Biden tegen eventuele Israëlische aanval op nucleaire doelen Iran
Iran opende dinsdagavond een grootschalige raketaanval op Israël. Volg in dit liveblog de laatste ontwikkelingen.
Advertentie
- Meer weten over de spanningen in Israël? Lees hier al onze artikelen.
Volgens de Israëlische strijdkrachten zijn woensdag gedurende de dag ongeveer 140 raketten vanuit Libanon richting Israël afgevuurd. Zo’n veertig waren gericht op de regio rond de stad Safed, zeventig op dorpen ten noorden van havenstad Haifa en nog eens dertig op dorpen dicht bij de grens.
Een deel van de raketten is neergehaald en de rest kwam volgens de krijgsmacht neer in open gebied. Zeker een persoon raakte in het noordwesten lichtgewond door glassplinters.
Israël wil de militante groepering Hezbollah uit het zuiden van Libanon verdrijven om geëvacueerde inwoners van het noorden van Israël huiswaarts te laten keren. Het voert luchtaanvallen uit op onder meer Beiroet en is bij de grens een grondoperatie begonnen.
De Verenigde Staten proberen met Israël op één lijn te komen over wat de reactie moet zijn op de Iraanse raketaanval op Israël. Dat zei de Amerikaanse viceminister van Buitenlandse Zaken Kurt Campbell woensdag. President Joe Biden liet niet veel later weten dat hij in ieder geval geen aanval op de nucleaire faciliteiten van Iran zal steunen.
Als mogelijke Iraanse doelwitten van een Israëlische vergeldingsactie denken analisten in het meest extreme geval aan nucleaire faciliteiten. Ook de Israëlische oud-premier Naftali Bennett heeft dat idee geopperd. Verder worden ook de olie-infrastructuur van Iran en militaire bases als mogelijke doelwitten genoemd.
Biden zei dat hij binnenkort met Benjamin Netanyahu spreekt. De Israëlische premier heeft al gezegd dat Iran voor de aanval zal boeten. Ook onderminister Campbell gaf woensdag aan dat er „een antwoord” moet volgen. Maar hij erkende dat de situatie zeer gespannen is en dat „een bredere escalatie zowel de Israëlische als de Amerikaanse belangen in gevaar zou kunnen brengen”.
De Iraanse president Masoud Pezeshkian zei woensdag dat Iran met een nog krachtigere reactie zal komen als Israël terugslaat. „Wij zijn niet uit op oorlog, het is Israël dat ons dwingt te handelen”, voegde hij toe tijdens een persconferentie in Qatar.
Het wordt voor hulpverleners in Libanon steeds gevaarlijker om slachtoffers van het recent opgelaaide geweld te helpen. Vooral in het zuiden van het land, waar Israël een grondoffensief is begonnen, en in regio’s die gebombardeerd worden staat de hulpverlening onder druk, zegt Lotte Ruppert, hoofd van de noodhulpoperatie van het Internationale Rode Kruis in Libanon. Volgens Ruppert is ook meer geld nodig om alle ontheemden en gewonden van hulp te kunnen blijven voorzien.
De hulpverleenster is zelf sinds juni in Libanon. Het Libanese Rode Kruis krijgt hulp van de internationale tak van de hulporganisatie om het grote aantal gevluchte Libanezen en gewonden te helpen. Sinds twee weken voert Israël grote luchtaanvallen uit op Libanees grondgebied. Daardoor zijn honderdduizenden mensen op de vlucht geslagen. Volgens de Libanese overheid zijn door de aanvallen meer dan duizend mensen omgekomen.
Het Rode Kruis heeft doorlopend contact met het Libanese leger en VN-missie UNIFIL om mensen in getroffen regio’s zo goed mogelijk te helpen en de veiligheid van hulpverleners te garanderen. „Tot nu toe hebben we in het hele land toegang, maar vooral met het grondoffensief wordt dat steeds moeilijker”, zegt Ruppert. „Wellicht komt er een punt dat het te gevaarlijk wordt voor onze vrijwilligers. We weten van andere organisaties dat er al hulpverleners zijn geraakt en omgekomen.”
Volgens Ruppert staat het Libanese zorgsysteem al langere tijd zwaar onder druk. Het Libanese Rode Kruis verzorgt daarom essentiële hulp zoals ambulancediensten en bloedtransfusies. Ook deelt de organisatie hulpgoederen uit in opvangcentra.
