Het jaar 2024 gaat zo goed als zeker de boeken in als het warmste jaar ooit gemeten. Het wordt ook het eerste jaar dat de gemiddelde temperatuur 1,5 graad hoger ligt dan voor het industriële tijdperk.
Dat meldden wetenschappers van de Europese klimaatdienst Copernicus donderdag.
Hoe verhoudt zich het aanstaande record met het klimaatdoel van Parijs?
In het Klimaatakkoord van Parijs (2015) spraken landen af om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 2 graden boven de temperatuur van voor het industriële tijdperk. Als streven werd het 1,5 gradendoel vastgelegd.
Kan het 1,5 gradendoel nu in de prullenbak?
Nee. Want allereerst is het 1,5 gradendoel pas echt gepasseerd als het meerdere jaren boven die grens komt. Daarnaast filteren wetenschappers ook natuurlijke temperatuurschommelingen uit de data. Zo is bekend dat de jaren 2023 en 2024 gemiddeld warmer uitvielen ‘dankzij’ weerfenomeen El Niño .
Dat El Niño meespeelde betekent overigens niet dat het wel meevalt met de opwarming. Dit record zal zeker als een signaal worden opgevat. Want hoewel eerdere jaren met een krachtige El Niño –bijvoorbeeld 1998, 2010 en 2016–ook wereldwijde temperatuurrecords opleverden, bleven die jaren toch ruim onder de 1,5 graad opwarming.
Hoe haalbaar is de 1,5 graad nog?
De opwarming kan daar nog steeds onder blijven, concludeerden wetenschappers eind vorige maand in het zogeheten Emissiekloofrapport . De onderzoekers zien wel een kloof tussen klimaatambities en wat nodig is om dat doel te bereiken. Nationale toezeggingen moeten ambitieuzer worden, omdat de huidige beloftes de broeikasgasemissies onvoldoende terugdringen. Volgens het rapport koerst de aarde nu af op een opwarming tussen de 2,6 en 3,1 graden in 2100.
Wat betekent dit voor internationale klimaatonderhandelingen?
Dat er werk aan de winkel is. Aanstaande maandag kan dat al handen en voeten krijgen. Want dan begint de 29e VN-klimaattop in Bakoe in Azerbeidzjan. Samantha Burgess, adjunct-directeur van klimaatbureau Copernicus, zei ook te hopen dat het rapport onderhandelaars zal inspireren om meer klimaatafspraken te maken. „Dit jaar markeert een nieuwe mijlpaal in wereldwijde temperatuurrecords. Dat zou moeten dienen als katalysator om de ambities voor de komende klimaattop, COP29, te verhogen.”
„De nieuwe mijlpaal in wereldwijde temperatuurrecords zou moeten dienen als katalysator om de ambities voor de komende klimaattop te verhogen” - Samantha Burgess, adjunct-directeur klimaatbureau Copernicus