Herkozen Commissievoorzitter Von der Leyen wil sterker Europa
Het Europees Parlement stemde donderdag in Straatsburg in met een tweede termijn voor Ursula von der Leyen als voorzitter van de Europese Commissie. In het komende mandaat wil de Commissievoorzitter onder meer een Eurocommissaris voor Defensie.
Van de 707 aanwezigen stemden 401 Europarlementariërs voor Von der Leyens herbenoeming als voorzitter van de Europese Commissie, 284 leden tegen; 22 stemmen waren blanco of ongeldig.
Het was op voorhand niet zeker of Von der Leyen herkozen zou worden. Voor een meerderheid had ze ten minste 361 stemmen nodig. Maar een geloofwaardige andere kandidaat was er eigenlijk niet. De herbenoeming van Von der Leyen wordt gezien als signaal van stabiliteit en continuïteit.
Omdat het om een geheime stemming ging, is het niet duidelijk wie Von der Leyens herbenoeming steunen. Volgens plan stemden Europarlementariërs van haar eigen christendemocratische fractie –met het CDA, BBB en NSC–, de sociaaldemocratische S&D –met de PvdA–, het liberale Renew –met de VVD en D66– en de Groenen –met GroenLinks en Volt– in overgrote meerderheid in met haar tweede termijn.
Van alle Nederlandse partijen stemden alleen de PVV, SGP en PvdD tegen Von der Leyens herbenoeming. SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen deed dit omdat „haar plannen haaks staan op de Europese Unie die wij voorstaan. Von der Leyen blijft in dezelfde groef hangen: meer en nog meer Europa”.
Green Deal
Uren voor de stemming pleitte Von der Leyen in het Europees Parlement voor een sterker Europa. Daarbij zocht ze, naast het consolideren van de steun van de centrumfracties, steun van de Groenen te verkrijgen. In haar politieke richtlijnen –een soort hoofdlijnenakkoord– legde ze haar plannen uit voor de komende vijf jaar.
Von der Leyen benadrukt onverkort de Green Deal te zullen uitvoeren. Klimaatbeleid en een sterke industrie zullen daarbij hand in hand gaan, zei ze. Binnen honderd dagen na haar aantreden zal Von der Leyen de ”Clean Industry Deal” presenteren, gericht op het verduurzamen van energie-intensieve sectoren. Het plan fungeert als tegenhanger voor Amerikaanse Inflation Reduction Act (IRA). Onderdeel ervan is het wettelijk vastleggen van de vermindering van de CO₂-uitstoot met 90 procent tegen 2040.
Ondanks de groene plannen kunnen agrariërs op haar steun rekenen, belooft Von der Leyen. Ze betoogde dat alle boeren in heel Europa een „eerlijk inkomen” moeten verdienen.
„Als het Europeanen raakt, raakt het Europa” - Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie
Defensiecommissaris
De Commissievoorzitter gaat voor meer Europese samenwerking. „Als het Europeanen raakt, raakt het Europa”, zei Von der Leyen. „Mensen worstelen met het vinden van een betaalbare woning.” Dus is het volgens haar nodig een Eurocommissaris voor Huisvesting te benoemen.
Al langer is bekend dat Von der Leyen ook een Defensiecommissaris wil. In haar toespraak noemde ze het opzetten van een Europese Defensie Unie, een plan om gezamenlijk in defensie te investeren, als prioriteit. „Lidstaten blijven verantwoordelijk voor hun eigen troepen en de NAVO blijft de pijler van onze collectieve verdediging”, suste ze de zorgen die leven over deze vorm van Europese integratie.
Orbán
Als prioriteit noemde Von der Leyen in haar toespraak het vergroten van het concurrentievermogen van het Europese bedrijfsleven. Dat wil ze doen door de bureaucratische lasten voor ondernemers te verlagen en vergunningverlening te versnellen.
Ook belooft de Commissievoorzitter meer werk te zullen maken van de terugkeer van uitgeprocedeerden, het voorkomen van illegale immigratie en het bestrijden van mensensmokkel. Het aantal grenswachters van EU-dienst Frontex wil Von der Leyen verdriedubbelen naar 30.000 man en ze wil meer migratiedeals sluiten met herkomstlanden.
Von der Leyen was in haar toespraak opvallend negatief over rechts. Ze haalde hard uit naar de Hongaarse premier Viktor Orbán. Zijn zelfverklaarde vredesmissie, waarbij hij Rusland en China bezocht, „was niets anders dan een appeasementmissie”. „Slechts twee dagen later (na Orbáns vredesmissie, CB) richtten Poetins straaljagers hun raketten op een kinderziekenhuis in Kyiv. Die aanval was geen vergissing. Het was een boodschap”, aldus Von der Leyen.
De komende maanden zal Von der Leyen in samenwerking met de lidstaten de nieuwe Commissie samenstellen. Bij de keuze voor kandidaten belooft ze te zullen letten op een eerlijke verdeling van mannen en vrouwen. De nieuwe Commissie zal dit najaar aantreden, na eerst door het Europees Parlement aan de tand te zijn gevoeld.