Het is een onderdeel van het plan dat Stichting Oude Groninger Kerken heeft met de omgeving van de historische kerk in Thesinge. Groninger Kerken is bezig met een groter project voor Groninger kerkhoven. Projectleidster is Miriam van der Waart. Vandaag is ze samen met twee plaatselijke vrijwilligers, Teunis Ton en Theo de Wit, naar de kerk in Thesinge gekomen. Het gesprek vindt plaats op de banken in de kerk, waar je de honderden jaren oude geschiedenis ruikt.

De kerk maakte oorspronkelijk deel uit van een groot kloostercomplex uit de twaalfde eeuw. In 1594, tijdens de Opstand, kwamen de gebouwen in het bezit van de overheid. De Kloosterkerk werd in 1627 gedeeltelijk afgebroken. Wat rest, is een kleine historische kerk met daaromheen oude bomen, vooral esdoorns en essen, en een groot kerkhof.

Facelift

Op de begraafplaats staan oude, soms haast onleesbare, stenen uit de negentiende eeuw. Er zijn er ook van meer recente datum, zoals van Trientje Pesman, die hier in 1961 is begraven. Het gras tussen de graven is recent gemaaid.

Het kerkhof staat aan het begin van een facelift. Van der Waart: „De biodiversiteit op onze kerkhoven ging achteruit. Tijdens de hete zomers van de afgelopen jaren gingen in totaal zo’n 300 bomen dood. Daar wil Groninger Kerken, samen met Landschapsbeheer Groningen, wat aan doen. We zijn bezig met een project om in eerste instantie 10 van de 62 kerkhoven van de stichting meer biodivers te maken.”

De organisaties zijn niet over één nacht ijs gegaan. Ze hebben eerst studie verricht naar wat er nu is en hebben een inventarisatie gemaakt van de voorkomende soorten planten, mossen en korstmossen, vogels en zoogdieren. Er zijn in de afgelopen tien jaar bijvoorbeeld in totaal 147 soorten korstmossen en 3 soorten vleermuizen waargenomen in de directe omgeving van de kerk. Na die inventarisatie is een plan opgesteld. Dit jaar is de uitvoering begonnen.

Van der Waart: „Kijk, we hebben al een takkenril geplaatst en een bijenhotel. Er zijn nestkasten opgehangen, er zijn struiken gepoot, bloembollen geplant en planten ingezaaid zoals longkruid, zenegroen en vingerhoedskruid. Nee, jammer genoeg is er nog niet zo veel van te zien.”

Voor de toekomst verandert er nog meer, zegt de projectleidster. „In het najaar gaan we bloemenmengsels inzaaien, met onder andere klaproos, zodat het hier volgend voorjaar een bloemenweelde is. Deze winter planten we nieuwe bomen aan bij de gracht. Ik verwacht dat het er hier over een jaar al heel anders uitziet.”

Fundamenten

Vrijwilliger Theo de Wit vertelt dat de contouren van de Kloosterkerk weer zichtbaar zullen worden. „Op de plaats van de buitenmuren komt een border met stinzenplanten, met daarbij uitleg. Je wilt niet weten hoe groot de kerk was. Ook bij het baarhuisje, het lijkenhuisje dat daar naast de kerk staat, komen bloemen. In het baarhuisje is een tentoonstelling van een schrijfatelier dat vroeger in het klooster was. Een non had een getijdenboek geschreven dat opgesierd was met vooral viooltjes en anjers. Die komen hier terug.”

Als het aan De Wit ligt, worden ook de fundamenten van het kloostercomplex gemarkeerd. „Daar doe ik nu onderzoek naar. Als er iets uitkomt, zouden we dat zichtbaar moeten maken in de beplanting.”

Vrijwilliger Teunis Ton zegt dat de gemeenschap van Thesinge sterk betrokken is bij de kerk. „In totaal zijn er wel zo’n veertig vrijwilligers die taken hebben, de een wat meer, de ander wat minder.” Ton werkt gemiddeld een uur of twee per week in en bij de kerk. Hij verwacht dat het werk er niet minder op wordt, maar heeft het graag voor de gemeenschap en voor de bezoekers over.

Extra werk

Van der Waart wijst erop dat veel mensen menen dat meer biodiversiteit leidt tot minder werk, maar dat ligt volgens haar toch iets anders. „Als je het goed doet, zorgt het wel voor wat extra werk.”

Ze is voorlopig nog niet klaar met het kerkhovenproject. „Er zijn op dit moment tien kerkhoven geïnventariseerd. Met vijf daarvan, waaronder Thesinge dus, zijn we aan de slag gegaan. De andere kerkhoven komen later aan de beurt. Iedere locatie heeft zijn eigen mogelijkheden.”