Nee, aan de verkoop van replica’s van de grondwetstekst ligt het volgens Pauls niet. Die is onverminderd hoog. „Maar ik heb stellig de indruk dat sommige politici de grondwet bestuderen om te zien hoe ze die kunnen omzeilen om zo hun eigen macht te vergroten.”

We moeten niet verwachten dat de Amerikaanse grondwet op zichzelf mensen kan tegenhouden die de democratie willen verzwakken - Matthew Green, hoogleraar politieke wetenschappen

Pauls’ zorg wordt gedeeld door Matthew Green, hoogleraar politieke wetenschappen aan The Catholic University of America in de hoofdstad Washington D.C. en lid van het curatorium van het National Constitution Center. Hij zegt dat de grondwet weliswaar ”checks and balances” heeft om het gevaar van tirannie te beperken. „Maar, zoals we hebben geleerd van de tijd dat Donald Trump president was, de moderne president heeft veel bevoegdheden verworven om deze controlemechanismen te negeren.”

Van de tegenmacht van het Congres of van de rechterlijke macht heeft Green niet zo’n hoge pet op. „Zij kunnen ervoor kiezen dingen te laten gebeuren of zelfs te bevorderen. Recent bij de uitspraak van de opperrechters hebben we gezien dat een president voor zijn presidentiële daden immuun is voor rechtsvervolging.”

Eigenbelang

Green vertelt dat hij tijdens vergaderingen in de bestuurskamer van het National Constitution Center nogal eens kijkt naar het portret van John Madison, een van de opstellers van de grondwet. „Ik vraag me dan af: Wat zou hij van de huidige politieke situatie hebben gevonden? In zijn geschriften zegt Madison dat het erom gaat deugdzame personen voor het regeerambt te kiezen, en vervolgens om hen deugdzaam te houden terwijl ze aan de macht zijn. Met andere woorden, als we mensen kiezen die als enige doel hebben uit eigenbelang de democratie te ondermijnen, dan moeten we niet verwachten dat de Amerikaanse grondwet op zichzelf deze mensen kan tegenhouden om de democratie te verzwakken.”

De beide medewerkers van het National Constitution Center moeten overduidelijk niet veel van Trump hebben. John Pauls: „Hij verscheurt het land. Het is toch verschrikkelijk dat gezinnen en vriendengroepen uiteengereten worden omdat men verschilt van politieke opvattingen. Ik heb dat in mijn eigen familie meegemaakt. Vroeger waren er ook die een ander politiek standpunt hadden. Dat was geen probleem. Maar sinds Trump op het politieke toneel is verschenen, kunnen mensen anderen niet meer verdragen als iemand een andere politieke opvatting heeft.”

Ook Matthew Green is scherp: „Trumps aanpak verschilt wezenlijk van die van eerdere presidenten die ook probeerden de grenzen van de grondwet op te rekken. Hij gebruikte de macht van de nationale overheid en het presidentschap om zijn politieke vijanden te vervolgen, zijn politieke supporters gratie te verlenen of steun te onthouden aan federale staten die niet op hem hadden gestemd. Hij gebruikte zijn macht niet in het belang van het land, maar alleen voor zijn eigenbelang.”

Kwade genius

Die mening deelt de zeventiger Gerald Shepp bepaald niet. Samen met een vriend uit Ohio bezoekt hij het historisch centrum van Philadelphia. „Niet Trump is het probleem, maar de media. Die blazen alles op. Zij begrijpen kennelijk niet dat presidentskandidaten in verkiezingstijd heel bewust overdrijven. Eenmaal verkozen, voeren ze nog geen 1 procent uit van wat ze hebben beloofd of waarmee ze hebben gedreigd.”

„De media zijn uitgesproken links en schilderen Trump af als de kwade genius”, aldus Shepp. En de polarisatie? „Ja, die is er, maar daar dragen beide partijen aan bij. Kamala Harris net zo goed als Donald Trump.”

Politicoloog Green is er niet gerust op dat het allemaal weer goed komt: „Zolang een sterke meerderheid van de Amerikanen democratische normen en idealen blijft ondersteunen, geloof ik dat onze democratie intact zal blijven, ongeacht wie deze verkiezingen wint. Maar peilingen tonen aan dat een aanzienlijk percentage Amerikanen dat niet doet. Dat is zorgwekkend.”