„Dat was pijnlijk”, zei CNN-commentator Van Jones over het debatoptreden van de Amerikaanse president Joe Biden. Hoewel het verkiezingsdebat van donderdagnacht tussen Biden en Donald Trump op allerlei thema’s inging, viel één ding op. De zittende president maakte de indruk van een man op leeftijd met weinig energie, die meermaals niet goed uit zijn woorden kwam. Dit bevestigde de grootste zorg van de Democraten voor het debat.
Trump en Biden stonden donderdagnacht voor het eerst in vier jaar op een debatpodium. Het debat in 2020 ontspoorde doordat Trump Biden voortdurend onderbrak. Dit keer verliep het georganiseerder omdat alleen de microfoon van de spreker aan stond. Toch namen beide mannen elkaar stevig de maat.
„Ik begrijp niet wat hij net zei; hijzelf geloof ik ook niet” - Donald Trump, oud-president VS
Net als in 2020 stond hun debat bol van persoonlijke aanvallen. Biden noemde Trump een „straatkat” vanwege zijn affaire met pornoactrice Stormy Daniels –iets wat Trump overigens ontkende–, een „leugenaar” en een „jankerd” omdat de Republikein de verkiezingsuitslag van 2020 niet wilde accepteren. Trump haalde uit naar Biden door te wijzen op de veroordeling van zijn zoon voor een wapenwetsovertreding en stelde dat Amerikanen in een „rattennest” leven door de toenemende criminaliteit door immigranten.
De Republikein deelde de meeste steken uit over het zwakke optreden van Biden. „Ik begrijp niet wat hij net zei. Hijzelf geloof ik ook niet”, reageerde Trump op een gegeven moment. De Democraat sprak met een zachte stem, volgens het Witte Huis vanwege een verkoudheid, en gaf regelmatig een wat onsamenhangend antwoord. Trump maakte hier gretig gebruik van om twijfels over Bidens mentale gezondheid aan te wakkeren.
Abortus
Veel kiezers twijfelen of de huidige president wel in staat is een tweede termijn het land te besturen. Hoewel Biden claimde dat hij competenter is dan de „maar drie jaar jongere” Trump, kon de 81-jarige Democraat dat geen moment onderbouwen met een goed debatoptreden. „Biden is afgeschreven”, stelde een partijgenoot tegenover internetkrant Politico. Dat is wellicht overdreven, maar het is begrijpelijk dat de Democraten zich zorgen maken na het zeer zwakke optreden van Biden.
Beide kandidaten kruisten over tal van onderwerpen de degens. Zo botsten zij hard over abortus, waarbij Trump de Democraten verweet abortussen in de laatste maanden van de zwangerschap te willen stimuleren. Biden ontkende dat in alle hevigheid. Trump beloofde overigens abortusmedicatie niet te verbieden als hij opnieuw gekozen wordt. Hij wil het oordeel over abortus aan de staten laten. Dat is pas enkele jaren mogelijk en sindsdien is in veel staten de abortuswetgeving aangescherpt.
Joe Biden kijkt naar zijn aantekeningen. beeld AFP, Andrew Caballerro
Donald Trump tijdens het debat. beeld AFP, Andrew Caballero 
Trump en Biden poseren voor de pers. beeld AFP, Andrew Caballero
Joe Biden gaat na het debat op de foto met zijn aanhangers. beeld AFP, Mandel Ngan. 
Aanhangers van Donald Trump in Miama volgen het debat. beeld AFP, Giorgio Viera Ook buitenlands beleid was een belangrijk onderwerp in het debat. Biden pleitte opnieuw voor een staakt-het-vuren in Gaza en het uitruilen van Israëlische gijzelaars en Palestijnse gevangen. Trump liet in het midden of hij een onafhankelijke Palestijnse staat zal steunen. Over de oorlog in Oekraïne is de Republikein vaak wat terughoudend vanwege zijn wens een goede band te hebben met Vladimir Poetin. Uiteindelijk zei Trump wel dat de huidige vredesvoorwaarden van de Russische president onacceptabel zijn.
Capitool
De bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 kwam eveneens ter sprake. Biden bekritiseerde Trump dat hij mensen had aangemoedigd om deel te nemen aan de rellen en niets had gedaan om die te stoppen. De Republikein ontkende dit en beweerde dat hij de dag daarvoor 10.000 Nationale Gardisten beschikbaar wilde stellen om de orde te bewaken. Dat aanbod zou geweigerd zijn. Biden waarschuwde dat Trump opnieuw de verkiezingsuitslag niet zou accepteren. De oud-president zei die alleen te accepteren als de „uitkomsten eerlijk zijn”.
Voordat het debat was afgelopen, verklaarde de Trumpcampagne al dat hun kandidaat de grootste debatprestatie in de geschiedenis had geleverd. Dat is overdreven, maar Trump kan zeker tevreden zijn. Uit een eerste peiling van CNN blijkt dat 67 procent van de televisiekijkers Trump als winnaar van het debat beschouwt. Nog pijnlijker is dat slechts 14 procent van hen echt vertrouwen heeft dat Biden het land kan leiden. De verkiezingsdag is nog maanden weg, maar de Democraten hebben veel werk te doen om dit te repareren.