Veel noodhulpgoederen zoals dekens, voedselpakketten en hygiëneartikelen zijn niet of amper meer te krijgen, zegt Ruppert. „Het wordt ook steeds lastiger om te importeren, omdat er nog maar weinig vluchten naar Libanon zijn. Dat is een grote vraag nu voor alle hulporganisaties, hoe we ervoor kunnen zorgen dat we hulpgoederen zo snel mogelijk het land in krijgen.”
Om de noodhulp te kunnen blijven garanderen, heeft het Libanese Rode Kruis volgens Ruppert dringend meer geld nodig. „De Libanese overheid is niet in staat om zonder internationale steun op zo’n grote ramp te reageren. Het feit dat de ambulances hier volledig door vrijwilligers worden gerund, toont aan hoe schrijnend de situatie is.” Het Libanese Rode Kruis heeft volgens Ruppert zo’n 55 miljoen euro nodig. Daarvan zou tot nu 12 procent zijn gedoneerd.
Duitsland is woensdag bezig met een tweede evacuatievlucht voor Duitsers in Libanon. De Airbus A330 MRTT is met 130 Duitsers aan boord vertrokken vanuit de Libanese hoofdstad Beiroet, aldus de Duitse luchtmacht.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken meldt dat het toestel was volgeladen met ongeveer 5000 kilo aan hulpgoederen van het Duitse Rode Kruis. De lading bestond voornamelijk uit medische benodigdheden zoals infuusapparatuur en verbandmiddelen voor de Libanese burgerbevolking.
Duitsland haalde maandag al ongeveer 110 mensen op uit Libanon. Mogelijk vinden later meer Duitse vluchten plaats. Ook andere landen, waaronder Nederland en het Verenigd Koninkrijk, evacueren hun burgers uit Libanon. Het wordt voor burgers steeds moeilijker om het land zelf te verlaten.
Bij het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken hebben zich ruim driehonderd mensen aangemeld voor twee repatriëringsvluchten die vrijdag en zaterdag worden uitgevoerd. Of er op de Duitse vlucht van woensdag ook Nederlanders zaten, is bij het ministerie niet bekend.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken waarschuwt woensdag dat door de spanningen in het Midden-Oosten mogelijk het luchtruim en grensovergangen van Jordanië kunnen worden gesloten. Een deel van de maandag door Iran afgevuurde raketten op Israël, werd onderschept boven Jordanië. In Jordanië kwamen ook brokstukken neer en raakten mensen gewond. „Een eventuele aanval kan opnieuw tot schade in Jordanië leiden. Ook kan het luchtruim van Jordanië tijdelijk worden gesloten. Dit kan leiden tot omleiding of annulering van vluchten”, waarschuwt het ministerie.
Het reisadvies voor het land blijft hetzelfde; in het hele land geldt code geel, behalve bij het grensgebied van Jordanië naar Syrië en Irak. Het ministerie waarschuwt voor mogelijke sluiting van drie grensovergangen tussen Jordanië en Israël en de Westelijke Jordaanoever. De kleurcodes van Israël en de Palestijnse gebieden blijven op rood staan.
Het ministerie roept Nederlanders in Jordanië verder op waakzaam te blijven en het lokale nieuws te volgen. „Blijf bij een (aangekondigde) aanval binnen en weg bij de ramen”, schrijft het ministerie op zijn website.
KLM liet dinsdagavond al weten voorlopig niet meer boven Libanon, Israël, Jordanië, Irak en Iran te vliegen.
Bij het ministerie van Buitenlandse Zaken hebben zich tot nu toe ruim driehonderd mensen aangemeld voor repatriëring vanuit Libanon.
Dat heeft het ministerie woensdag bekendgemaakt. Vrijdag en zaterdag voert Defensie twee repatriëringsvluchten uit met een speciaal transportvliegtuig. Dat zal landen op de militaire vliegbasis Eindhoven. Ook blijft Nederland zich inspannen om te helpen bij vertrek met commerciële luchtvaartmaatschappijen, aldus het ministerie.
Het is nog onduidelijk of alle mensen die zich hebben aangemeld daadwerkelijk op een van de repatriëringsvluchten mogen stappen. Behalve Nederlanders komen ook partners en kinderen van Nederlanders in aanmerking, net als verzorgende ouders van een minderjarig Nederlands kind en personen met een geldige verblijfsvergunning voor Nederland of Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius of Saba. Het ministerie controleert onder meer of de aangemelde personen de juiste documenten hebben.
