Israël is gestart met een grondoorlog in Libanon. Volg de ontwikkelingen in dit liveblog.
Advertentie
De Amerikaanse president Joe Biden zegt dat de Verenigde Staten bereid zijn Israël te helpen om zichzelf te verdedigen tegen Iraanse raketaanvallen.
Hij schrijft dat op X na een overleg met het nationale veiligheidsteam en vicepresident Kamala Harris over de Iraanse plannen om raketten op Israël af te vuren.
„We bespraken hoe de Verenigde Staten voorbereid zijn om Israël te helpen zich te verdedigen tegen deze aanvallen, en Amerikaans personeel in de regio te beschermen”, aldus de president.
De Israëlische krijgsmacht heeft inmiddels gemeld dat er vanuit Iran raketten zijn afgevuurd richting Israël.
beeld AFP, Jack GUEZ
beeld AFP, Jack GUEZ
beeld AFP, Jack GUEZBallistische raketten worden door Israël boven Tel Aviv onderschept. Luchtalarmsirenes klinken in centraal Israël, aldus het leger, een dag nadat het leger grondoperaties in Zuid-Libanon lanceert, gericht op Hezbollah-posities. “Sirenes klonken in centraal Israël”, zegt het leger, zonder details te geven over de getroffen gebieden.
Bij de schietpartij in de buitenwijk Jaffa van Tel Aviv zijn acht mensen gedood door geweervuur van twee terroristen, zegt een politiewoordvoerder. De twee verdachten zijn doodgeschoten. De twee schutters openden dinsdagavond het vuur op een station van de light-rail. Het dodental kan nog verder oplopen. Verder zijn verschillende personen gewond geraakt.
Bij een terroristische aanslag bij een tramhalte in de Israëlische plaats Jaffa, aan de zuidrand van Tel Aviv, zijn volgens Israëlische media zeker vijf gewonden gevallen, van wie twee ernstig. Volgens de eerste berichten hebben twee gewapende mannen er met vuurwapens geschoten. Een van de schutters is uitgeschakeld en de andere is nog voortvluchtig.
De Israëlische krijgsmacht meldt dat vanuit Iran raketten op Israël zijn afgevuurd. In vrijwel heel Israël is het luchtalarm te horen om te waarschuwen voor de aanval. In onder meer Jeruzalem en Tel Aviv zijn ontploffingen te horen.
Volgens de strijdkrachten gaat het om ballistische raketten. Israëlische media melden dat meer dan honderd raketten zijn gelanceerd. De bevolking is opgeroepen te schuilen in veilige ruimtes.
Op beelden uit Iran is te zien dat raketten boven de Iraanse hoofdstad Teheran vliegen. Boven Jordanië, dat ten oosten van Israël ligt, zijn raketten uit de lucht geschoten, melden ooggetuigen. Tientallen raketten zouden over het midden van Jordanië zijn gevlogen.
De Verenigde Staten waarschuwden de afgelopen uren al voor een mogelijk aanstaande Iraanse aanval.
Nederland gaat naar verwachting „binnen enkele dagen honderden” Nederlanders uit Libanon evacueren. Ze worden met militaire vliegtuigen rechtstreeks naar Nederland gevlogen, zei buitenlandminister Caspar Veldkamp dinsdag. De Nederlanders dreigen in Libanon in het nauw te raken nu Israël het land bestookt en is binnengetrokken.
Veldkamp weet niet precies hoeveel Nederlanders in Libanon verblijven en in aanmerking komen voor evacuatie, of ‘repatriëring’ zoals hij het officieel noemt. Maar hij „schat honderden op zijn minst”, al „leert de ervaring dat het ook altijd wat meer of minder kan zijn”. Het is niet verplicht om je aan te melden, maar de minister roept Nederlanders nog maar eens op dat wel te doen.
De eerste vlucht die door Defensie wordt geregeld vertrekt „binnen enkele dagen”, aldus de minister. Het gaat om een directe vlucht van Libanon naar Nederland, maar Veldkamp noemt de luchthavens van vertrek en aankomst daar niet bij.
Verder zorgt Nederland ervoor „dat mensen zo mogelijk mee kunnen op vluchten die andere landen organiseren, als daar plaats over is”. Andere Europese landen kondigden de afgelopen dagen al aan hun landgenoten terug te halen. Ook kijkt Nederland of het nog stoelen kan boeken op commerciële vluchten waar mensen zelf niet meer voor kunnen reserveren.
De bewindsman spreekt tegen dat hij veel later is dan landen als Canada, Duitsland en Groot-Brittannië met evacueren. „Nee, wij lopen gelijk op. Sommige landen zijn eerder gaan communiceren, extern misschien.” Veldkamp zegt ervoor gekozen te hebben om pas te communiceren als hij zeker weet dat de vlucht kan worden uitgevoerd.
Minister Reinette Klever (Ontwikkelingshulp) wil snel opheldering van de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) over berichten dat een inmiddels gedode Hamas-leider bij deze organisatie werkte.
Ze is „enorm geschrokken” en vraagt daarom „met spoed opheldering. Dat doe ik samen met mijn collega’s van het Verenigd Koninkrijk, Australië en Japan, die UNRWA ook financieel steunen”, laat de PVV-minister weten.
Aanleiding voor haar reactie is een tweet van haar partijleider Geert Wilders, die op X zei: „Meteen geldkraan dichtdraaien naar UNRWA!” Maar Klever meldt nu dat ze „eerst alle feiten op tafel wil om verdere afwegingen te maken.” Ze wil nu niet op een besluit vooruitlopen.
