Adam Smith-Connor, Isabel Vaughan-Spruce en Rosa Lalor. Alledrie werden ze opgepakt vanwege stil gebed in een bufferzone rondom een abortuskliniek. Een nieuwe wet verbiedt vanaf donderdag in het hele Verenigd Koninkrijk „beïnvloeding” in een straal van 150 meter rond klinieken. Christenen zijn bezorgd.
Omgerekend bijna 11.000 euro boete moet Smith-Connor betalen. En als hij binnen twee jaar tijd opnieuw hetzelfde ‘misdrijf’ begaat, kan de man een gevangenisstraf tegemoetzien, waarschuwt de rechtbank.
Welk strafbaar feit Smith-Connor heeft begaan? De man bad begin oktober in stilte met zijn rug naar een abortuskliniek in Bournemouth. Toen een agent hem aansprak, vertelde Smith-Connor dat hij bad voor zijn overleden zoon. De politie vond dat er sprake was van overtreding van een lokale wet die „protesteren met betrekking tot abortusdiensten” in bufferzones rondom klinieken in Dorset County verbiedt.
Het is niet voor het eerst dat iemand wordt gearresteerd wegens gebed bij een abortuskliniek. Vorig jaar werd Isabel Vaughan-Spruce in Birmingham aangehouden en Rosa Lalor uit Liverpool werd voor eenzelfde ‘misdrijf’ gearresteerd. Beiden kwamen vrij vanwege een onterechte arrestatie. Vaughan-Spruce ontving bovendien omgerekend ruim 15.000 euro aan schadevergoeding.
Zo niet Smith-Connor. Voor het eerst veroordeelde een rechtbank in het VK in oktober iemand wegens stil gebed bij een abortuskliniek. „Een juridisch keerpunt van immense proporties”, noemt Smith-Connors advocaat Jeremiah Igunnubole de uitspraak. De advocaat overweegt in beroep te gaan.
„In de amendementen staat dat het uiten van een mening een strafbaar feit is en je een boete of gevangenisstraf kan opleveren” - Tim Dieppe, hoofd publieke betrokkenheid bij de belangenbehartiger Christian Concern
Mensenrechten
Tot voor kort waren er in het gehele VK vijf gemeentes waar het verboden was de beslissing van een vrouw om een abortus te plegen te beïnvloeden. Maar vanaf donderdag geldt in het hele land een aangescherpte wet. De Public Order Act 2023 verbiedt „het beïnvloeden van de beslissing van iemand om toegang te krijgen tot abortusdiensten”. De maatregelen gelden in ”veilige toegangsgebieden”, afgebakende zones in een straal van 150 meter rondom abortusklinieken. In de bufferzones is het net zo goed strafbaar om personen in hun toegang tot abortus te faciliteren, hoewel het vooral bedoeld is om antiabortusdemonstranten tegen te werken.
Igunnubole kan het niet begrijpen. „We zijn allemaal tegen pesterijen en intimidatie. Maar deze wet gaat veel verder, door ”beïnvloeding” te verbieden. Kan dit van toepassing zijn op het advies van een ouder, een bezorgd woord van een vriend of informatie die beschikbaar wordt gesteld door een hulpverlener?”
De wettekst is dusdanig vaag opgetekend dat ook adviezen, het uiten van een mening of stil gebed in bufferzones als illegaal kan worden aangemerkt. Igunnubole noemt het recht om te bidden „een van de meest fundamentele mensenrechten”, beschermd door onder meer het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
Volgens de advocaat beoogt de nieuwe wet niets anders dan dat „vrouwen ongehinderd moeten kunnen kiezen voor een abortus”. Tim Dieppe, van belangenorganisatie Christian Concern, noemt het „schokkend hoe groot de intolerantie is tegenover mensen die tegen abortus zijn”. Hij verdenkt de prochoicebeweging ervan „zich schuldig te voelen over abortus” en dat ze „daarom elke kritiek de mond wil snoeren”.
Prochoice
De uitbreiding van de Public Order Act 2023 komt uit de koker van Labourparlementariër Stella Creasy. In een breed gesteund amendement riep de parlementariër vorig jaar op de wet uit 1986 te actualiseren. Creasy staat bekend als vurig prochoice. Zo stelt ze voor vrijwel alle wettelijke verboden op abortus –ook na 24 weken zwangerschap– op te heffen en zwangerschapsafbreking als mensenrecht wettelijk te verankeren.
Creasy zelf zegt met de Public Order Act 2023 helemaal niet aan de vrijheid van meningsuiting te willen tornen: „Niemand verbiedt zoiets als stil gebed. Wij zeggen alleen dat het in bufferzones niet gepast is. Een vrouw heeft recht op privacy. Als je wilt bidden voor vrouwen die een abortus ondergaan, kun je dat 150 meter verderop doen.”
In huizen of kerken die binnen de bufferzones liggen, blijft het wel toegestaan om te bidden. In andere gevallen voorziet de wet de politie van de bevoegdheid om mensen te arresteren. Straffen zijn niet mals: hoge boetes en tot wel twee jaar cel.
