Meer dan een miljoen Nederlanders verdienen hun geld als zelfstandige zonder personeel (zzp). Voor die groep lijkt er een hoop te veranderen per 1 januari 2025, als de Belastingdienst werkgevers gaat controleren op schijnzelfstandigheid door te toetsen of ondernemers geen werk doen dat eigenlijk onder loondienst valt.

Eigenlijk is er niets nieuws onder de zon. De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) werd namelijk in 2016 aangenomen. Toch verandert er iets wezenlijks, omdat de Belastingdienst vanaf januari actief gaat controleren op schijnzelfstandigheid en met terugwerkende kracht boetes kan opleggen aan opdrachtgever en ondernemers wanneer zij niet voldoen aan de criteria. Tot nog toe werd er niet gecontroleerd.

Daarmee ontstaat onduidelijkheid, omdat die criteria voor veel werkgevers en zelfstandigen niet helder zijn. Wanneer is er precies sprake van een verkapt dienstverband?

Dat hangt bijvoorbeeld af van de vraag of de werkuren door de zelfstandige kunnen worden bepaald, of er op de vloer of vanuit huis wordt gewerkt en hoeveel opdrachtgevers de ondernemer heeft. De ene zelfstandige staat een stuk positiever tegenover de controles van de Belastingdienst dan de ander. Drie zelfstandigen delen hun verhaal.