Nederland roept zijn burgers op om Libanon zo snel mogelijk te verlaten. De toestand in het land is gevaarlijk door luchtaanvallen van Israël. Die hebben tot doel de militante beweging Hezbollah uit te schakelen. Libanon voert op zijn beurt ook raketaanvallen uit op Israël.
De leiders van de G7-landen geloven dat een diplomatieke oplossing voor de conflicten in het Midden-Oosten „nog mogelijk is”, aldus de Italiaanse regering in een verklaring. Ook beloven ze samen te werken om de spanningen in dat deel van de wereld te verminderen.
In de verklaring staat ook dat ernstige zorgen zijn geuit „over de escalatie van de afgelopen uren”. Ook werd benadrukt dat een regionaal conflict in „niemands belang is”. De leiders laten weten de Iraanse raketaanval op Israël sterk te veroordelen.
Premier Giorgia Meloni van Italië, de huidige voorzitter van de G7, had na het oplopen van de spanningen in het Midden-Oosten opgeroepen tot een telefonisch overleg met andere leiders van de G7. De groep bestaat verder uit Canada, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Japan, de Verenigde Staten en de Europese Unie.
De stafchef van het Israëlische leger, Herzi Halevi, belooft dat Israël zal reageren op de Iraanse raketaanval van dinsdag. Hij benadrukte dat de Israëlische strijdkrachten in staat zijn „elke locatie in het Midden-Oosten te bereiken en aan te vallen”.
„Onze vijanden die dit nog niet begrijpen, zullen dit snel begrijpen”, verklaarde Halevi verder in een video. Hij zei dat Israël in staat is „belangrijke doelwitten” te lokaliseren en die „precies en krachtig” te treffen. Iran vuurde dinsdag ongeveer tweehonderd raketten af op Israël, als vergelding voor dodelijke aanvallen op leiders van Hezbollah en Hamas. Volgens Halevi bracht Iran „veel burgers” in levensgevaar.
Premier Benjamin Netanyahu zei kort na de aanval dat „Iran een grote fout had gemaakt en ervoor zal boeten”. Hij herhaalde woensdag het doel om geëvacueerde inwoners van het noorden van Israël huiswaarts te laten keren. Tienduizenden mensen zijn daar vertrokken vanwege aanhoudende aanvallen vanuit Libanon. Israël en Hezbollah bestoken elkaar sinds oktober vorig jaar regelmatig.
Advertentie
VN-chef António Guterres heeft bij de VN-Veiligheidsraad de Iraanse raketaanval op Israël veroordeeld, nadat hij eerder op de dag door Israël tot persona non grata was verklaard. In een eerdere reactie na de aanval noemde hij Iran niet, maar zei hij dat de „escalatie na escalatie” moet stoppen.
Dat viel niet goed in Israël. Minister Israel Katz van Buitenlandse Zaken noemde Guterres een „anti-Israëlische secretaris-generaal” die terroristen steunt.
De Veiligheidsraad is woensdag in spoedzitting bijeengekomen om de huidige ontwikkelingen in het Midden-Oosten te bespreken. Volgens Guterres is sprake van een dodelijke geweldsspiraal van vergelding die moet stoppen. „Ik veroordeel opnieuw ten zeerste de massale raketaanval van gisteren door Iran op Israël”, zei hij.
Volgens de VN-chef ontwikkelt de situatie in het Midden-Oosten zich sinds vorige week „van slecht naar veel en veel erger”. Hij noemde de Israëlische bombardementen in Libanon „meedogenloos” en wees erop dat een staakt-het-vuren is voorgesteld dat door Israël is verworpen.
Guterres zei ook dat de VN-vredesmacht in Libanon in positie blijft en dat „de VN-vlag blijft wapperen ondanks Israëls verzoek om te verplaatsen”. De vredesmissie in Libanon, UNIFIL, liet dinsdag naar aanleiding van de grondoperatie van Israël weten haar „aanwezigheid en activiteiten” regelmatig aan te passen en noodplannen te hebben.
De Israëlische krijgsmacht (IDF) meldt dat woensdag nog eens zeven militairen zijn omgekomen in het zuiden van Libanon. Eerder op de dag werd al bekend dat een Israëlische commandant was gedood.
