Een kerk gebruiken voor een boekenbeurs, braderie of sportevenement? Mensen zijn al aardig wat gewend. Maar het in een bedehuis organiseren van een dancefeest, zoals op 1 maart in de Apeldoornse Loolaankerk, gaat wel érg ver. Kerken in Apeldoorn klimmen in de pen. „Dit overschrijdt een grens.”
Wat vorige week donderdag en vrijdag in de oudste kathedraal van Engeland, de Canterbury Cathedral, te zien viel, is in het 1400 jaar oude bedehuis nooit eerder vertoond. Tijdens een zogeheten ”silent disco” konden meer dan 3000 bezoekers, midden in het schip van de kerk, begeleid door onrustige lichteffecten, een paar uur lang dansen, hossen en springen. Met een biertje in de hand, op muziek van de Spice Girls, Vengaboys en rapper Eminem.
Het evenement lokte in Groot-Brittannië kritiek uit van kerkgangers en kerkleiders. Dat een kerk soms wordt gebruikt voor een klassiek concert, nou ja, vooruit. Maar een dergelijk feest, aangeduid als ”rave”, waarbij een cultuur hoort van alcohol, drugs en losbandigheid, dát behoort niet in de heilige ruimte van een kathedraal plaats te vinden, schreven diverse kerkelijke voorgangers.
Duivelspak
De gang van zaken in Canterbury is in West-Europa bepaald niet uniek. Zo was vorig jaar de Laurenskerk in Rotterdam, tijdens een hardcoreconcert van het Rotterdam Terror Corps, het toneel van figuranten in een duivelspak en een dansende Christusfiguur op het orgelbalkon. Ook dat leidde tot protesten.
Binnenkort is het opnieuw raak. Zo wordt komende vrijdag en zaterdag de monumentale Stevenskerk in Nijmegen „omgetoverd tot de mooiste bioscoop van Nederland”, schrijft Nijmegen.nieuws.nl. De kerk zal worden voorzien van een groot scherm, koptelefoons, dekentjes, een bar en 150 strandstoelen, „waarmee een unieke filmervaring wordt gecreëerd”.
Abnormaal
Nog een voorbeeld? Op 1 maart zal in de Grote Kerk in Apeldoorn, ook wel de Loolaankerk genoemd, ”Abnormaal In de Kerk” plaatsvinden. Volgens UitInApeldoorn.nl „een uniek dance event waarbij House, Techno en Tech House zal worden gedraaid”. Cynthia Spiering draait dan muziek van –voor wie het graag precies weten wil– „red87, steve riddm, duncan young, stank en refract”. Het evenement, waar plaats is voor 700 feestgangers, was in korte tijd volledig uitverkocht.
De aankondiging van deze laatste happening was voor ds. A.A.F. van de Weg, predikant van de hersteld hervormde gemeente (hhg) in Apeldoorn, aanleiding om er recent in de Veluwse Kerkbode op in te gaan. „Doe even normaal!” was het eerste dat door de predikant heenging, toen hij las over de zogeheten „churchrave-party, georganiseerd door twee jonge ondernemers”.
Ds. Van de Weg citeert het tweetal, dat stelt dat hun bedrijf, Abnormaal Events, tot doel heeft „abnormale feesten neer te zetten op abnormale locaties”.
Op één punt is de predikant het met de organisatoren eens. „Inderdaad, dat is abnormaal. De kerk is een heilige ruimte waar de Heilige Geest al generaties lang werkt en bij mensen het geloof in Christus ontsteekt. (…) Vanuit dat oogpunt raakt de organisatie van een dergelijk muziekfestijn in een kerkgebouw mij diep”, schrijft de voorganger, die er tevens op wijst dat een aantal Apeldoornse predikanten een brief zal schrijven naar de Stichting Exploitatie Grote Kerk.
Van die brief is ds. H.I. Methorst, predikant van de hervormde Eben-Haëzerkerk in Apeldoorn, de kartrekker. „We proberen hem eind deze week te versturen”, reageert hij desgevraagd. „Hij ligt nu nog bij enkele kerkenraden, met het verzoek of zij mee willen tekenen.”
Maandag had ds. Methorst al telefonisch contact met de stichting. „Ik heb onze bezwaren uitgelegd, zij hebben hun overwegingen met mij gedeeld. Die komen er op neer dat deze stichting bij de verhuur van het kerkgebouw volgens de statuten wel verplicht is om na te gaan of de betreffende activiteit niet strijdt met de identiteit van de gemeente die ’s zondags in de Loolaankerk bijeenkomt, maar dat zij meent dat die strijdigheid er in dit geval niet is.”
Afgewogen
Dat laatste bevestigt woordvoerder Arjen Sietsma. „We hebben het zorgvuldig afgewogen. Zelf ben ik ook lid van de kerkenraad van de Grote Kerk, dus de lijntjes zijn kort. Het is nu eenmaal zo dat we als Protestantse Kerk in Nederland financieel onze eigen broek moeten ophouden. Om dat te kunnen doen, hebben we acht jaar geleden deze stichting opgericht, met als doel dit gebouw als vierplek voor komende generaties te behouden. Daartoe is regelmatig verhuren noodzakelijk. Anders, echt, bestaat de Loolaankerk over twintig jaar niet meer.”
Dat het nu geplande evenement „enige commotie oproept, begrijp ik wel”, zegt Sietsma. „Maar we hebben met de organisatoren goede afspraken kunnen maken over geluidsoverlast en dat soort zaken. Bier mag er wel geschonken worden, maar drugs mogen niet verhandeld of gebruikt worden. En ja, dan hebben zo’n 700 jongeren straks een gezellige avond in onze kerk. Wij zien dat niet als heiligschennis of zo.”
Bak herrie
Ds. Methorst wil op dit punt geen al te grote woorden gebruiken. „Maar wij ervaren wel veel ongemak en vervreemding. Als in dit gebouw, dat wij soms huren voor doop- of belijdenisdiensten, zo’n enorme bak herrie gemaakt gaat worden, met bier en met wat daar allemaal nog meer bij komt kijken. Dit type muziek en de teksten die dan vaak gezongen of gerapt worden, staan, vinden wij, haaks op wat de Heere God van ons vraagt over hoe wij gemeente moeten zijn.”
De predikant beseft dat de stichting formeel niet verplicht is rekening te houden met de bezwaren van de critici. „Maar wij mogen wel zeggen wat we ervan vinden. Dat zullen we in onze brief dus doen.”