De minister vindt de berichten over de in Libanon gedode Fateh Sherif „zeer zorgelijk, temeer omdat ik vorige week in New York nog over dit soort gevallen sprak met commissaris-generaal Philippe Lazzarini van UNRWA. Lazzarini garandeerde mij in dat gesprek dat zijn organisatie een zerotolerancebeleid voert tegen mensen die betrokken zijn bij terroristische organisaties.” UNRWA had Fateh Sherif in maart op non-actief gesteld. Klever wil onder meer weten „waarom dit niet eerder tot ontslag heeft geleid”.
De bijdrage aan de hulporganisatie voor Palestijnen ligt gevoelig na beschuldigingen vanuit Israël dat medewerkers van UNRWA betrokken waren bij de terroristische aanval van Hamas op Israël, deze week een jaar geleden. De jaarlijkse bijdrage van 19 miljoen euro was toen al gestort. Het vorige kabinet schrapte toen wel een extra bijdrage van 3 miljoen euro.
Vorige week zei de minister tegen de Tweede Kamer dat de jaarlijkse bijdrage van Nederland aan UNRWA ook in 2025 wordt overgemaakt, omdat dit juridisch al was vastgelegd. Voor het jaar daarop is nog geen besluit genomen. De opgeschorte extra 3 miljoen euro die voor de hulporganisatie was bestemd heeft Klever aan UNICEF gegeven om ondervoeding bij jonge kinderen in Gaza tegen te gaan.
Ankara werkt samen met ongeveer twintig landen om buitenlanders via Turkije uit Libanon te evacueren. Dat maakte het ministerie van Buitenlandse Zaken dinsdag bekend.
Er is een coördinatiecentrum opgezet om evacuatieverzoeken te behandelen. „De nodige voorbereidingen worden uitgevoerd met ongeveer twintig landen die tot nu toe om steun hebben gevraagd”.
Ankara vreest dat de omstandigheden in Libanon snel kunnen verslechteren nu Israël zegt een grondoffensief te zijn begonnen in dat land. President Erdogan heeft de inval veroordeeld en zei dat Turkije Libanon steunt „met al onze middelen.”
Het Libanese staatspersagentschap NNA zegt dat Israël twee aanvallen heeft uitgevoerd op het zuiden van Beiroet.
NNA meldde dat een „gewelddadige vijandelijke aanval” werd uitgevoerd op een gebouw nabij een ziekenhuis. Een paar minuten later werd een gebouw nabij de ambassade van Koeweit geraakt.
Het Israëlische leger zei dat het een „precisieaanval in Beiroet” heeft uitgevoerd, zonder verdere details te geven.
Iran zou op het punt staan een raketaanval uit te voeren op Israël. De Verenigde Staten hebben signalen ontvangen dat het land een aanval voorbereidt die spoedig zou kunnen plaatsvinden, meldt een ingewijde van het Witte Huis.
Volgens de bron bereiden de VS zich voor om Israël tegen de aanval te verdedigen. Hij waarschuwt ook dat een directe aanval van Iran op Israël „ernstige gevolgen” zal hebben voor Iran.
De Iraanse aanval kan mogelijk even groot of zelfs groter zijn dan die van april, stelt een andere ingewijde. Toen lanceerde Iran honderden drones en raketten als reactie op een Israëlische aanval in Syrië waarbij meerdere topcommandanten van de Iraanse Revolutionaire Garde waren omgekomen. De bron voegt wel toe dat het lastig is om op basis van de huidige bevindingen het met veel zekerheid te kunnen zeggen.
Nieuwssite Axios meldt dat Iran wil aanvallen met ballistische raketten, die Israël binnen 12 minuten kunnen bereiken, en niet zozeer met drones of kruisraketten. Van die laatste twee zijn de meeste de vorige keer door Israël en zijn bondgenoten uit de lucht geschoten. Ook meldt een Israëlische bron aan Axios dat de aanval binnen enkele uren kan plaatsvinden.
Een woordvoerder van de Israëlische strijdkrachten laat weten nog geen dergelijke dreiging vanuit Iran te hebben waargenomen. Volgens hem is de Israëlische luchtverdediging voorbereid op iedere aanval van Iran.
De Amerikaanse ambassade heeft alle Amerikaanse overheidsmedewerkers en hun familieleden in Israël en de Palestijnse gebieden opgedragen een schuilplek te zoeken. In het bericht van de ambassade wordt niet gesproken over een mogelijke Iraanse aanval, maar wel gewaarschuwd voor onder meer raketbeschietingen in het algemeen.
Nederland gaat burgers helpen Libanon te verlaten. Het ministerie van Buitenlandse Zaken is van plan om Nederlanders te repatriëren. De komende dagen wordt gezorgd voor militair luchttransport.
Eerder deed het ministerie herhaaldelijke oproepen aan Nederlanders in Libanon om het land te verlaten. Nu de veiligheidssituatie door het grondoffensief van het Israëlische leger nog onzekerder is geworden, heeft het ministerie besloten hulp te bieden. Landgenoten krijgen ook hulp bij vertrek met commerciële luchtvaartmaatschappijen, aldus het ministerie. Ook staat het in contact met andere landen die vluchten organiseren.
Wanneer de eerste vlucht uit Libanon vertrekt, is nog niet bekend. Ook is volgens een woordvoerster nog niet duidelijk om hoeveel vluchten het in totaal gaat.
Hoeveel Nederlanders exact in Libanon zijn, is onbekend. Het ministerie liet eerder weten hier geen zicht op te hebben, omdat er geen registratieplicht is. De ambassade had al wel contact met landgenoten. Nederlanders die Libanon willen verlaten, kunnen zich online bij het ministerie melden.
De Nederlandse ambassade in Beiroet blijft voorlopig open.
