Antisemitisme beroert alle christenen in Europa
Het standbeeld voor Anne Frank in Amsterdam is beklad. Dat las ik onlangs op de site van een christelijke krant in Noorwegen.
Het Joodse meisje dat in Amsterdam ondergedoken zat, is natuurlijk een wereldnaam. Daarom is het niet vreemd dat de krant Dagen zoiets meldt .
Voor mijn werk lees ik veel christelijke sites uit heel Europa. Bronnen die tot voor een paar jaar geleden ontoegankelijk waren, zijn nu met vertaalsoftware prima leesbaar. Zodoende krijg je beter zicht op wat christenen in allerlei landen bezighoudt.
Daarom weet ik dat zo’n berichtje over Anne Frank niet zomaar een los knipseltje is. Dit past in een breder patroon. De Noorse krant Dagen is geworteld in de evangelische beweging, waarin het Joodse volk altijd een grote plek heeft gehad.
In de gelijknamige krant Dagen in Zweden las ik dat de nieuwe Britse premier Keir Starmer in Downingstreet 10 op vrijdagavond met zijn Joodse vrouw de sjabbat verwelkomt . Is zo’n bericht over de privézaken van de premier relevant nieuws? Nou, wel voor de lezers van een krant die sterk met de Zweedse pinksterkerken is verbonden. Vanwege zijn Joodse vrouw wint Starmer in Zweden ongetwijfeld punten.
Als buitenstaander ben ik ook geïnteresseerd in de discussies in die kranten. De laatste maanden heb ik diverse briefwisselingen over de landbeloften voor de Joden gezien. Is de staat Israël een gewoon land voor een bijzonder volk? Of is het de vervulling van Gods belofte, en dus niet zomaar vergelijkbaar met België of Luxemburg? Vanuit een Nederlandse blik is dat allemaal zeer herkenbaar.
Door heel Europa zie je na de terreuraanslagen op 7 oktober dat Israël veel aandacht krijgt in christelijke media. Het zou een studie waard zijn om de overeenkomsten en verschillen te ontleden. Toch zijn nu al wel bepaalde patronen zichtbaar.
De evangelische beweging heeft vrijwel nergens zo diep wortel geschoten als in Noorwegen en Zweden. In Nederland hebben we uit die tijd nog de zangbundel van Johannes de Heer; in Scandinavië zijn er honderden bloeiende gemeenten. Dat zie je terug in de media.
In andere regio’s van Europa is dat anders. De Spaanse website Protestante Digital is zonder meer ook solidair met Israël, maar toch net weer anders. Een paar weken na 7 oktober pleitte daar een Palestijns-christelijke journalist voor een „ onmiddellijk staakt-het-vuren ”. Zoiets zul je in Scandinavië niet snel lezen.
Een geval apart is Duitsland. Daar is Israël natuurlijk verbonden met de eigen herinnering aan de Holocaust. Het blad Pro schreef onlangs over een tentoonstelling over de relatie van de Duitse kerken met het naziregime . En het aan Pro verbonden Israelnetz volgt alles over de relatie Duitsland-Israël op de voet.
Kortom, de aanslagen van 7 oktober werken door tot ver buiten het Midden-Oosten. En iedereen geeft op zijn eigen plaats inkleuring aan zijn solidariteit.
__