Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft dinsdag met de presentatie van haar nieuwe Europese Commissie ook haar voornemens voor de komende vijf jaar bekendgemaakt. Die zijn praktisch van aard en draaien om welvaart, veiligheid en het waarborgen van de democratie.
Dat maakte Von der Leyen duidelijk tijdens een persconferentie in het Europees Parlement. De praktische insteek valt af te lezen uit de portefeuilles die zij toebedeelt aan haar 26 beoogde Eurocommissarissen. Daarbij zitten nieuwe portefeuilles als Defensie en Ruimtevaart (voor de Litouwer Andrius Kubilius) en Competitieve Circulaire Economie (voor de Zweedse Jessika Roswall). Alle Eurocommissarissen krijgen bovendien verschillende rollen waardoor ze verplicht moeten samenwerken, zei Von der Leyen.
Eurocommissaris Wopke Hoekstra blijft Klimaat doen, maar hij krijgt daarnaast de verantwoordelijkheid om de Europese industrie schoner te maken. De Spaanse Eurocommissaris Teresa Ribera krijgt de belangrijke post van Mededinging, maar zal ook de milieu- en klimaatdoelen van de Europese Green Deal begeleiden en heeft dus een overlap met de portefeuille van Hoekstra.
Vertragen
De Finse Henna Virkkunen krijgt de portefeuille van Technologische Soevereiniteit, Veiligheid en Democratie, maar zal op haar beurt weer veel moeten samenwerken met de Spaanse Ribera, die als commissaris Mededinging grote technologische bedrijven als Apple en Google volgt. Estse Kaja Kallas moet de nieuwe EU-buitenlandchef worden.
Dat de politieke portefeuilles meer „fluïde en doorvlochten” over de Commissieleden zijn verdeeld, zal ervoor zorgen, denkt Von der Leyen, dat de Commissie als één geheel optreedt. Dit kan voorkomen dat individuele Eurocommissarissen een politiek thema naar zich toetrekken ofwel vertragen.
Niet alle beoogde Eurocommissarissen krijgen een portefeuille die aansluit bij hun beroepsverleden. Maar volgens Von der Leyen draait het niet om vakkennis maar om verantwoordelijkheid. „De commissarissen zijn geen technische experts, maar politiek leiders.”
Teleurgesteld
Von der Leyen zegt teleurgesteld te zijn over het kleine aantal vrouwen in de nieuwe Commissie. Met elf vrouwelijke Eurocommissarissen bestaat die voor 40 procent uit vrouwen. Von der Leyen heeft steeds benadrukt dat ze een Commissie wil met evenveel mannen als vrouwen. Dat is dus opnieuw niet gelukt, ondanks haar aandringen bij de lidstaten om met vrouwelijke kandidaten te komen.
Tot voor kort was het aantal vrouwelijke kandidaten voor deze nieuwe Commissie volgens Von der Leyen 22 procent. „Dit was absoluut onacceptabel”, zei Von der Leyen. Ze heeft daarom „hard gewerkt” met alle lidstaten en geprobeerd om toch meer vrouwelijke kandidaten te krijgen in ruil voor, naar algemeen wordt aangenomen, invloedrijkere portefeuilles in de Commissie. Daarnaast zijn vier van de zes vicevoorzitters van de Commissie vrouw.
