Waarom er veel meer appartementen worden verkocht
Het was een opvallend bericht: het aantal verkochte appartementen steeg in het laatste kwartaal met 18 procent. Goed nieuws voor de woningmarkt, of zitten er addertjes onder het gras?
In eerste instantie lijkt het bericht dat de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) donderdag publiceerde louter positief. In de laatste maanden wisselden er meer huizen van eigenaar, en vooral bij appartementen was de stijging opvallend.
Dat het daarbij in het bijzonder om appartementen gaat, schijnt een extra voordeel, met name voor twee groepen mensen. Starters die niet al te veel te besteden hebben, zijn vaker dan gemiddeld op zoek naar een relatief goedkope flat. Ouderen zoeken in veel gevallen juist naar een etagewoning omdat ze kleiner willen gaan wonen en soms niet meer in staat zijn een tuin te onderhouden.
Last
Meer aanbod is dus gunstig voor hen, maar dat is niet het hele verhaal; een grote groep mensen heeft juist last van deze ontwikkeling. Dat komt doordat het totale aantal woningen, inclusief appartementen, maar langzaam toeneemt. Al jaren worden er veel minder huizen gebouwd dan nodig is om aan de stijgende vraag naar woonruimte te kunnen voldoen.
De appartementen die worden aangeboden zijn volgens de NVM in verreweg de meeste gevallen dan ook niet nieuw. Het gaat vooral om bestaande flats, vaak in de grote steden.
Strenge regels
Veel van die etagewoningen werden tot voor kort verhuurd. Dat ze inmiddels te koop zijn gezet, heeft alles te maken met de grote veranderingen waarmee verhuurders recent te maken kregen. Op 1 juli trad de Wet betaalbare huur in werking. Die moet ervoor zorgen dat huurhuizen betaalbaar blijven, met name voor mensen met een middeninkomen. Tot dan toe mochten verhuurders in de vrije sector min of meer zelf bepalen hoeveel huur ze vroegen voor hun woningen, maar nu gelden daar strenge regels voor.
Die regels hebben een behoorlijke impact. De overheid schat in dat de huur van ruim 300.000 huizen op termijn met gemiddeld 190 euro omlaaggaat. Mooi voor de mensen die het betreft, maar er is een schaduwzijde. De prijs wordt betaald door de verhuurders en is voor een aantal van hen te hoog. In steeds meer gevallen besluiten ze hun woningen te verkopen. Iets dat grote gevolgen kan hebben.
Probleem
Neem een jongere die een appartement huurt voor een bepaalde tijd, bijvoorbeeld drie jaar. Omdat hij, door de hoge prijzen, niet in staat is om een huis te kopen, hoopt hij vurig langer in zijn huidige woning te mogen blijven wonen. De verhuurder weigert dat echter. Hij vertelt dat hij inmiddels niet genoeg meer met zijn onroerend goed kan verdienen en daarom heeft besloten dat te verkopen. De betreffende jongeman heeft na afloop van zijn huurcontract dus een groot probleem.
Kort gezegd: de nieuwe wetgeving, die tot doel heeft om huurders te beschermen, leidt er toe dat een aantal huurders op straat komt te staan.
Tweedeling
Zo ontstaat er een tweedeling: mensen, vaak jongeren, met een relatief laag inkomen, krijgen het steeds moeilijker op de woningmarkt. Welvarende zoekers naar een appartement hebben juist meer kans op het vinden van een geschikte woning.
Er is slechts één echte oplossing voor dit probleem: er moeten veel meer huizen bijkomen. En daarbij is het nodig dat er, beter dan nu, wordt gekeken naar de behoeften van woningzoekenden. Voor starters gaat het vooral om betaalbare huizen; ouderen zullen ook appartementen in hogere prijsklassen willen kopen.