Wie een auto koopt, moet 21 procent btw betalen. Dat kan in de papieren lopen. Een ondernemer mag (onder voorwaarden) de btw terugvragen. Dat geldt ook voor een bv. Zo’n onderneming betaalt per saldo dus een stuk minder voor een auto dan iemand die deze privé zou kopen. Als de bv diezelfde auto voor een lagere prijs aan een privépersoon verkoopt, is de directeur-grootaandeelhouder minder btw verschuldigd dan de bv in aftrek heeft gebracht. Zo wordt geld bespaard.

Een doorgerekend voorbeeld maakt dit duidelijker. Stel, persoon A heeft een bv en wil graag een nieuwe auto. Inclusief 21 procent btw kost de auto 60.500 euro. Als A zijn bv deze auto laat aanschaffen, en de bv heeft aftrekrecht, dan kost die auto effectief 50.000 euro. Dat scheelt dus 10.500 euro. De auto gaat privé gebruikt worden, en daarom wil A hem kopen van zijn bv. De bv verkoopt de auto voor een symbolisch bedrag van (inclusief btw) 121 euro – nog te vermeerderen met het restant bpm. A betaalt nu slechts 21 euro btw, in plaats van 10.500 euro. Het forse verschil tussen de economische waarde van de auto en de verkoopprijs wordt beschouwd als informeel dividend.

Het probleem is dat het motief van deze transactie duidelijk is: belastingbesparing

Het probleem is dat het motief van deze transactie duidelijk is: belastingbesparing. Weliswaar wordt aan de strekking van de wettelijke bepaling voldaan, maar niet aan het doel daarvan. Daarom moet alsnog btw worden afgedragen. Uit rechtspraak blijkt dat belastingbesparing als belangrijkste oogmerk al gauw aannemelijk is als de bv een of meer auto’s koopt en deze binnen een jaar verkoopt aan een privépersoon.

Van belang is het ”samenstel van gedragingen” dat de ondernemer verricht. Dat begrip verwijst naar de reeks van handelingen die worden verricht met betrekking tot de aanschaf, het gebruik en de verkoop van de auto. Als de handelingen er vooral op gericht zijn om belasting te besparen, kan de Belastingdienst dit doorzien en ingrijpen.

Als de bv de auto koopt voor zakelijk gebruik, deze vervolgens langere tijd gebruikt en daarna aan de aandeelhouder overdraagt, is de situatie anders. Dan is het aannemelijker dat de transactie een zakelijke reden heeft: belastingbesparing zal niet het hoofddoel zijn. De kans is kleiner dat de Belastingdienst een naheffing omzetbelasting zal opleggen.

Kortom: het lijkt aantrekkelijk om een auto met btw-voordeel aan te schaffen via de bv en deze vervolgens tegen een iets hoger bedrag dan de symbolische prijs aan privé te verkopen. Maar dat is niet zonder risico. Als de Belastingdienst kan aantonen dat belastingbesparing het belangrijkste doel van de transacties is, moet alsnog extra btw worden afgedragen. Het is daarom belangrijk om zorgvuldig te handelen. Bij twijfel is het verstandig om advies in te winnen bij een fiscaal adviseur.

De auteur is manager belastingadviseur bij Visser & Visser.