De omgekomen militairen waren 21, 22 en 23 jaar oud. Volgens Israëlische media zijn bij grondoperaties tegen Hezbollah ook zeven militairen gewond geraakt. De doden en gewonden vielen bij drie verschillende incidenten.
De IDF kondigde begin deze week aan te zijn begonnen met een grondoffensief tegen Hezbollah. De militante beweging meldde woensdag gevechten op verschillende locaties in het zuiden van Libanon. Drie Israëlische tanks die oprukten naar de grensplaats Maroun al Ras zouden zijn verwoest met raketten. Door de vijandelijkheden in Libanon zijn ongeveer 1,2 miljoen mensen ontheemd geraakt, aldus de Libanese premier Najib Mikati.
Een door de Britse regering geregeld vliegtuig is woensdag vanuit Libanon vertrokken met aan boord Britten die het land willen verlaten. De Britse minister David Lammy van Buitenlandse Zaken heeft dat op X gemeld.
Ook donderdag staat een Britse chartervlucht uit Libanon gepland en er volgen er meer voor zolang het nodig is, aldus Lammy. De minister heeft Britten in Libanon opgedragen zich te registreren bij het ministerie en het land onmiddellijk te verlaten. Er zijn naar verwachting nog zo’n 4000 tot 6000 Britten in Libanon.
Meer landen proberen hun burgers uit Libanon te halen. De eerste repatriëringsvlucht voor Nederlanders staat vrijdag gepland.
Bij de Iraanse raketaanval op Israël zijn dinsdag meerdere raketten neergekomen op het terrein van Israëlische luchtmachtbases. De Israëlische krijgsmacht heeft dat woensdag bekendgemaakt en meldt ook dat er geen schade is ontstaan of slachtoffers zijn gevallen.
Volgens Iraanse staatsmedia vuurde Iran dinsdag tweehonderd raketten af op aartsvijand Israël. Volgens Israël zijn de meeste raketten onderschept door de Israëlische luchtverdediging of bondgenoten. De Iraanse Revolutionaire Garde zei dinsdag raketten te hebben afgevuurd op meerdere militaire bases, waaronder in de omgeving van Tel Aviv, en dat 90 procent van de raketten doel had getroffen.
Nederlanders in Libanon die hulp willen van de overheid bij hun vertrek naar Nederland, moeten zich daarvoor aanmelden via het zogeheten Crisis Contactformulier op de website Nederlandwereldwijd.nl. Ze kunnen daar de voorwaarden lezen waaraan ze moeten voldoen, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag.
Medewerkers van het Snel Consulair Ondersteuningsteam (SCOT) van Buitenlandse Zaken zijn woensdagochtend vertrokken naar Beiroet. Daar gaan ze de ambassade ondersteunen bij het repatriëren van Nederlanders.
Wie nu niet weg wil of kan uit Libanon, kan later waarschijnlijk geen hulp meer krijgen, waarschuwt de ambassade in Beiroet. Het advies is dan om genoeg voedsel, water en medicijnen in te slaan.
Vrijdag en zaterdag vliegt Defensie Nederlanders die dat willen vanuit Libanon terug naar Nederland. Dat gebeurt met een groot transportvliegtuig dat zal landen op de militaire vliegbasis in Eindhoven. Als die vluchten niet helemaal vol zitten, dan worden ook inwoners van andere landen meegenomen. Andersom kunnen Nederlanders ook mee met repatriëringsvluchten van andere landen.
Omdat de situatie ook in Israël steeds onveiliger wordt, bereidt Defensie zich ook daar voor op verschillende scenario’s voor eventuele repatriëring.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken roept Nederlanders in Iran op het land te verlaten. „Vertrek nu dat nog kan”, luidt de waarschuwing. De situatie in Iran is zeer onvoorspelbaar geworden, nu het land raketaanvallen heeft uitgevoerd op Israël. De kans op een tegenaanval en verdere escalatie is groot.
Buitenlandse Zaken zegt dat Nederlanders zelf moeten weten of ze Iran willen verlaten of niet, maar vraagt hen zich in elk geval te registreren bij de ambassade in Teheran. Als de situatie verder verslechtert, kan het zijn dat buitenlanders het land niet meer kunnen verlaten. De ambassade kan dan ook niets meer doen.
Ook andere landen zoals Duitsland roepen hun burgers op uit Iran weg te gaan.
