OpinieColumn

Hunkeren naar de tijd waarin de nacht nog donker was

„Zouden de wijzen uit het oosten vandaag de ster nog kunnen zien die hen eens naar Bethlehem leidde…?” Volgens NRC (28-12) leeft meer dan 80 procent van de wereldbevolking in een gebied met lichtvervuiling. De Melkweg werd in korte tijd op veel plaatsen onzichtbaar. Waar zijn nog de talrijke sterren aan het nachtelijke firmament te zien? Volgens NRC lijd ik aan noctalgie: „Een hunkering naar de tijd waarin de nacht nog donker was.” Duisternis werd al even schaars als stilte, schone lucht en schoon water.

Ds. J. Belder
6 January 2025 14:58
beeld RD
beeld RD

Er groeien generaties op die alleen nog maar pop-, sport- en zeesterren zien. De laatste meestal levenloos op het strand. Volgens onderzoekers neemt de lichtvervuiling nog steeds toe. Dorpen, stadjes en steden baden in een orgie van licht en lelijkheid. Het breidt zich als een olievlek over het land uit. We zijn nu eenmaal trend- en groepsdrukgevoelig. Huizen en tuinen zien er protserig uit, behangen met kilometers lichtsnoeren. Lampjes knipperen soms in wel acht kleuren aan en uit. Het is allemaal te veel van het goede. Onlangs raasde ik bijna een tuin binnen, een bedrieglijk lichtspoor in de avond volgend.

In de ‘duistere’ middeleeuwen verboden sommige gilden hun leden te werken bij kunstlicht. Na het luiden van de avondklok was het rusttijd. De goede Schepper gaf niet zonder reden licht en donker. Voor alles is een tijd (Prediker 3), dus ook om te rusten en om op adem te komen.

De uitvinding van gas- en elektrisch licht bracht een omwenteling. De wereld werd verlicht. Vervolgens maakte de industriële revolutie ook de nacht te gelde. Behalve dat de overdaad aan reclame-, terrein-, straat- en sierverlichting onze biologische klok verstoort, is ze ook schadelijk voor de natuur. Ecosystemen worden compleet ontwricht. Licht heeft dus ook zijn schaduwkanten. Het wordt zomaar vals licht.

Iemand verzekerde mij dat ledlampjes geen of nauwelijks stroom gebruiken. Toen ik hem voorstelde de stekker dan maar snel uit het stopcontact te trekken, reageerde hij verbaasd: „Maar dan gaan ze uit…”

Soms hoop ik op een romantische stroomstoring in de avond, misschien doordat Poetin ergens aan zit te peuteren. Het zou voor ons overvolle stroomnet geen kwaad kunnen.

„Het licht uitdoen werkt aanstekelijk”, aldus genoemd NRC-artikel. Vooralsnog lijken de lichtsnoeren niet aan te slepen. Huizen, hekken, bomen… alles baadt in een overdaad aan licht. Iemand wenste dat God alle lichten van ons zou uitblazen en dat dan zou klinken: „Voor u is geboren de Zaligmaker Jezus…”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer