Van hun nieuwe premier hoeven de Britten geen linkse revolutie te verwachten
Na veertien tumultueuze conservatieve regeringsjaren met vijf verschillende premiers, is de volgende bewoner van 10 Downing Street een serieuze, harde werker, die soms een tikkeltje saai is. Keir Starmer is een man van het politieke midden.
Voor de mensen die zijn capaciteiten als premier bij voorbaat in twijfel trekken –en dat zijn er nogal wat–, heeft Sir Keir Starmer (61) een antwoord. „Ik heb Labour veranderd”, zei hij tijdens zijn eerste campagnespeech voor de parlementsverkiezingen van 4 juli, en hij belooft hetzelfde te doen als premier.
Starmer laat zich erop voorstaan uit een arbeidersmilieu te komen. Als tweede uit een gezin van vier is hij vernoemd naar Labouroprichter Keir Hardie. En, zo benadrukt hij steevast op campagne, „ik ben een zoon van een gereedschapsmaker”. Een doelbewuste strategie van de premier die zich als man van het volk profileert.
Geboren in een twee-onder-een-kapwoning in het welvarende Oxted onder de rook van Londen, studeerde Starmer na het gymnasium rechten aan de universiteiten van Leeds en Oxford. Vandaar werkte hij zich op tot topadvocaat en werd hij uiteindelijk hoofdaanklager. Als dank voor zijn verdiensten kreeg hij in 2008 van de toenmalige prins Charles de eretitel Sir – hoewel Starmer daarmee ongelukkig is, omdat het elitair overkomt.
Antisemitisme
In 2015 maakte Starmer zijn entree als afgevaardigde voor het Noord-Londense kiesdistrict Holborn en St Pancras. Sinds 2020 is hij partijleider van Labour. Nadat de partij in 2019 onder Jeremy Corbyn met slechts 202 zetels in het Lagerhuis het laagste aantal parlementsleden sinds 1935 mocht leveren, deed Starmer er als partijleider alles aan om het grootstedelijke, links-progressieve en elitaire imago van de partij te veranderen.
Oud-partijleider Corbyn wist hij, na zijn bagatelliseren van het heersende antisemitisme binnen Labour, de partij uit te werken. Ook andere parlementsleden uit de linkerflank moesten eraan geloven. Labour is een middenpartij van en voor de traditionele arbeidersklasse, wil Starmer uitstralen. Met uitbundig vlagvertoon op campagnepad, wilde hij laten zien dat zijn partij een punt heeft gezet achter het ”corbynisme” –wat meer leek op te hebben met Hamasterroristen en Vladimir Poetin dan met Brits nationalisme– en vaderlandslievend is. Om de linkerflank binnenboord te houden, pleit Starmer wel voor een staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas en de oprichting van een Palestijnse staat.
Zijn visie? Die is onduidelijk. De premier is in ieder geval geen scherpslijper. Sinds zijn aantreden als partijleider wisselde Starmer voortdurend van mening over onderwerpen als nationalisering van nutsbedrijven, deelname van transvrouwen aan vrouwensport en klimaatdoelstellingen.
Eurofiel
Starmers plannen liggen in lijn met de voorstellen van de Conservatieve Partij om de grote problemen in het land aan te pakken. Ook Labour wil economische stabiliteit, kortere wachtlijsten in de zorg en een einde aan de bootmigratie – zij het dat hij andere accenten legt. Ook schone energie, misdaadbestrijding en onderwijs behoren tot de speerpunten van Starmer. Een concrete uitwerking van de plannen ontbreekt.
De nieuwe premier distantieert zich nadrukkelijk van de chaotische taferelen onder de voorgaande veertien conservatieve regeringen, de schandalen en de economische klappen van de afgelopen jaren. Starmer belooft in plaats daarvan stabiliteit. Ook zet hij als eurofiel in op toenadering tot de Europese Unie, al heeft hij tijdens zijn verkiezingscampagne lidmaatschap van de douane-unie of de interne markt uitgesloten. Daarmee zet Starmer de lijn voort die hij inzette als schaduwminister met de brexitportefeuille. Na het brexitreferendum in 2016 pleitte hij al voor een herkansingsreferendum en daarna voor een zachte Brexit. Allebei tevergeefs.
Als partijleider is Starmer niet de man die ingrijpende veranderingen groots aankondigt, schrijft Tom Baldwin in ”Keir Starmer: The Biography”. Critici noemen hem spottend ”Captain Cautious” (”Kapitein Voorzichtig”). Maar eenmaal ingezette hervormingen voert hij wel daadkrachtig door. Zijn strategie als premier: verandering middels stabiliteit. Of hij met die mentaliteit de grote problemen in het land de baas kan? De verwachtingen van de Britten zijn hooggespannen. Maar de opgave lijkt vrijwel onmogelijk.