De Israëlische krijgsmacht (IDF) meldt dat een groepscommandant is gedood in Libanon. Dit is de eerste Israëlische militair die in het buurland is omgekomen sinds de IDF daar begin deze week een grondoffensief begon, melden Israëlische media.
Zij schrijven ook dat de 22-jarige Israëliër stierf tijdens een gevecht tegen Hezbollah in een dorpje in het zuiden van Libanon. De Libanese groepering Hezbollah meldde woensdag dat op verschillende plekken in het zuiden gevechten plaatsvonden.
Duitsers in Iran worden opgeroepen om het land te verlaten. Na de Iraanse raketaanval op Israël van dinsdag bestaat de kans dat er vergeldingsaanvallen plaatsvinden op Iraans grondgebied, waarschuwt het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken. Berlijn maakt zich ook zorgen over de binnenlandse veiligheid.
„De situatie in de gehele regio blijft licht ontvlambaar en zeer gespannen”, staat in een reisadvies over Iran dat de Duitse regering na de raketaanvallen afgaf. „Er is een tegenreactie van de Israëlische krijgsmacht te verwachten. Aanvallen op Iraans grondgebied kunnen niet uitgesloten worden.” Reizen van en naar Iran is door de aanvallen moeilijker dan anders, staat in de waarschuwing. Het luchtruim is dicht.
In Berlijn en Bonn zelf zijn demonstraties gemeld waarbij de aanval van Iran op Israël werd gevierd. Die maakten de minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser droevig en boos, zei ze. Ze sprak van een „emotionalisering en radicalisering van mensen in islamistische kringen” en waarschuwde dat het in Duitsland verboden is om Hamas en Hezbollah te steunen.
De minister zegt met de veiligheidsdiensten te overleggen over de gevolgen voor de veiligheid in het land. „Het dreigingsniveau is door islamistische, antisemitische en anti-Israëlische daden hoog.”
Duitsland heeft de Iraanse ambassadeur ontboden om de raketaanvallen te veroordelen. Die stuurde zijn zaakgelastigde omdat hij zelf niet in Berlijn was.
De Russische regering vindt dat de toestand in het Midden-Oosten „een uiterst alarmerende richting opgaat” en stelt dat alle partijen zich terughoudend moeten opstellen. Rusland veroordeelt daarnaast elke actie waarbij burgerslachtoffers vallen. En volgens een Kremlinwoordvoerder is de Russische regering in contact met de betrokken partijen.
Hij wilde niets zeggen over wat Rusland doet als Israël bondgenoot Iran aanvalt. „We staan in contact met alle partijen in dit conflict”, aldus de woordvoerder. Israël is een van de weinige westerse landen die goede relaties met Moskou heeft gehandhaafd na de Russische invasie in Oekraïne in 2022.
Israël heeft laten weten de raketaanval van dinsdag te zullen vergelden. Die raketaanval was zelf een vergelding van eerdere Israëlische raketaanvallen in Iran en in Libanon waarmee onder anderen Palestijnse en Libanese politieke leiders werden gedood.
De Chinese regering dringt er bij „alle grote mogendheden op aan dat ze alles in het werk stellen om een verdere verslechtering na de laatste escalatie in de regio te voorkomen”. Alle invloedrijke mogendheden moeten volgens Beijing „een constructieve rol spelen” om meer ellende te voorkomen.
De sjiitische Libanese beweging Hezbollah heeft melding gemaakt van gevechten met Israëlische troepen in het grensgebied en van het afslaan van een aanval aan de grens. De beweging zei eerst dat er gevechten waren in het dorp Maroun al Ras, circa anderhalve kilometer van de Israëlische grens. Israël maakte ook meldingen van gevechten op Libanees grondgebied, net als het Libanese leger dat woensdag twee grensoverschrijdingen signaleerde.
Hezbollah meldde ook een aanval in het Libanese grensdorp Odaisseh, niet ver van de Israëlische plaats Kiryat Shmona. Die zou zijn afgeslagen. Daarbij zijn volgens nieuwszender Al Jazeera twee Israëlische militairen gedood en achttien gewond geraakt. Palestijnse media spreken over een hinderlaag. Volgens Al Jazeera zijn het de eerste man-tegen-mangevechten die worden gemeld sinds de aankondiging van het Israëlische offensief in Libanon dinsdag.
