„Had ik maar een gebroken been”, verzucht ze. „Gisteren zei een kennis dat ze niets aan mij kon merken. Ze begreep niet waarom ik nog steeds niet aan het werk was”, vervolgt ze haar verhaal. „Daarom vind ik het moeilijk om mijn activiteiten aan te passen. Ik vind dat ik maar gewoon weer volledig aan de slag moet, maar dat lukt echt niet. Als ik een halfuur achter de laptop zit, dan heb ik het gehad. Dan wordt het mistig in mijn hoofd. Ik kan niet eens normaal mijn huishouden doen, terwijl ik gewend was om door te pakken. En op zaterdag ging ik altijd samen met een vriendin shoppen, terwijl ik nu amper naar de supermarkt kan. Het is zo lastig dat mensen het niet aan mij kunnen zien!”

Mijn cliënte heeft het zichtbaar moeilijk. Ze kreeg ruim een jaar geleden corona en kampt nog dagelijks met de gevolgen. Zo is ze erg moe en heeft ze snel hoofdpijn. Ook kan ze zich maar moeilijk concentreren. Zelfs een klein stukje lezen kost haar veel energie. En na een kleine wandeling voelt ze zich uitgeput en krijgt ze koorts. Ze heeft daarna ruim een week nodig om te herstellen.

Mensen met het zogenaamde postcovidsyndroom ervaren klachten op verschillende gebieden, zowel fysiek als mentaal. Mijn cliënte heeft bovendien last van post-extertionele malaise (PEM). Dit houdt in dat klachten verergeren na geringe inspanning. Deze klachten kunnen dagen of zelfs weken aanhouden. Juist door PEM kunnen mensen niet goed deelnemen aan de maatschappij, wat veel impact op hen heeft. Veel mensen met postcovid waren voordat zij ziek werden juist heel actief.

Pacing

Ik leg mijn cliënte uit dat het belangrijk is om haar energie te sparen om PEM te voorkomen. Het is van belang dat ze zowel fysiek als mentaal binnen haar grenzen blijft. Pacing is hierbij een goede techniek. Dit betekent: in een rustig tempo een activiteit uitvoeren en deze afwisselen met een rustmoment. Het is belangrijk om een activiteit zo uit te voeren dat er geen klachten ontstaan. Vouw bijvoorbeeld een deel van de was op, neem dan rust en doe daarna weer een deel van de was.

„Dat kost me veel te veel tijd”, reageert mijn cliënte. Een activiteit opsplitsen om het behapbaar te houden maakt inderdaad dat alles langer duurt. Toch is het aanpassen van activiteiten nodig om een terugval te voorkomen. „Als ik weet dat ik over drie maanden beter zou zijn, maakt dat het gemakkelijker”, zegt ze.

Daar wringt de schoen. Bij het postcovidsyndroom speelt onzekerheid over het herstel een grote rol. Er zijn mensen die volledig herstellen, maar het blijft een kwestie van geduld en tijd. En opmerkingen in de trend van „je merkt niets aan je” dragen zeker niet bij aan het herstel.

De auteur is ergotherapeut in Alblasserdam.