Andere landen, waaronder Canada, Duitsland en Groot-Brittannië, waren eerder al begonnen met het terughalen van landgenoten. Zo reserveerde Canada honderden vliegtickets en regelde Groot-Brittannië een chartervlucht vanuit Libanon. De oppositie riep het kabinet dinsdag ook op tot actie om te zorgen dat Nederlanders die weg willen uit Libanon kunnen vertrekken.
De Israëlische strijdkrachten voeren al maanden operaties uit in het zuiden van Libanon, aldus een legerwoordvoerder. Het zou volgens hem gaan om tientallen acties gericht tegen de gewapende tak van de beweging Hezbollah.
Die zou in het zuiden van Libanon in het grensgebied hebben gewerkt aan plannen voor aanvallen op Israëlisch grondgebied, zoals een aanval die Palestijnse strijders bijna een jaar geleden deden vanuit de Gazastrook.
Er zijn volgens de Israëlische legerwoordvoerder kaarten of beelden buitgemaakt die op voorbereidingen voor zo’n aanval zouden wijzen. Israël heeft dinsdag duizenden extra reservisten opgeroepen voor dienst „in het noorden” waarmee het noorden van Israël en het zuiden van Libanon wordt bedoeld.
Een hoge functionaris van het Witte Huis zegt dat de VS geloven dat Iran zich voorbereidt om „op korte termijn een ballistische raketaanval op Israël uit te voeren”. Dat meldt CNN.
„De Verenigde Staten hebben aanwijzingen dat Iran zich voorbereidt op de onmiddellijke lancering van een ballistische raketaanval op Israël,” luidt de verklaring. „We ondersteunen actief defensieve voorbereidingen om Israël tegen deze aanval te verdedigen. Een directe militaire aanval van Iran op Israël zal ernstige gevolgen hebben voor Iran.”
Volgens CNN zou Amerikaanse hulp vergelijkbaar zijn met hoe de VS in april hun hulp aanboden, toen Iran een golf van drones en raketten op Israël afvuurde – de overgrote meerderheid daarvan werd met succes onderschept.
Het was niet meteen duidelijk in welke omvang de VS verwachten dat Iran deze keer een aanval op Israël zou lanceren.
Het Israëlische leger zegt op dit moment nog geen dreigingen vanuit de lucht te hebben waargenomen.
Amnesty International vreest dat het geweld in Libanon opnieuw zal leiden tot veel burgerslachtoffers. De mensenrechtenorganisatie is „erg bezorgd over de huidige escalatie van de vijandelijkheden en het Israëlische grondoffensief in Libanon”, staat in een reactie op de laatste ontwikkelingen in het land.
Amnesty noemt het „essentieel dat de Nederlandse regering alle mogelijke druk opvoert, zodat meer burgerslachtoffers kunnen worden voorkomen”.
„Amnesty International dringt er bij alle staten op aan om alle wapenleveringen en andere vormen van militaire steun aan Israël en Hezbollah stop te zetten. Dit vanwege het aanzienlijke risico dat deze wapens kunnen worden gebruikt om ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht, waaronder oorlogsmisdaden, te begaan of te faciliteren.” Volgens Amnesty was hiervan in het verleden tijdens conflicten tussen Israël en Hezbollah sprake.
Zeker zeshonderd mensen hebben hun toevlucht gezocht tot een klooster op de Israëlisch-Libanese grens nadat het Israëlische leger de inwoners van het dorp Ain Ebel had gewaarschuwd hun woonplaats te ontvluchten.
Inwoners van Ain Ebel en zeker twintig andere plaatsen kregen te horen dat ze onmiddellijk hun huizen moesten verlaten. Het Israëlische leger zei het te hebben voorzien op huizen die door Hezbollah worden gebruikt.
De dorpelingen vluchtten naar het klooster in de plaats Rmeish, waar het Israëlische leger geen waarschuwing heeft afgegeven. Zij wachten hier op een legerkonvooi dat hen naar de hoofdstad Beiroet zal begeleiden, vertelden zij tegen persbureau Reuters.
Volgens de Libanese autoriteiten zijn door de recente Israëlische aanvallen zo’n 1 miljoen Libanezen ontheemd geraakt.
Inzamelingsacties van Libanezen in Nederland leveren tot nu toe duizenden euro’s op. Zo haalde het Libanese eethuis Baladi Manouche in Den Haag in een week tijd 2800 euro op. Ook zijn er diverse acties op het onlineplatform GoFundMe.
De Libanese Tania Shoukair heeft tot nu toe ruim 1500 euro ingezameld voor hulp die haar familie ter plekke verleent en de Libanees-Nederlandse Sumeya Hamie zo’n 3000 euro.
De Libanese eigenaar Ali Hodeib van het eethuis in Den Haag heeft het geld maandag overgemaakt naar het Libanese Rode Kruis. Klanten van Baladi Manouche konden tot en met afgelopen zondag een Libanese vlag voor een willekeurig bedrag kopen of een cadeaubon aanschaffen. De bon kan in het eethuis worden uitgegeven en de waarde ervan heeft de eigenaar gedoneerd aan de hulporganisatie. Hodeib kwam zo’n tien jaar geleden naar Nederland. Hij maakt zich grote zorgen over de huidige situatie in zijn land van herkomst, waar het Israëlische leger inmiddels is begonnen aan een grondoffensief.
De initiatiefnemer van een van de acties op GoFundMe, die liever niet met naam genoemd wil worden, liet eerder weten dat het geld direct wordt gedoneerd aan mensen die door het geweld in Libanon ontheemd zijn geraakt. Dinsdag heeft deze actie na een week ruim 6500 opgeleverd. Het streefbedrag is 10.000 euro.