Een woordvoerder van Hezbollah, Mohammad Afif, zei dat de gevechten met de Israëli’s „pas in een eerste fase” zijn. De beweging heeft volgens hem voldoende wapens, munitie en manschappen om de Israëlische aanvallen over land af te slaan. Het leger van Israël is naar eigen zeggen in de nacht van maandag op dinsdag met een grondoffensief tegen Hezbollah in het zuiden van Libanon begonnen. In de nacht van dinsdag op woensdag heeft de Israëlische luchtmacht volgens een verklaring 150 doelen in Libanon gebombardeerd.
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres is niet welkom in Israël. Het land heeft hem tot persona non grata verklaard, meldt het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken. Het land is boos over zijn reactie op de Iraanse raketaanval van dinsdag en zegt dat Guterres terroristen steunt.
„Iedereen die niet in staat is om de gruwelijke Iraanse aanval op Israël ondubbelzinnig te veroordelen, verdient het niet om een voet op Israëlische bodem te zetten”, zegt minister Israel Katz in een verklaring. „Dit is een anti-Israëlische secretaris-generaal die steun verleent aan terroristen, verkrachters en moordenaars.”
Guterres kwam dinsdag aan het begin van de avond met een verklaring naar aanleiding van de raketaanval van Iran. „Ik veroordeel de verbreding van het conflict in het Midden-Oosten met escalatie na escalatie. Dit moet stoppen. We hebben absoluut een staakt-het-vuren nodig”, schreef hij op X. Iran werd in de tweet niet genoemd.
De Israëlische autoriteiten hebben vaker kritiek geuit op de Verenigde Naties en organisaties die aan de VN verbonden zijn. Het land heeft vooral kritiek op de organisatie voor Palestijnse vluchtelingen, UNRWA. De afdeling in Gaza zou „onherstelbaar” geïnfiltreerd zijn door Hamasleden. Andere organisaties en de secretaris-generaal zelf kregen het verwijt te weinig op te komen voor de veiligheid van Israël en terroristen hun gang te laten gaan.
De gemeente Den Haag wil niet zeggen of er extra beveiligingsmaatregelen worden genomen bij de ambassades van Israël, Iran en Libanon. „We doen altijd wat nodig is. Die maatregelen zijn niet voor elke ambassade hetzelfde. Maar over het wat en hoe doen we geen mededelingen, en we zeggen ook niet of de maatregelen zijn opgevoerd”, laat een woordvoerster van burgemeester Jan van Zanen weten.
In februari meldde Den Haag wel dat er „aanvullende veiligheidsmaatregelen” waren genomen bij de Israëlische ambassade aan de Johan de Wittlaan, niet ver van het Catshuis. Het gebouw werd afgezet met zwarte schermen en in de omgeving gold een noodbevel. Agenten mochten mensen rond het ambassadegebouw controleren en wegsturen. Aanleiding was een dreiging „die uiterst serieus genomen moet worden”, aldus Van Zanen toen. Dat die maatregelen wel naar buiten werden gebracht, was omdat ze „dusdanig zichtbaar” waren dat erover gecommuniceerd moest worden, zegt de gemeente nu.
De ambtswoning van de Israëlische ambassadeur is niet ver van zijn diplomatieke post. De ambassade van Iran is hemelsbreed een kilometer verderop, aan de Duinweg. De ambassade van Libanon ligt aan de Frederikstraat, in de buurt van het centrum van Den Haag.
Lees de analyse van redacteur Richard Donk.
Alsof oorlog op zichzelf al niet verschrikkelijk genoeg is, denkt de op veilige afstand thuiszittende waarnemer ook nog iets te moeten bijdragen. „Gooi er nog maar wat extra bommen op, maak de klus af, veeg ze van de kaart”, valt met zoveel woorden te lezen op sociale media.
Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen veroordeelt „in de krachtigste bewoordingen” de Iraanse raketaanval tegen Israël van afgelopen dinsdag. Dat schrijft ze in een verklaring.
„Dergelijke acties bedreigen de regionale stabiliteit en doen de spanningen escaleren in een toch al uiterst onstabiele situatie. Ik dring er bij alle partijen op aan om de levens van onschuldige burgers te beschermen”, aldus Von der Leyen.
De Israëlische krijgsmacht zet meer militairen in voor de grondoperaties in Libanon. Er worden extra infanteristen en pantsereenheden ingezet, meldt de Israëlische krijgsmacht. Aantallen worden niet genoemd. De grondoperaties werden maandag aangekondigd en gaan ook woensdag nog door.
