Sterke stijging psychische problemen bij meisjes
Hoofdpijn, buikpijn, slaapproblemen of neerslachtige gevoelens. Meer dan de helft van de meisjes heeft dit soort psychosomatische klachten. Maar er is goed nieuws: met Nederlandse meisjes gaat het juist beter dan elders in de wereld.
Het staat er niet best voor met het welbevinden van jongeren. Met de regelmaat van de klok verschijnen zorgwekkende rapporten over de mentale gezondheid van pubers en jongvolwassenen. Vooral meisjes gaan gebukt onder psychische problemen. Wie de cijfers tot zich door laat dringen, kan maar tot één conclusie komen: de situatie is ronduit alarmerend.
Dinsdag verscheen een rapport van een onderzoeksgroep die al sinds 1982 de mentale gezondheid van jongeren in kaart brengt in tientallen landen, vooral in Europa en Noord-Amerika. Aan het laatste onderzoek deden 280.000 scholieren uit 44 landen mee. Zo’n langdurig en grootschalig onderzoek maakt de trends goed zichtbaar. Meest opvallend is dat 56 procent van de meisjes vaker dan eens per week last heeft van klachten die meestal een psychische oorzaak hebben. Daarnaast zijn er tal van andere zorgen: meisjes voelen zich vaker eenzaam dan in voorgaande jaren, ervaren minder steun van hun ouders en hun omgeving, vinden school steeds minder leuk en kampen vaker met verslavingsverschijnselen rond sociale media.
Er zit ook een positieve kant aan dit onderzoek: al deze nare problemen komen bij Nederlandse meisjes minder vaak voor dan bij meisjes uit andere landen. Dat klinkt echter mooier dan het is. Van die Nederlandse meisjes heeft niet 56, maar ‘slechts’ 50 procent vaker dan eens per week psychosomatische klachten – nog steeds een dramatisch hoog percentage. Zeker in vergelijking met het voorgaande onderzoek, want vier jaar geleden ging het nog om 32 procent van de meisjes.
Hoe komt het dat deze mentale problemen zo toegenomen zijn, specifiek bij meisjes? De onderzoekers kunnen geen duidelijke oorzaak aanwijzen. Zijn het de naweeën van corona? Is het stress door een hoge prestatiedruk op school? Krijgen steeds meer meisjes een negatief zelfbeeld door schoonheidsidealen op sociale media, in reclames en in films? Zijn het de gevolgen van de individualisering en de gebroken gezinnen?
Het ziet er niet naar uit dat het nieuwe kabinet na dit rapport direct de portemonnee trekt en extra geld toezegt aan jeugdzorg. Integendeel: er hangt de gemeenten een forse bezuiniging boven het hoofd. Dat is verkeerde zuinigheid, want problemen in deze levensfase kunnen grote negatieve gevolgen hebben voor de rest van het leven.
Hoe nuttig jeugdhulp ook is, het is zaak dat die niet beperkt blijft tot het bestrijden van symptomen. De wortel van deze problemen ligt dieper, in de gebrokenheid van ons leven als gevolg van de zonde. Daarom ligt er ook een taak voor kerken en scholen die de Bijbel als uitgangspunt nemen en bij deze diepere oorzaak beginnen.