De familie van Tania Shoukair koopt van het ingezamelde geld zelf medicijnen, matrassen en voedsel die ze uitdelen aan mensen die het nodig hebben. Shoukair, die tien jaar in Nederland woont, komt uit het zuiden van Libanon. „Mijn familie woont nu in Beiroet, maar we hebben in 2006 zelf ook moeten vluchten en weten dus hoe het is om alles achter te laten”, waarbij ze doelt op de vorige keer dat Israëlische soldaten Libanon binnenvielen. „Mensen denken misschien dat het leven in Libanon goedkoop is, maar door de inflatie is alles er even duur als hier.”
De Nederlands-Libanese Sumeya Hamie, die vanuit het dorp Taraya 35 jaar geleden naar Nederland kwam, is ook een inzamelingsactie begonnen. De afgelopen week haalde ze 3000 euro op, dat ze overmaakt naar Libanon. Vrijwilligers kopen ter plekke spullen als matrassen, dekens en voedsel. Hamie heeft familie in Libanon. Bij de recente bombardementen zijn 22 familieleden van haar omgekomen.
De Israëlische krijgsmacht (IDF) heeft beperkingen opgelegd aan openbare bijeenkomsten op verschillende plekken in het land, waaronder in Jeruzalem en Tel Aviv. Buitenshuis geldt een maximum van dertig personen en voor gebouwen een maximum van driehonderd personen.
Mensen kunnen naar hun werk gaan en onderwijs blijven volgen, als zij vanaf die locatie een schuilkelder kunnen bereiken, aldus de IDF. Het besluit komt in aanloop naar Joods Nieuwjaar. De maatregel geldt volgens The Jerusalem Post tot en met zaterdagavond, als de vieringen voorbij zijn.
Een bron van het Libanese leger zei dinsdag dat de strijdkrachten geen Israëlische grondtroepen in Libanon hebben gezien. Israël verklaarde grondaanvallen te hebben uitgevoerd in het zuiden van Libanon.
„We hebben geen enkele penetratie van Israëlische vijandelijke troepen op Libanees grondgebied waargenomen”, zei de bron, die anoniem wilde blijven, tegen het Franse persbureau AFP. Ook Hezbollah ontkent het begin van een invasie.
Rusland heeft Israël opgeroepen „onmiddellijk” zijn troepen terug te trekken uit het zuiden van Libanon en veroordeelt de Israëlische inval.
„Rusland veroordeelt de aanval op Libanon en roept de Israëlische autoriteiten op onmiddellijk de vijandelijkheden te staken, hun troepen terug te trekken van Libanees grondgebied en in te zetten om op een vreedzame manier tot een oplossing van het conflict in het Midden-Oosten te komen”, aldus een verklaring van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
In de nacht van maandag op dinsdag zei het Israëlische leger te zijn begonnen met een grondoffensief in het zuiden van Libanon.
Verschillende organisaties van de Verenigde Naties hebben dinsdag hun zorgen geuit over de situatie in Libanon. De Israëlische krijgsmacht heeft bekendgemaakt daar te zijn begonnen met grondoperaties tegen Hezbollah.
Het VN-mensenrechtenkantoor uit „ernstige zorgen over de toenemende vijandelijkheden” in het Midden-Oosten. Die zouden potentieel ertoe kunnen leiden dat de hele regio te maken krijgt met een „humanitaire en mensenrechtencatastrofe”, aldus een woordvoerder. Zij benadrukt dat het geweld tussen Hezbollah en Israël al „vreselijke” gevolgen heeft gehad voor burgers en dat een Israëlisch grondoffensief alleen maar voor meer leed zorgt.
Volgens VN-kinderrechtenorganisatie UNICEF is de situatie „kritiek na een dramatische escalatie van het conflict met Israël”. De Nederlandse tak meldt dat 1 miljoen mensen, onder wie 300.000 kinderen, zijn gevlucht. De humanitaire behoeften zijn bovendien „enorm”, terwijl de beschikbare voorzieningen ontoereikend zijn. Wouter Booij, woordvoerder en noodhulpspecialist van UNICEF Nederland, spreekt eveneens van een „catastrofe”.
VN-hulporganisatie OCHA verzoekt de betrokken partijen prioriteit te geven aan de bescherming van burgers, zich te houden aan het internationale humanitair recht en onmiddellijk de-escalatie na te streven om meer doden en verder leed te voorkomen. Een OCHA-woordvoerder waarschuwt dat de situatie gezien de laatste ontwikkelingen „nog erger kan worden”.
De Libanese parlementsvoorzitter Nabih Berri roept de Verenigde Naties op om een luchtbrug in te stellen voor noodhulp.
Volgens de Hezbollah-bondgenoot is de luchtbrug nodig om de bijna een miljoen Libanezen die ontheemd zijn geraakt door Israëlische aanvallen van hulp te voorzien.
Berri roept daarnaast het Rode Kruis op om zijn „plicht uit te voeren in het leveren van hulpgoederen en medische benodigdheden in het zuiden van Libanon”.
KLM vliegt in ieder geval tot het einde van dit jaar niet meer naar het Israëlische Tel Aviv. Daarmee schort de Nederlandse maatschappij vluchten naar die bestemming langer op, want eerder werd gezegd dat er tot 26 oktober niet naar Tel Aviv werd gevlogen door KLM.
Volgens een woordvoerster van KLM is dit besluit recent genomen. De spanningen in het Midden-Oosten lopen steeds verder op door de oorlog tussen Israël en Hezbollah. KLM vliegt overigens niet op Beiroet in Libanon.