Het leger heeft bewoners van enkele gebouwen in zuidelijke wijken van Beiroet opgedragen te vertrekken. In de stad worden „terroristische doelen” aangevallen, meldt de krijgsmacht op X. Tot nu toe zijn er geen berichten over slachtoffers of schade.
De Deense politie doet onderzoek naar twee ontploffingen nabij de Israëlische ambassade in Kopenhagen. Bij de ontploffingen is volgens de politie niemand gewond geraakt. Of de explosies gericht iets met de ambassade te maken hebben, zegt de Deense politie nog niet te weten.
De Deense politie laat nog weinig los over de ontploffingen, meldt de Deense krant Jyllands-Posten. Zo is ook nog onbekend of de ontploffingen schade hebben veroorzaakt.
De reden dat een verband met de ambassade wordt onderzocht, is dat de ontploffingen plaatsvonden „in de directe omgeving”. Volgens Jyllands-Posten zegt de politie nog niemand te hebben aangehouden.
De eerste repatriëringsvlucht voor Nederlanders in Libanon, staat vrijdag gepland. Zaterdag volgt een tweede vlucht, heeft Defensie in de nacht van dinsdag op woensdag gemeld. Ministers Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken) en Ruben Brekelmans (Defensie) schrijven daarnaast in een Kamerbrief dat aan Nederlanders die niet kunnen of willen vertrekken, wordt geadviseerd te zorgen voor voldoende eten, drinken en medicijnen.
„De Nederlanders die niet vertrekken uit Libanon kan de Nederlandse ambassade in Libanon later waarschijnlijk geen hulp bieden”, aldus de ministers. Het is niet bekend hoeveel Nederlanders zich in Libanon bevinden, is eerder al gemeld. Ze zijn niet verplicht zich te laten registreren bij de ambassade.
Defensie meldt verder dat de situatie in Israël „nauwgezet” wordt gemonitord. „Ook hier bereidt Defensie zich voor op verschillende scenario’s voor eventuele repatriëring.”
Israël werkt volgens anonieme overheidsfunctionarissen aan „aanzienlijke vergelding” voor de Iraanse raketaanvallen van dinsdag, meldt Axios. Volgens de nieuwssite is de kans groot dat olieproductielocaties aangevallen worden. Ook zou overwogen worden om specifieke personen te doden of luchtverdediging aan te vallen.
Israël en Iran hebben elkaar in april ook al onder vuur genomen in een reeks aanvallen en vergeldingsacties. Die eindigde toen met een Israëlische aanval op een luchtverdedigingsbatterij in Iran. Israëlische bronnen zeggen tegen Axios dat de vergelding deze keer veel zwaarder zal zijn. Er zou wel eerst overlegd worden met de Amerikaanse regering.
De Amerikaanse vicepresident Kamala Harris, de Democratische presidentskandidaat, zei dinsdag dat Iran een „gevaarlijke” en „destabiliserende” kracht in het Midden-Oosten is. Ook herhaalde ze dat Washington toegewijd is aan de veiligheid van Israël.
„Ik ben ervan overtuigd dat Iran een destabiliserende, gevaarlijke kracht is in het Midden-Oosten,” zei Harris. „Ik zal er altijd voor zorgen dat Israël zichzelf kan verdedigen tegen Iran en door Iran gesteunde terroristische milities.”
De Franse president Emmanuel Macron heeft gezegd dat Frankrijk „toegewijd is aan de veiligheid van Israël” en dat Franse troepen in het Midden-Oosten zijn gemobiliseerd om „de Iraanse dreiging tegen te gaan”, aldus een verklaring van het Élysée. Macron zei dit naar aanleiding van de Iraanse aanval van dinsdag op Israël, die hij „in de sterkst mogelijke bewoordingen” veroordeelde.
Macron maande de Libanese beweging Hezbollah alle aanvallen op Israël en zijn bevolking te staken. De Franse president was ook kritisch over Israël, dat hij opriep zijn militaire operaties in Libanon „zo snel mogelijk” te beëindigen, omdat er al „te veel burgerslachtoffers zijn gevallen”.
Het Ministerie van Defensie ondersteunt de repatriëring van Nederlanders uit Libanon. Dit meldt het ministerie in een verklaring. Het ministerie zegt de komende dagen voor militair luchttransport te zorgen.
