptie van een matige student”. Grote ondernemers verafschuwen de man omdat hij hun met het tarievenplan grote schade heeft berokkend.

Musk heeft Trump geadviseerd om zich te ontdoen van Navarro, want hij „is dommer dan een zak bakstenen”. Dat is echter tevergeefs. Navarro houdt vrije toegang tot het Oval Office.

Ook al klinkt er veel kritiek op Musk en op Navarro, van hen kan tenminste nog worden gezegd dat ze iets hebben gepresteerd: een groot bedrijf opbouwen of een professoraat.

Chaos scheppen

Dat geldt niet voor de 31-jarige influencer Laura Loomer. Haar enige prestaties zijn: actievoeren, chaos scheppen en vooral het verspreiden via sociale media van samenzweringsverhalen over de aanslagen van 9/11 en over de „ziekmakende, ondermijnende invloed van immigranten”. Ze noemt zichzelf een „trotse islamofoob en prowitnationalist”.

Loomer noemt zichzelf een „trotse islamofoob en prowitnationalist”

In een podcast in juni 2024 over de vraag of Democraten vervolgd en gevangengezet moeten worden als Trump de verkiezingen wint vanwege vermeend „gewetenloos gedrag”, zei Loomer: „We moeten ze niet alleen gevangenzetten, ze zouden de doodstraf moeten krijgen. Weet je, we hadden vroeger in dit land die straf voor verraad.”

Loomer maakt het soms zo bont dat Republikeins Congreslid Marjorie Taylor Greene, zelf ook niet wars van samenzweringsverhalen, haar typeerde als „mentaal instabiel en een gedocumenteerde leugenaar”.

Desondanks heeft Loomer duidelijk invloed op president Trump. Ze mag van tijd tot tijd meereizen in de Air Force One en de president heeft erkend dat hij kandidaten op belangrijke posten heeft benoemd die door Loomer zijn voorgedragen.

Hoe groot haar invloed is, blijkt uit het feit dat een recent gesprek tussen haar en Trump in het Oval Office enkele uren later leidde tot het ontslag van een aantal nationale veiligheidsfunctionarissen. Onder hen waren de viersterrengeneraal Timothy D. Haugh, het hoofd van de National Security Agency en het Amerikaanse Cyber ​​Command. Trump heeft gezegd dat Loomer niet betrokken was bij de ontslagen, maar prees tegelijk haar oordeel.

Bedreiging

Voor Loomer vormen dergelijke figuren een bedreiging. Dit komt niet doordat mensen zoals generaal Haugh zich ooit openlijk ontrouw hebben getoond aan Trump. Het is simpelweg zo dat ze geen fanatieke aanhangers zijn. In haar wereldbeeld is dat totaal onacceptabel. Het gaat Loomer om absolute loyaliteit aan Trump en diens MAGA-beweging.

Dat sluit aan bij het gewenste profiel van Trump voor een adviseur. Alles draait om volstrekte loyaliteit aan en bewondering voor de president. Het zou daarom nuttig zijn als Trump nog eens de boeken van Machiavelli (1469-1527) leest. Deze filosoof en grondlegger van de politieke wetenschappen zag ongeremde loyaliteit juist als gevaar. Hij zei: „Een verstandig heerser moet altijd raadgevers om zich heen hebben die hem altijd de waarheid durven zeggen en de moed hebben hem tegen te spreken.”