Inzamelingsacties van Libanezen in Nederland leveren tot nu toe duizenden euro’s op. Zo haalde het Libanese eethuis Baladi Manouche in Den Haag in een week tijd 2800 euro op. Bij een actie op het onlineplatform GoFundMe staat de teller inmiddels op ruim 6500 euro en de Libanese Tania Shoukair heeft tot nu toe ruim 1500 euro opgehaald voor hulp die haar familie ter plekke verleent.
De Libanese eigenaar Ali Hodeib van het eethuis in Den Haag heeft het geld maandag overgemaakt naar het Libanese Rode Kruis. Klanten van Baladi Manouche konden tot en met afgelopen zondag een Libanese vlag voor een willekeurig bedrag kopen of een cadeaubon aanschaffen. De bon kan in het eethuis worden uitgegeven en de waarde ervan heeft de eigenaar gedoneerd aan de hulporganisatie. Hodeib kwam zo’n tien jaar geleden naar Nederland. Hij maakt zich grote zorgen over de huidige situatie in zijn land van herkomst, waar het Israëlische leger inmiddels is begonnen aan een grondoffensief.
De initiatiefnemer van de actie op GoFundMe, die liever niet met naam genoemd wil worden, liet eerder weten dat het geld direct wordt gedoneerd aan mensen die door het geweld in Libanon ontheemd zijn geraakt. Het streefbedrag is 10.000 euro.
De familie van Tania Shoukair koopt van het ingezamelde geld zelf medicijnen, matrassen en voedsel die ze uitdelen aan mensen die het nodig hebben. Shoukair, die tien jaar in Nederland woont, komt uit het zuiden van Libanon. „Mijn familie woont nu in Beiroet, maar we hebben in 2006 zelf ook moeten vluchten en weten dus hoe het is om alles achter te laten”, waarbij ze doelt op de vorige keer dat Israëlische soldaten Libanon binnenvielen. „Mensen denken misschien dat het leven in Libanon goedkoop is, maar door de inflatie is alles er even duur als hier.”
Oppositiepartij GroenLinks-PvdA roept het kabinet op tot „actie” om te zorgen dat Nederlanders die dat willen uit Libanon kunnen vertrekken. „Mensen kunnen niet weg”, waarschuwt Tweede Kamerlid Kati Piri.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft bij herhaling laten weten geen evacuatie op touw te zetten. Vertrek nu het nog kan, luidt de boodschap, maar dan wel met een reguliere lijnvlucht. Maar: „die zitten vol”, aldus Piri.
„Bondgenoten helpen eigen burgers inmiddels uit de brand”, zegt het Kamerlid verder. Zo regelde Groot-Brittannië een chartervlucht voor Britten die Libanon uit willen en reserveerde Canada honderden vliegtickets. Piri spreekt de vrees uit dat het kabinet wacht tot het te laat is.
Ook D66 wil meer actie van het kabinet. Kamerlid Jan Paternotte wijst erop dat er woensdag geen beschikbare lijnvluchten meer zijn vanuit Libanon naar Europa. „Het wordt tijd voor plan B: waarom geen evacuatievlucht?”
De Israëlische krijgsmacht (IDF) heeft opgeroepen tot de evacuatie van meer dan twintig gebieden in het zuiden van Libanon. Burgers zouden hun woningen voor hun eigen veiligheid „onmiddellijk” moet verlaten, aldus een woordvoerder op X.
De zegsman verklaart dat de IDF burgers niets wil aandoen en dat burgers daarom zo snel mogelijk richting het noorden moeten vertrekken. „Iedereen die in de buurt is van leden van Hezbollah, installaties en gevechtsuitrusting brengt zijn leven in gevaar.” De woordvoerder meldt dat de inwoners worden geïnformeerd als ze veilig naar huis kunnen.
Dezelfde woordvoerder meldde dinsdagochtend dat in het zuiden van Libanon zware gevechten plaatsvonden, nadat de IDF eerder bekend had gemaakt dat Israëlische grondtroepen in Libanon waren begonnen met „beperkte en gerichte” aanvallen tegen Hezbollah. De VN-vredesmissie in Libanon, UNIFIL, meldt dat „op dit moment” geen Israëlische invallen in het zuiden zijn.
CARE Nederland maakt zich grote zorgen nu de situatie in Libanon snel verslechtert nadat het Israëlische leger een grondoffensief is begonnen. Opvanglocaties zoals scholen, gymzalen en culturele centra zijn overvol, waardoor veel mensen noodgedwongen op straat of in parken moeten slapen. „Door het gebrek aan afvalinzameling neemt het risico op een gezondheidscrisis met de dag toe”, aldus de hulporganisatie. De hulpverlening wordt volgens CARE bemoeilijkt door de chaotische situatie in het land.
Grote groepen mensen zijn op de vlucht, waardoor wegen overvol zijn en gebieden moeilijk bereikbaar voor hulpverleners. „Desondanks blijven we doorgaan met het leveren van hulp, zowel in de opvanglocaties als op straat. De vraag naar deze hulp overstijgt echter ver ons huidige aanbod en de druk om meer hulp te bieden neemt met de dag toe.”
Vrouwen en meisjes lopen in de huidige omstandigheden „een bijzonder groot risico”, zegt een woordvoerder. „Door de overvolle opvanglocaties en het gebrek aan privacy zijn ze extra kwetsbaar voor gendergerelateerd geweld en andere vormen van uitbuiting.” CARE richt zich daarom extra op deze groep door hygiënekits uit te delen en te zorgen voor veilige toegang tot sanitaire voorzieningen in de opvangcentra. Ook geven hulpverleners voorlichting en psychosociale hulp aan vrouwen en meisjes die vaak getraumatiseerd zijn door het geweld en de onzekerheid waarin ze leven.