Volgens de verklaring vliegt op vrijdag 4 oktober een Multi Role Tanker Transportvliegtuig (MRTT) naar de internationale luchthaven van Beiroet. Daar zal het vliegtuig Nederlanders ophalen die zich bij Buitenlandse Zaken gemeld hebben. De MRTT zal terugvliegen naar de militaire luchtmachtbasis in Eindhoven, aldus de verklaring. Een tweede vlucht is gepland op zaterdag 5 oktober
De verklaring meldt ook dat er eventueel ook andere nationaliteiten meegenomen worden, mocht de vlucht niet vol zijn.
Bij Israëlische aanvallen in Libanon zijn dinsdag 55 mensen gedood en 156 mensen gewond geraakt. Dat meldt het Libanese ministerie van Volksgezondheid.
Het Israëlische leger vaardigde woensdagochtend vroeg nieuwe evacuatiebevelen uit in de zuidelijke buitenwijken van Beiroet, omdat het daar „Hezbollah-doelen in gebouwen” zal aanvallen, aldus een verklaring.
Iran heeft bevestigd dat de vergeldingsaanval van dinsdag op Israël afgerond is, „tenzij het Israëlische regime om verdere vergeldingsmaatregelen vraagt”, schrijft de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Abbas Araqchi op X.
De Generale Staf van de Iraanse strijdkrachten was wat directer in zijn verklaring dan de Iraanse buitenlandminister. „De Generale Staf waarschuwt dat als het agressieve regime (Israël) wraak neemt, het moet wachten op de vernietiging van zijn infrastructuur in de bezette Palestijnse gebieden op een enorme en allesomvattende schaal”, aldus de verklaring.
En: „Als de landen die het regime steunen, waaronder de VS, direct ingrijpen om het islamitische Iran te schenden en aan te vallen, krijgen hun centra en belangen in de regio gelijktijdig te maken met een beslissende aanval van de strijdkrachten van de Islamitische Republiek Iran.”
De Europese Unie veroordeelt „in de sterkste bewoordingen” de Iraanse raketaanval op Israël. De buitenlandchef van de EU roept tegelijk op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren in de regio.
„De gevaarlijke spiraal van aanvallen en vergelding dreigt uit de hand te lopen”, schrijft Josep Borrell op X. „De EU blijft zich volledig inzetten om een regionale oorlog te voorkomen.”
Ook de Britse premier Keir Starmer en de Duitse bondskanselier Olaf Scholz veroordelen de aanval van Iran. De Amerikaanse president Joe Biden zei dat de VS Israël „volledig steunen”.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu zegt dat de Iraanse raketaanval is mislukt. „Iran heeft een grote fout begaan vanavond en het zal ervoor boeten”, zei hij aan het begin van een bijeenkomst van het veiligheidskabinet. „Het regime in Iran begrijpt niet onze vastberadenheid om onszelf te verdedigen en onze volharding om wraak te nemen op onze vijanden.”
Netanyahu bedankt ook de Amerikanen voor de hulp bij het afslaan van de Iraanse aanval. De premier roept bondgenoten op zich te verenigen tegen Teheran. „Ze moeten Israël steunen. De keuze tussen tirannie en vrijheid, tussen zegen en vloek is nog nooit zo duidelijk geweest.”
Volgens een woordvoerder van de Israëlische krijgsmacht was de intentie van Iran om duizenden burgers te doden. Het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat alleen „militaire en beveiligingsfaciliteiten” doelwit waren en dat het land heeft gehandeld in lijn met het internationaal recht en het recht op zelfverdediging.
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft woensdag een spoedbijeenkomst over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten nadat Iran Israël dinsdag met raketten heeft bestookt. Voorzitter Zwitserland heeft dat gemeld. De raad komt om 10.00 uur New Yorkse tijd bijeen. Dat is 16.00 uur Nederlandse tijd.
Het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat het wil dat de Veiligheidsraad „betekenisvolle actie” onderneemt om „bedreigingen voor de regionale vrede en veiligheid” tegen te gaan.
Welkom in dit liveblog! Iran opende dinsdagavond een grootschalige raketaanval op Israël. Dankzij luchtafweer is de schade beperkt gebleven. Volg in dit blog de laatste ontwikkelingen.
Lees hier het liveblog van gisteren terug.
Advertentie