Alleen maar in de boeken zitten voor je profielwerkstuk? Het kan ook anders. Leendert Both (16) en Wiljan Meeuse (18) gingen de straat op om mensen te vragen hoe ze de toekomst van het CDA zien.
Pas als het CDA terugkeert naar haar kernwaarden wordt ze weer relevant voor kiezers. Het zijn stevige woorden van de Leerdamse havist Leendert Both. Samen met vwo’er Wiljan Meeuse uit Geldermalsen onderzocht hij hoe de christendemocratische partij uit de crisis kan komen waarin ze verkeert.
De twee scholieren van de Gomarus Scholengemeenschap in Gorinchem zijn politieke dieren. Op de debatclub van de school ontdekten ze dat van elkaar. Daarom besloten ze samen een profielwerkstuk te maken over het CDA, dat in de Tweede Kamer ooit 54 zetels had, maar nu nog slechts 5.
Verkiezingsoverwinningen van 2002 en 2017 bewijzen volgens Leendert dat de partij uit het dal kan komen. Het zetelaantal van het CDA in de Tweede Kamer steeg in 2002 van 29 naar 43 en in 2017 van 13 naar 19. „De partij is na nederlagen in 1994 en 2012 stevige oppositie gaan voeren. Dat is blijkbaar effectief.”
Om uit haar benarde positie te komen, moet het CDA weer terug naar haar kernwaarden, stellen Leendert en Wiljan. Zelf omschrijft de partij die waarden als gespreide verantwoordelijkheid, rentmeesterschap, solidariteit en publieke gerechtigheid. De christendemocraten hebben twee voordelen die hen kunnen helpen bij een terugkeer naar de politieke top, legt het tweetal uit. De eerste is dat mensen behoefte hebben aan een middenpartij. „Kijk maar naar BBB en NSC, twee andere middenpartijen”, zegt Wiljan. „Samen met het CDA hebben die ruim 30 zetels.” Daarbij komt dat de christendemocraten volgens Wiljan in het verleden hebben laten zien dat ze een betrouwbare coalitiepartner zijn. „Ze hebben vaak geregeerd. Ze hebben getoond dat ze kunnen leveren. Als ze dat aan de kiezer kunnen vertellen, is het potentieel voor het CDA heel groot. Ruim 50 zetels halen lukt vanwege de versplintering in het politieke landschap waarschijnlijk niet meer, maar 30 moet zeker kunnen.” Volgens Wiljan doen de christendemocraten er goed aan in te zetten op solidariteit. „Daaraan hebben mensen nu behoefte.”
De twee ontdekten dat onder meer tijdens straatinterviews. Ze vroegen mensen onder meer wat het CDA moet doen om weer in de kiezersgunst te komen. „Oud-CDA-stemmers die naar de PVV zijn gegaan, misten een duidelijke koers bij hun oude partij”, vertelt Wiljan. „Volgens overstappers naar NSC ontbreekt het verhaal over normen en waarden bij het CDA, waarop premier Balkenende vroeger hamerde. De gemene deler tussen de reacties was dat het CDA zo lang in het centrum van de macht heeft gezeten, dat mensen niet meer weten waar de partij voor staat.”
Vooral de straatgesprekken vonden de scholieren leuk. „Het was niet spannend. De tijd vloog”, zegt Leendert. „We vinden het heerlijk om over politiek te praten. Mensen vonden het ook leuk, omdat het vlak voor de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november was. ” Wiljan: „Toen ik voor het eerst op iemand afstapte, moest ik een drempel over. Daarna was het genieten. En dat terwijl ik voor school bezig was. Ik wist niet dat dat mogelijk was.”
De inspanningen van Leendert en Wiljan zijn bekroond met een 9,2. Leenderts politieke voorkeur is niet veranderd door het werkstuk. „Ik blijf de SGP trouw”, zegt hij.
Dit is het eerste deel in een serie interviews over profielwerkstukken.