De VN-vredesmissie in Libanon, UNIFIL, was door Israël vooraf op de hoogte gebracht dat de Israëlische krijgsmacht van plan was om invallen te doen in het buurland. De missie noemt het wel een „gevaarlijke ontwikkeling”, die bovendien niet mag. Hij is volgens UNIFIL ook in strijd met een belangrijke resolutie van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.
„Iedere grensoversteek naar Libanon is een schending van de Libanese soevereiniteit en territoriale integriteit en in strijd met resolutie 1701”, schrijft UNIFIL in een verklaring. „We roepen alle betrokkenen op om af te zien van die soort escalerende daden, die alleen maar zullen leiden tot meer geweld en meer bloedvergieten.”
De vredesmissie blijft vooralsnog aanwezig in het gebied, zegt UNIFIL. „We passen onze aanwezigheid en activiteiten regelmatig aan en hebben noodplannen die we kunnen activeren als dat absoluut noodzakelijk is.”
De Israëlische krijgsmacht zei niet anders te kunnen dan aanvallen uit te voeren aan de andere kant van de Libanese grens omdat „Libanon en de wereld” niet genoeg deden tegen Hezbollah. Ook dat is in strijd met resolutie 1701, zei een legerwoordvoerder. Die resolutie over een staakt-het-vuren tussen Israël en Hezbollah is sinds 2006 van kracht.
Het Rode Kruis noemt de recente ontwikkelingen in Libanon „heel zorgelijk”. „Iedereen houdt zijn hart vast”, zegt een woordvoerster. „We herhalen onze oproep dat burgers en hulpverleners moeten worden beschermd.”
Het Israëlische leger is in de nacht van maandag op dinsdag begonnen met een grondoffensief in het zuiden van Libanon, dat volgens de krijgsmacht is gericht op Hezbollah-doelen. De woordvoerster van het Rode Kruis vreest voor meer burgerslachtoffers. „Je wilt niet dat burgers doelwit zijn van zo’n conflict.”
Ambulances van het Libanese Rode Kruis rijden af en aan. „Ze leggen wel 10.000 kilometer per dag af”, aldus de woordvoerster. Ook is de organisatie een campagne begonnen, waarin Libanezen worden opgeroepen meer bloed te doneren. De Syrische tak van de organisatie, de Rode Halve Maan, verleent daarnaast hulp aan mensen bij de grens.
Volgens het Rode Kruis zijn al honderdduizenden mensen op de vlucht geslagen. „Ook naar Syrië, dat al kampt met een van de grootste humanitaire crises ter wereld”, aldus de woordvoerster. In Libanon wonen anderhalf miljoen Syrische vluchtelingen, van wie een deel ervoor kiest terug te keren naar hun land van herkomst. De hulporganisatie maakt zich ook zorgen over de Libanese bevolking, van wie driekwart als gevolg van een sociaaleconomische crisis al onder de armoedegrens leeft. „Die mensen kunnen de klap van de huidige escalatie maar moeilijk te boven komen.”
De Israëlische invallen in de nacht van maandag op dinsdag waren beperkt en gingen maar een klein stukje de grens over. Van een grotere inval richting Beiroet „is geen sprake”, zegt een veiligheidsfunctionaris tegen persbureau Reuters. De Israëlische krijgsmacht (IDF) spreekt van zeer gerichte aanvallen die nodig zouden zijn om een nieuwe reeks invallen te voorkomen.
De IDF plaatste dinsdagochtend een Engelstalige verklaring over de invallen op sociale media. Woordvoerder Daniel Hagari zegt daarin dat Hezbollah Libanese grensdorpen in „militaire bases” heeft veranderd om van daaruit een reeks aanvallen op Israëlische huizen uit te voeren, vergelijkbaar met die van 7 oktober vorig jaar. De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin zei in de nacht van maandag op dinsdag ook dat Israël met de operatie in Libanon zo’n aanval wilde voorkomen.
Hezbollah beschikt over het grootste leger ter wereld dat niet in handen is van een overheid, zegt Hagari. „Als de staat Libanon en de wereld niet in staat zijn om Hezbollah te verdrijven bij onze grens, kunnen we niets anders dan dat zelf doen.”
Intussen heeft Hezbollah volgens Israël raketten afgevuurd, waardoor „miljoenen Israëliërs” naar de schuilkelders moesten.
De olieprijs blijft vooralsnog stabiel, maar een oorlog met een belangrijk olieproducerend land zoals Iran zou tot een forse stijging kunnen leiden. Dat stelt Paul van Selms, brandstofdeskundige bij United Consumers. „Als Iran in conflict raakt, zal de olieprijs onvermijdelijk stijgen. Zeker nu de winter voor de deur staat en veel landen afhankelijk zijn van olie voor verwarming”, aldus Van Selms.
Toch denkt hij niet dat de prijzen aan de pomp, die de afgelopen maanden gedaald zijn, veel zullen veranderen de komende tijd. De deskundige verbaast zich erover dat olie in de afgelopen maanden juist goedkoper is geworden, omdat geopolitieke spanningen doorgaans de olieprijs opdrijven. „De onrust in de wereld neemt al lange tijd toe, maar de vraag naar olie blijft gelijk, terwijl de olieproductie groeit door het opheffen van beperkingen. Daardoor blijft de prijs vooralsnog onveranderd”, zo verklaart Van Selms de huidige situatie.
Hij vergelijkt de olieprijs met een kikker in een pan water die langzaam opwarmt. „Het water wordt steeds warmer, maar die kikker heeft het niet door. We lijken niet te beseffen in welke crisis de wereld zich bevindt, terwijl de gevolgen steeds dichterbij komen.”
