Tweede tijdperk Trump start met snoeiharde toespraak
Het plannetje leek zo mooi. Donald Trump, de 47e president van de VS moest maandag om 11.47 uur ingezworen worden. Maar dat mislukte, want het programma liep fors uit. Zelfs het grondwettelijk voorgeschreven moment, 12.00 uur, werd overschreden. Ondanks die mislukte planning is Trump inmiddels president van Amerika.
Voor het eerst in veertig jaar vond de inauguratie van de Amerikaanse president niet plaats op het bordes van het Congres. Het vriest 5 graden. ’s Nachts loopt de temperatuur terug naar -12. Omdat de toegang tot het beveiligde gebied rond het Congres al om half zes zou opengaan, leverde dat een onverantwoord risico op. Mensen zouden urenlang in de kou moeten staan. Daarom maakte de staf van Trump vrijdag bekend dat de plechtigheid zou plaatshebben in de zogenoemde rotunda, de ronde opperzaal van het Congresgebouw.
Een voordeel is dat er achteraf geen discussie kan ontstaan over het aantal bezoekers. Acht jaar geleden lag Trump de dag na zijn aantreden al in de clinch met de media omdat die naar zijn oordeel „een veel te laag aantal bezoekers” noemde in de verslagen. Dit keer konden er maximaal zeshonderd aanwezigen in de zaal zijn.
Vanzelfsprekend was Trumps familie maandag getuige van de plechtigheid; ook de nog levende presidenten met hun echtgenoten (uitgezonderd Michele Obama) zaten bij de genodigden. Behalve dat vertrekkend vicepresident Kamala Harris erbij was, gaf ook haar voorganger Mike Pence acte de presence. Heel opvallend was wel dat Trump bij het begin van zijn toespraak alle aanwezige vroegere (vice)presidenten noemde, maar Pence gewoon oversloeg. Verder waren er enkele buitenlandse regeringsleiders tegenwoordig, zoals de Argentijnse president Javier Milei, de Italiaanse premier Giorgia Meloni en de Britse politicus Nigel Farage. En naast de aanwezige Congresleden waren de techbazen zoals Elon Musk, Jeff Bezos en Mark Zuckerberg prominent aanwezig.
Voorafgaand aan de plechtigheid in het Capitool bezochten Trump en J.D. Vance met hun echtgenoten een kerkdienst. Deze wordt traditiegetrouw gehouden in de St. John’s Church in Washington. Daarna gingen Trump en zijn vrouw op bezoek bij het echtpaar Biden in het Witte Huis. Joe Biden begroette hem daar met „Welcome home”.
Vervolgens reden de vertrekkende en aankomende president samen met de auto van het Witte Huis naar het Congresgebouw.
Na de ontvangst door het organiserend comité deden de rooms katholieke aartsbisschop Timothy Dolan en de evangelist Franklin Graham een gebed. Daarin herinnerde Dolan onder andere aan de Amerikaanse generaal George Patton die bij gevechten in de Tweede Wereldoorlog zijn soldaten steeds weer op het hart drukte: „Bid. Bid als je vecht, bid als je alleen bent en als je met anderen bent. Bid in de nacht en bid overdag.” Verder verwees de aartsbisschop naar Martin Luther King, die op 20 januari geboren werd, en haalde zijn woorden aan: „Zonder God zijn we niets meer dan as.”
Dolan voegde eraan toe: „We kunnen op de woorden van de Bijbel vertrouwen, het Woord waarop onze president straks de eed zal afleggen. We vragen net als koning Salomo om wijsheid, toen hij zijn regeerperiode begon. God, geef onze leider wijsheid.”
Na Dolan was het de beurt van Franklin Graham. Hij zei onder andere: „Vandaag, wanneer Donald Trump opnieuw de eed aflegt, willen we U danken, God. O Vader, toen de vijanden van Trump dachten dat hij verslagen was, heeft U zijn leven gered. U heeft hem doen oprijzen met Uw machtige hand. We bidden voor president Trump. Geef hem de wijsheid van Uw troon en bescherm hem. Wilt U hem zegenen en ons land dóór hem.”
Graham wees er in het gebed op dat het nodig is dat de Amerikanen de ogen op God gericht houden. „Moge onze harten een echoput van Uw stem zijn. We weten dat Amerika niet groot kan zijn als we U de rug toekeren.” Grahams gebed werd door het publiek beantwoord met een krachtig amen.
Vervolgens legden zowel vice-president Vance als president Trump de eed af. Na de beëdiging volgde het bekende lied ”Glory Glory Hallelujah”.
Aansluitend hield Trump een toespraak. Deze duurde in totaal een goed half uur; de vorige maal was dat slechts 17 minuten. Het viel op dat hij zich vrij goed aan zijn tekst hield. Maar ook al deed hij weinig impulsieve uitspraken, de toespraak was wel venijnig. Terwijl Biden en Kamala Harris direct naast het spreekgestoelte zaten, zei Trump dat met zijn aantreden een einde is gekomen aan een periode van vier jaar beproeving.
Democratische politici bleven zitten op momenten dat Trump staande ovaties kreeg van aanhangers. Biden, Harris, de Clintons en Obama gingen wel staan toen Trump benoemde dat Israëlische gijzelaars zijn vrijgekomen. Volgens aanwezige journalisten lachte Biden soms minzaam om de kritiek van Trump op zijn beleid en keek Harris vooral stoïcijns voor zich uit. Hillary Clinton schudde een paar keer haar hoofd.
Trump had vooraf beloofd dat zijn toespraak positiever zou zijn dan in 2017. Hij begon met de opmerking dat er een vertrouwenscrisis is onder de bevolking omdat volgens hem de overheid de meest basale voorzieningen niet kan leveren. Hij verwees bijvoorbeeld naar de branden in Californië. „Maar dat gaat vanaf vandaag veranderen. En snel ook.”
Trump sprak van een revolutie van het gezond verstand. Die zal zichtbaar worden door het afschaffen van tal van onnodige maatregelen waar alleen ambtenaren plezier aan zouden beleven.