Het gaat om de prominente politicus Abdel Latif Mekki, activist Nizar Chaari, rechter Mourad Massoudi en een andere kandidaat, Adel Dou. Zij zijn officieel veroordeeld voor het kopen van stemmen.

Abir Moussi, een uitgesproken tegenstander van Saied, werd maandag eveneens veroordeeld tot twee jaar cel voor het beledigen van de Tunesische kiescommissie. Moussi zat al sinds afgelopen najaar vast, maar stelde zich zaterdag formeel kandidaat voor de presidentsverkiezingen van 6 oktober. Vorige maand kreeg een andere tegenstander van de huidige president, Lotfi Mraihi, een celstraf van acht maanden voor vermeende verkiezingsfraude. Ook hem werd verboden zich kandidaat te stellen voor de verkiezingen.

Saied, sinds 2019 de partijloze president van het land, leek aanvankelijk het begin van een nieuw hoofdstuk voor Tunesië. Het al jarenlang tot op het bot verdeelde parlement kreeg nauwelijks wat voor elkaar. Bovendien ging het slecht met de economie en waren de werkloosheidscijfers hoog.

Corruptie

Het geloof in verandering onder Saied was daardoor groot, maar tot op heden heeft hij zijn belofte van meer welvaart –Tunesië kampt met economische malaise– en minder corruptie niet kunnen waarmaken.

Integendeel. Een aantal jaar geleden kon Tunesië nog doorgaan voor een democratie met een vrij goed functionerende rechterlijke macht. Maar daar is onder de huidige president geen sprake meer van. Inmiddels zijn tientallen rechters door de autoritaire Saied ontslagen of gevangengezet en dat aantal loopt nog steeds op. Uit een in mei verschenen rapport van Amnesty International blijkt bovendien dat „de regering ongekend hard optreedt tegen migranten, vluchtelingen en journalisten”.

Een daad die zijn alleenheerschappij onderstreept, is dat de president het parlement in juli 2021 op non-actief stelde. Pas in maart 2023 kwamen de wetgevers weer voor het eerst bijeen. De aangestelde politici werden in januari en december gekozen in een stemming die onder meer door oppositiepartijen werd geboycot.

„Saied wordt verweten Tunesië terug te willen brengen naar een dictatuur ”

Jasmijnrevolutie

Het nieuwe parlement wordt geleid volgens de regels die zijn vastgelegd in de nieuwe grondwet die Saied in 2022 via een referendum heeft doorgevoerd en die hem verregaande bevoegdheden geeft. Zo kan het parlement de president niet afzetten en zelfs de regering niet ter verantwoording roepen. Wetsvoorstellen die de president indient, krijgen voorrang op die van andere wetgevers. Daarnaast heeft Saied de macht om rechters en de premier te benoemen en kan hij buiten het parlement om regeren.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat Saied wordt verweten Tunesië terug te willen brengen naar een dictatuur met schijnverkiezingen, zoals die werden gehouden voor de Tunesische revolutie, de tijd van dictator Zine El Abidine Ben Ali. Aan zijn regime kwam in 2011, na een regeerperiode van 24 jaar, plotseling een einde nadat de bevolking massaal de straat opging om te protesteren tegen werkloosheid, corruptie en hoge voedselprijzen. Ben Ali vluchtte het land uit nadat het leger weigerde het vuur te openen op de demonstranten. De zogeheten Jasmijnrevolutie betekende het begin van de Arabische Lente.

Met het huidige optreden van Saied lijkt de hoop op het in stand houden van de democratie die in 2011 werd ontketend, vervlogen. Temeer daar de steun voor de president vooralsnog groot genoeg lijkt te zijn om zijn regering voort te kunnen zetten.