Oppositiepartijen in de Tweede Kamer zijn zeer bezorgd over het grondoffensief dat Israël is begonnen in Libanon. „Dit moet stoppen”, vindt Kamerlid Kati Piri van GroenLinks-PvdA. SP’er Sarah Dobbe wil dat het kabinet zich uitspreekt tegen wat zij schendingen van het internationaal recht noemt.
„De internationale gemeenschap riep op tot een staakt-het-vuren”, zegt Piri. „Netanyahu kiest met grondoffensief in Libanon voor escalatie waarbij veel onschuldige slachtoffers zullen vallen, voor bloedvergieten en voor onveiligheid van miljoenen mensen in de regio.”
Dobbe wijst op de ernstige gevolgen van het conflict in Libanon, waar volgens haar al meer dan duizend doden zijn gevallen en „honderdduizenden” op de vlucht zijn. „Stop bombarderen van burgers en escalatie. Druk en sancties zijn nodig.”
D66-leider Rob Jetten is eveneens kritisch. „Het Midden-Oosten krijgt geen vrede door meer oorlog.” Ook hij wijst op de zware internationale druk die op Israël is gelegd om te stoppen met bombarderen. „Maar Netanyahu kiest voor escalatie.”
Lees hier een analyse van de grondoorlog in Libanon.
Oorlog zal geen oplossing zijn voor de problemen in Libanon, zegt de coördinator van de Verenigde Naties in dat land Jeanine Hennis op X. De Nederlandse oud-minister lijkt erop te zinspelen dat de Israëlische militaire operatie toekomstige aanvallen door Hezbollah niet kan voorkomen en het geweld over en weer zal blijven oplaaien.
„Terwijl geleide en ongeleide raketten gelanceerd worden, bommen worden afgeworpen en invallen worden uitgevoerd, slaagt de oorlogsmachinerie er niet in om de onderliggende kwesties aan te pakken. En daarmee is het gevaar dat een nieuwe generatie hetzelfde lot zal treffen, wederom, zeer reëel”, schrijft Hennis op X.
De Israëlische krijgsmacht (IDF) zegt dat „hevige gevechten” plaatsvinden in het zuiden van Libanon. Israëlische militairen zijn daar bezig met een „beperkte, lokale en gerichte” grondoperatie tegen de militante groepering Hezbollah.
Een woordvoerder van de IDF roept inwoners van Zuid-Libanon op „voor hun eigen veiligheid niet met voertuigen van het noorden naar het zuiden van de rivier de Litani te reizen”. De waarschuwing geldt „tot nader order”.
Hezbollah heeft nog niet op de inval gereageerd, maar meldde dinsdag wel artillerie-aanvallen op de IDF in twee grensplaatsen in Israël. Volgens de IDF is een aantal projectielen neergehaald en kwam de rest in open gebied terecht.
Het Houthiregime in Jemen heeft naar eigen zeggen militaire doelen aangevallen in Israël. In een televisietoespraak zei de militaire woordvoerder Yahya Saree dat met drones posten zijn aangevallen in Tel Aviv en Eilat.
De door Iran gesteunde Houthi’s voeren naar eigen zeggen al bijna een jaar aanvallen uit uit solidariteit met de Palestijnen. Met drones en raketten wordt onder meer het scheepvaartverkeer in de Rode Zee en de Golf van Aden bestookt. Israël heeft tegenaanvallen uitgevoerd op doelen in Jemen.
Volgens een Britse organisatie die de veiligheid van het scheepvaartverkeer monitort, UKMTO, werd dinsdag voor de kust van Hodeida een schip getroffen door een zeedrone. Het schip raakte beschadigd.
Zondag claimden de Houthi’s ook nog een raket afgevuurd te hebben op de Israëlische luchthaven Ben-Gurion.
De Israëlische krijgsmacht (IDF) zegt dat „hevige gevechten” plaatsvinden in het zuiden van Libanon. Israëlische militairen zijn daar bezig met een „beperkte, lokale en gerichte” grondoperatie tegen de militante groepering Hezbollah.
Een woordvoerder van de IDF roept inwoners van Zuid-Libanon op „voor hun eigen veiligheid niet met voertuigen van het noorden naar het zuiden van de rivier de Litani te reizen”. De waarschuwing geldt „tot nader order”.
Hezbollah heeft nog niet op de inval gereageerd, maar meldde dinsdag wel artillerie-aanvallen op de IDF in twee grensplaatsen in Israël. Volgens de IDF is een aantal projectielen neergehaald en kwam de rest in open gebied terecht.
De Nederlandse ambassade in de Libanese hoofdstad Beiroet is open en operationeel, meldt een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken. „Alle medewerkers zijn er nog. Voor Nederland is het heel belangrijk om er ogen en oren te hebben.”
Volgens de woordvoerder komen er een tiental hulpvragen per dag binnen, het gaat dan voornamelijk om mensen die informatie willen hebben. Bijvoorbeeld over welke lijnvluchten er nog vertrekken uit het land. De woordvoerder schetst dat het lastig kan zijn om op zo’n vlucht te komen. De tickets zijn nu ook duur, werd eerder op de ochtend al gezegd.
Canada heeft voor de komende dagen achthonderd vliegtickets voor Canadezen gereserveerd. Dat is vanuit het Nederlandse ministerie niet aan de orde, wordt gemeld.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken is in contact met Nederlanders in Libanon, meldt een woordvoerder. Aantallen worden niet genoemd. Eerder werd al gemeld dat het onbekend is hoeveel Nederlanders exact in Libanon zijn, omdat er geen registratieplicht is.
