Bij een hoge luchtvochtigheid ervaart de chronisch zieke Corien Delger-Vis (39) uit Krimpen aan den IJssel meer pijn dan onder droge omstandigheden. Ze is daarom blij dat volgende week droog weer wordt verwacht.
„Ik reageer enorm op luchtvochtigheid, ook als ik binnen zit”, zegt Delger. „Bij een hoge luchtvochtigheid heb ik meer pijn en vlammen ontstekingen op. Daar word ik ook heel moe van.”
Ze lijdt aan een vorm van het Ehlers-Danlos syndroom, een erfelijke aandoening die voorkomt bij zeker 1 op de 5000 Nederlanders. Patiënten met deze progressieve ziekte hebben last van erg beweeglijke gewrichten, een overmatig rekbare huid en kwetsbare weefsels en botten.
Delger heeft continu pijn, maar de mate waarin varieert met de seizoenen en het weer. Tussen oktober en maart is de pijn heviger dan in de overige maanden.
Schrikdraad
Delger hield jarenlang minutieus in een dagboek de ernst van haar klachten bij en ontdekte zo gaandeweg de invloed van het weer. „Ik kan drie dagen voordat het gaat regenen aan mijn lichaam merken dat de luchtvochtigheid omhooggaat. En ik voel ook hoe vochtig de lucht is: 60, 70 of 80 procent. Onder de 50 procent heb ik mijn normale pijn.”
De pijn die samenhangt met een hoge luchtvochtigheid beschrijft ze als „brandend en schokkend. Alsof je schrikdraad vasthoudt en niet kan loslaten”. Ze denkt dat bindweefsel, dat bij het Ehlers-Danlossyndroom is verzwakt, reageert op vochtige lucht. „Maar dat is niet wetenschappelijk onderbouwd, dus dat weet ik niet zeker.”
Delger kijkt uit naar volgende week, als droog weer wordt verwacht. Dat het waarschijnlijk gaat vriezen, deert haar niet. „Ik heb liever een lage luchtvochtigheid bij min 20 of plus 40 graden dan een hoge luchtvochtigheid bij een aangenamere temperatuur.”
Warme douche
Delger is niet de enige die last heeft van het natte weer van dit moment. „Veel patiënten met het Ehlers-Danlossyndroom merken de invloed van het weer”, stelt kinderreumatoloog Bas Vastert van het UMC Utrecht. „Warm weer beschermt niet tegen de ziekte, zeg ik altijd tegen patiënten. Want de aandoening komt in warme landen zoals Spanje en Portugal evenveel voor als in Nederland. Maar luchtvochtigheid heeft wel degelijk invloed op de klachten.”
Ook reumapatiënten ervaren vaak meer hinder van zere gewrichten als het vochtig en koud is. Dat geldt met name voor de vormen van reuma met gewrichtsontstekingen, zoals jeugdreuma en reumatoïde artritis, verklaart Vastert. Hoewel patiënten bij koud en nat weer vaak meer klachten ervaren, is de mate van ontsteking volgens hem dan niet verhoogd. „Het is niet zo dat ze in de herfst meer ontstekingen hebben dan in de zomer. Blijkbaar heeft het weer een externe invloed op hoeveel klachten iemand ervaart.”
Hoe het weer reumatische klachten precies beïnvloedt, vindt Vastert moeilijk medisch te verklaren. „Ik denk wel dat mensen zich strammer voelen bij kou en op gang moeten komen. Dat zie ik ook bij mijn patiënten: ’s ochtends zijn ze vaak veel stijver dan ’s middags. We geven hun daarom het advies om ’s ochtends een warme douche te nemen. Beweging heeft ook een gunstig effect. Vroeger zeiden we: Neem veel rust. Nu luidt het advies juist om te sporten.”