Oud-ChristenUnieminister Eimert van Middelkoop was er stellig over. Hernieuwde samenwerking tussen ChristenUnie en SGP in Europa? Dat is allang een gepasseerd station, zei hij dinsdag in het Reformatorisch Dagblad.
Om zijn punt te staven, trok hij een oud verwijt uit de kast: de SGP is afgeslagen naar rechts en schurkt aan tegen populistisch-rechts.
Duidelijk is naar welk pijnlijk moment de oud-bewindsman verwees: het moment na de Europese verkiezingen van 2019, toen in het Europarlement het proces van fractievorming weer op gang kwam. CU en SGP zaten beide bij de Europese Conservatieven en Hervormers (ECH) toen ook FVD daar onderdak vond. CU’er Peter van Dalen vertrok daarop spoorslags naar de Europese Volkspartij (EVP), SGP’er Bert-Jan Ruissen bleef bij de ECH.
„Als de wil om de handen weer ineen te slaan er bij CU en SGP is, is er ook een weg”
De vraag is alleen of het in herinnering roepen van die gebeurtenis uit 2019 volstaat om een eerste, voorzichtige gedachtevorming over hernieuwde samenwerking tussen CU en SGP meteen de pas af te snijden, zoals Van Middelkoop deed. Een eerste flitspeiling van het Reformatorisch Dagblad duidt erop dat een meerderheid van de achterbannen van beide partijen de deur het liefst op een kier houdt. Ook de partijvoorzitters opteren voor behoedzaamheid.
Van de kant van de SGP uit bezien is een voorzichtige, niet onwelwillende blik begrijpelijk, omdat de krachtsinspanning die het haar kost om bij Europese verkiezingen genoeg kiezers naar de stembus te krijgen nu eenmaal bovengemiddeld is. Deze keer liep dat goed af: in meerdere refobolwerken op de Biblebelt was de opkomst van de SGP-kiezers boven verwachting en een deel van de kiezers die bij de Kamerverkiezingen van november nog voor de ChristenUnie gingen, koos bij deze Europese verkiezingen al dan niet uit strategische overwegingen voor de SGP.
Dat alles maakt samenwerking met de CU na 2024 echter niet meteen tot een overbodige luxe. De kiezer is grillig; over vijf jaar kan het verloop van de verkiezingen weer anders zijn.
De ChristenUnie is na zeven slopende jaren als coalitiepartij in de Tweede Kamer en zeker ook na de teleurstellende uitkomst van de Europese verkiezingen toe aan een herbezinning over haar profiel. Maar wat de uitkomst ook zal zijn, mede gelet op de almaar groeiende roep van de kiezer om duidelijkheid zal de partij daaruit vermoedelijk niet de conclusie trekken dat ze zich minder moet laten voorstaan op haar christelijke identiteit. Integendeel.
Wie voorziet dat CU en SGP het verschillend zullen waarderen als de koers van Europa inzake landbouw, asiel en klimaat straks als gevolg van de jongste verkiezingsuitslag ietwat verrechtst, heeft vermoedelijk geen ongelijk. Maar als de wens om het christelijk geluid in Europa te behouden en te versterken de boventoon voert, zal, als straks de samenwerkingsvraag weer aan de orde komt, ook voor beide partijen gelden: waar een wil is om de handen weer ineen te slaan, is ook een weg.