De Amerikaanse minister van Defensie, Lloyd Austin, zegt maandag met zijn Israëlische ambtgenoot Yoav Gallant te hebben gesproken. , waarin hij aangaf dat de VS de grondinvasie van Israël in Libanon steunt. De twee mannen waren het eens over de noodzaak om het materiaal van Hezbollah langs de grens te vernietigen, volgens een verklaring van het Pentagon.
Austin zei dat hij de noodzaak van een diplomatieke oplossing „zo snel als haalbaar” benadrukte, maar dat de Verenigde Staten het recht van Israël steunen om zichzelf te verdedigen.
De Libanese militante groepering Hezbollah meldt artillerie-aanvallen te hebben uitgevoerd op Israëlische troepen in de Israëlische grensplaats Metula. Het luchtalarm in Metula is meermaals afgegaan, bericht onder meer The Times of Israel.
De Israëlische krijgsmacht (IDF) heeft meerdere lanceringen vanuit Libanon gedetecteerd. Die meldt dat een aantal projectielen is onderschept en de rest in open gebied terechtkwam. Er zijn voor zover bekend geen slachtoffers gevallen.
Hezbollah heeft nog niet gereageerd op de Israëlische operatie in het zuiden van Libanon. De IDF maakte in de nacht van maandag op dinsdag bekend Libanon te zijn binnengevallen in de strijd tegen Hezbollah. De IDF meldt dinsdagochtend „door te vechten totdat alle doelen van de oorlog zijn bereikt”. De genoemde doelen zijn de ontmanteling van Hamas, het terugbrengen van de gijzelaars die in de Gazastrook vastzitten en het herstellen van de veiligheid in het noorden van Israël.
Nederland regelt vooralsnog geen evacuatie voor Nederlanders in Libanon, ook niet nu het grondoffensief van Israël is begonnen.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken (BuZa) heeft al bijna een jaar lang Nederlanders opgeroepen het land te verlaten en er vertrekken nog altijd lijnvluchten uit Libanon, aldus een woordvoerder.
„Pak die kans, ook al zijn tickets nu duur”, meldt de woordvoerder. Volgens het ministerie is evacuatie onzeker, vaak gevaarlijk „en niet zelden traumatisch”.
Eerder op dinsdag werd bekend dat de Britse regering een chartervlucht heeft geregeld voor Britten die Libanon willen verlaten. Canada reserveert voor de komende drie dagen achthonderd vliegtickets voor Canadezen.
Bij een aanval op het Palestijnse vluchtelingenkamp Ain al-Hilweh bij de stad Sidon in het zuiden van Libanon zijn volgens Al Jazeera zeker vijf mensen om het leven gekomen. Er zouden zo’n 130.000 mensen in het kamp wonen.
De leider van de Libanese tak van de Al Asqa Martelarenbrigade, Munir al-Maqdah, zou volgens Israëlische media doelwit van de aanval zijn geweest. De brigade is de militaire tak van de Palestijnse politieke beweging Fatah. Anonieme bronnen melden aan televisiezender Al Mayadeen dat niet al-Maqdah, maar zijn zoon bij de aanval is omgekomen.
Eind augustus werd Khalil al Maqdah, de broer van Munir, al om het leven gebracht in Libanon. Het Israëlische leger heeft de broers ervan beschuldigd voor Iran te werken. Zij zouden zich bezighouden met de leveringen van wapens en financiering.
Het Israëlische leger is begonnen met een grondoffensief in het zuiden van Libanon, meldt het in de nacht van maandag op dinsdag in een verklaring. Het gaat volgens het leger om een „beperkte en gerichte” missie van de grondtroepen waarbij Hezbollah-doelen worden aangevallen. Soldaten op de grond worden bijgestaan door de Israëlische luchtmacht en artillerie.
Het Israëlische leger zegt zich te richten op Libanese dorpen langs de grens met Israël die „een directe bedreiging vormen voor dorpen in het noorden van Israël”. De missie heeft de naam ‘Northern Arrows’ en vindt volgens het Israëlische leger plaats „naast de gevechten in Gaza en andere gebieden”.
Een verslaggever van Al Jazeera in het Libanese Marjaayoun, niet ver van de grens met Israël, meldt dat „intense beschietingen, luchtaanvallen en droneaanvallen” klinken. Ook journalisten van CNN die zich in Libanon dicht bij de grens met Israël bevinden, melden in de nacht van maandag op dinsdag explosies, rookwolken en het geluid van artillerie, drones en helikopters.
Sinds de oorlog tussen Hamas en Israël vorig jaar oktober begon, vinden er regelmatig beschietingen plaats langs de grens tussen Libanon en Israël. Enkele weken geleden maakte Israël het een oorlogsdoel om burgers veilig terug te laten keren naar het noorden van het land. Duizenden piepers van Hezbollah-leden in Libanon ontploften en Israël voerde de afgelopen week luchtaanvallen op het land uit. De leider van Hezbollah, Hassan Nasrallah, kwam daar afgelopen weekend bij om het leven. Ook vielen er volgens het Libanese ministerie van Volksgezondheid in twee weken tijd al zo’n duizend burgerdoden.
Een grondoffensief leek al aanstaande, meldden Amerikaanse media maandagavond. Een bron binnen de Amerikaanse regering liet aan The Washington Post weten dat verwacht wordt dat deze inval kleinschaliger is dan de oorlog tussen Hezbollah en Israël in 2006. Het is voor het eerst sinds die oorlog dat er Israëlische soldaten Libanon binnengevallen zijn.
De Amerikaanse president Joe Biden riep maandag nog op tot een staakt-het-vuren. De VS vrezen volgens een bron van CNN dat een beperkte grondoperatie uiteindelijk kan uitgroeien tot een veel grotere operatie.
Advertentie