Londen zoekt stilletjes toenadering tot continentaal Europa
De „reset” van de Brits-Europese relaties is door de Britse premier Keir Starmer ingezet. Niet met veel bombarie, maar met de aankondiging van de Product Safety and Metrology Bill, een baanbrekende eerste toenaderingspoging tot de Europese Unie.
Met het wetgevingspakket wil de Britse regering aansluiten bij de EU-normen voor productveiligheid. Daarmee wordt het gemakkelijker voor bedrijven in het Verenigd Koninkrijk om producten op zowel de eigen als de Europese markt te verhandelen en productieonderdelen uit de EU te importeren. Voor het eerst sinds de brexit zegt Londen met het wetsvoorstel zich actief te willen houden aan nieuwe EU-regelgeving.
„Londen en Berlijn gaan de militaire productie beter coördineren, gezamenlijke operaties opvoeren, en wapensystemen en munitie standaardiseren”
Dat de nieuwe Labourregering een pro-Europese koers heeft ingezet, moge duidelijk zijn. De top van de Europese Politieke Gemeenschap (EPG) in Blenheim Palace in juli vormde voor Londen een eerste mogelijkheid om te werken aan verbetering van de relaties met continentaal Europa. Maar spijkers met koppen werden toen niet geslagen, omdat het informele format van de EPG zich daar niet voor leent.
Nog geen week later stond Starmers minister van Defensie John Healey op de stoep bij zijn Duitse collega Boris Pistorius. Als onderdeel van een tweedaagse tournee door Europa sloot de Britse defensieminister af met het tekenen van een defensiepact in Berlijn. De deal verplicht Londen en Berlijn de militaire productie op te voeren, vaker gezamenlijk te opereren en wapensystemen en munitie te standaardiseren. Ook willen de twee landen meer samenwerken op het gebied van cyberveiligheid en bij het steunen van Oekraïne.
Het is geen geheim dat Starmer ook nauwere samenwerking nastreeft op het gebied van landbouw, wetenschap en technologie. Maar voor verdere toenadering tot continentaal Europa zal de Britse regering toch vooral in Brussel –en niet in Berlijn– moeten zijn. Nog voor het eind van de zomer staat voor Starmer een ontmoeting met de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, gepland. Een kans voor Brussel om uit te zoeken op welke punten Londen bereid is tot toenadering.
Op dit moment gaat het voor de Britse regering te ver om te praten over volledig herstel van de vier vrijheden. Wat Londen wil, is een samenwerkingsvorm à la Zwitserland waarbij per sector wordt bekeken of die deel kan uitmaken van de interne markt. Maar Brussel sluit zo’n mengelmoes van bilaterale overeenkomsten uit. ”Cherry picking”, is geen optie, heeft EU-onderhandelaar Michel Barnier al tijdens de brexitonderhandelingen duidelijk gemaakt. Wie de lusten van de EU wil, moet ook bereid zijn de lasten dragen, vindt Brussel.
Een makkelijke toenadering zal het voor Londen niet worden, is het vooruitzicht. Het wordt dus voorlopig onderhandelen en af en toe met een wet over de brug komen, waarmee Londen ”goodwill” schept in Brussel. Daarmee koopt de Britse regering niets, maar schept ze wel mogelijkheden voor nauwere samenwerking.