Uiterst rechts? Radicaal-rechts? Extreemrechts? Rassemblement National (RN), de nationalistische anti-immigratiepartij van Marine Le Pen, staat in Frankrijk op de drempel van de macht. Franse media, zeker die van progressieve signatuur, noemen Le Pens partij extreemrechts. En de Raad van State, het hoogste administratieve gerechtsorgaan van het land, bevestigde onlangs dat deze kwalificatie gerechtvaardigd is.

De partij wordt in 1972 als Front National (FN) opgericht door Marines vader, Jean-Marie Le Pen. Met FN trekt hij aanvankelijk een bonte verzameling aan van monarchisten, traditionele rooms-katholieken en fans van het vroegere Vichybewind, dat tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met nazi-Duitsland.

Le Pen senior is verbolgen over de „vernederingen” die Frankrijk in zijn vroegere koloniën zijn aangedaan, en waarschuwt voor het groeiende aantal migranten dat vooral uit deze gebieden naar het land komt. Hij ziet hen als bedreiging voor de Franse identiteit en voor het voortbestaan van de natie. Daarbij grossiert hij in racistische en antisemitische uitspraken, waarvoor hij herhaaldelijk wordt veroordeeld. De Holocaust doet hij meermaals af als „een detail in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog”.

Ontdemonisering

Nadat Marine Le Pen in 2011 het leiderschap van FN van haar vader overneemt, zet zij in op ”dédiabolisation” (ontdemonisering) van de partij. Als haar vader in 2015 weer eens de Holocaust bagatelliseert, werkt ze hem zonder pardon de partij uit.

Marine verandert de naam van de partij in het vriendelijker klinkende Rassemblement National (Nationale Samenkomst). Ook het logo en de partij-uitingen worden zachtaardiger. En ze schuift de fotogenieke twintiger Jordan Bardella naar voren als voorzitter.

RN is onder Marine nog altijd nationalistisch en gekant tegen immigranten. Zo pleit de partij ervoor om mensen met een dubbele nationaliteit van gevoelige strategische functies uit te sluiten. RN wil de sociale zekerheid****beperken voor immigranten. En de partij belooft een einde te maken aan de regel dat een kind automatisch de Franse nationaliteit krijgt als het op Frans grondgebied wordt geboren uit buitenlandse ouders.

Maar het eerdere idee om hoofddoekjes in het openbaar te verbieden is in de ijskast gezet. De harde stellingname tegen de Europese Unie en de NAVO is ook afgezwakt en de warme band met de Russische president Vladimir Poetin is in stilte losgelaten. Ook ‘frexit’, een Frans vertrek uit de Europese Unie, hoort sinds 2022 niet meer bij de plannen van de partij.

„Ik heb genoeg van deze belerende bevoorrechte mensen die menen dat de Fransen imbecielen zijn” - Julien Odoul, parlementariër voor Rassemblement National (RN)

Pensioenhervorming

In plaats daarvan focust RN op een onmiddellijke verlaging van de btw op benzine en diesel, en op een reeks andere cruciale producten. Ook belooft de partij een gehate pensioenhervorming die president Emmanuel Macron vorig jaar doorvoerde binnen enkele maanden terug te draaien. Hiermee presenteren Le Pen en haar partijgenoten zich –met enig succes– als beschermers van de onzekere arbeiders- en middenklasse.

Toen de grootste ster van het nationale voetbalteam, Kylian Mbappé, de Fransen laatst op het Europees kampioenschap in Duitsland waarschuwde voor de gevaarlijke opkomst van radicaal-rechts, reageerden RN’ers schamper. De beroemdheid werd weggezet als wereldvreemde voetbalmiljonair. „Ik heb genoeg van deze belerende bevoorrechte mensen die menen dat de Fransen imbecielen zijn”, foeterde RN-parlementariër Julien Odoul via berichtenplatform X.