Predikant, koster en juf zondagsschool leven toe naar Kerst: „Stilstaan bij het grootste wonder”
Direct na de laatste zondag van advent is het maandag en dinsdag Kerst. Drie dagen achtereen openen talloze kerken de deuren. Hoe leven mensen ernaartoe? Drie reacties, van een predikant, een koster en een zondagsschooljuf.
Ds. J. van Limbeek, verbonden aan de christelijke gereformeerde kerk (cgk) in Oud-Vossemeer, noemt het „een groot voorrecht” dat hij voor het eerst als gemeentepredikant deze periode van het kerkelijk jaar meemaakt. „Als student en kandidaat ben ik ook voorgegaan met advent en Kerst, maar het is bijzonder om nu samen met de gemeente die ik sinds maart mag dienen de heilsfeiten te gedenken.”
In de cgk in Oud-Vossemeer stonden de eerste zondagen van advent in het teken van de voorbereiding op en de viering van het Heilig Avondmaal. „Toen heb ik een prekenserie over Elia voortgezet. Daarna heb ik die lijn laten liggen en ben ik bij Jesaja uitgekomen, een Bijbelboek met veel Messiaanse beloften, en uiteindelijk bij de aankondiging van de geboorte aan Jozef, in Mattheüs 1.”
Bij de voorbereiding raakte ds. Van Limbeek er „opnieuw van onder de indruk dat Heere afdaalt naar deze wereld die in zonde en schuld ligt. Hij had –met eerbied gesproken– alle recht om Zich aan deze wereld in nood en duisternis, te onttrekken, maar dat heeft Hij niet gedaan. Als je dat op je laat inwerken, word je bij momenten stil, al ben ik natuurlijk ook vatbaar voor de drukte van het leven.”
Op de laatste zondag van advent gaat ds. Van Limbeek niet in zijn eigen gemeente voor. Met Kerst preekt hij in Oud-Vossemeer tweemaal over Lukas 2. „Daarnaast hebben we op tweede kerstdag de kerstviering met de kinderen. Die wordt grotendeels door de leiding van de clubs voorbereid. Ik hoop wel de opening te verzorgen.”
De predikant ziet ernaar uit dat de komende dagen „Gods Woord verkondigd mag worden en centraal mag staan, en dat dit onze harten mag raken, verbreken en vervullen. We worden weer extra bepaald bij de grote werken van Gods verlossing, de verzoening door Christus. Dat mogen we nooit vanzelfsprekend gaan vinden. God wilde Mens worden, dat is het grootste wonder. En het bepaalt ons bij de vraag: bent u bereid om uw God te ontmoeten?”
Koster
Johannes Post is dezer dagen nog meer dan anders in ‘zijn’ kerk te vinden. De koster van de Noorderkerk in Amsterdam, waar een protestantse gemeente samenkomt, beleeft rond Kerst een drukke tijd. „Het is mooi om stil te staan bij de komst van Jezus in de wereld, maar intussen ben ik vooral met veel praktische zaken bezig. Gelukkig kan ik dat samen met veel vrijwilligers doen.”
Woensdag was de Noorderkerk het begin- en eindpunt van een wandeling door de Jordaan, waarbij kinderen en ouders op diverse plekken stilstonden bij onderdelen van de kerstgeschiedenis. „Er deden 180 kinderen mee en dan nog zo’n 100 ouders. Ze liepen eind van de middag met een lampion door de wijk. Na afloop was er in de kerk een hapje en een drankje.”
Deze zaterdagmiddag is de kerk opengesteld voor publiek. Bezoekers hebben onder meer de mogelijkheid om te genieten van muzikale bijdragen, terwijl kinderen kunnen knutselen. Zondag zijn er drie diensten in de Noorder. „’s Ochtends is er een gewone dienst en om acht en tien uur ’s avonds is er een laagdrempeliger kerstnachtdienst. Dan stroomt de kerk twee keer vol, onder meer met mensen uit de buurt. Het is mooi om op die manier het Woord te zaaien. Op eerste kerstdag is er om 10 uur ook weer een dienst.”
De Protestantse Kerk in Nederland vroeg deze week extra aandacht voor de veiligheid in kerken, zeker rondom drukbezochte diensten met Kerst. Het heeft Post niet zenuwachtig gemaakt en evenmin tot extra maatregelen aangespoord, zegt hij. „Veiligheid heeft bij ons altijd volop aandacht. Er komen hier zo veel mensen de kerk in, dan moet je de veiligheidsmiddelen goed op orde hebben. Denk bijvoorbeeld aan de bhv’ers. Als het heel druk is, hebben we ook altijd hulpkosters en anderen die de nooduitgangen bemensen. Zij zijn de extra ogen en oren van de koster en springen bij als dat nodig is.”
Post geniet van zijn werk, ook in drukke tijden. „De samenkomsten van de gemeente zijn voor mij altijd het hoogtepunt. Dan klinkt het Woord, daar gaat het vooral om. Maar ik maak ook graag een praatje met de mensen en informeer hoe het met hen gaat.”
Op eerste kerstdag is er ook tijd voor het gezin. „Alle kinderen en kleinkinderen komen. Dan hebben we aandacht voor elkaar en staan we met Bijbellezen, zingen en muzikale bijdragen samen stil bij Kerst.”
Zondagsschool
Gerrieke van Belzen uit Leerdam is moeder van vier kinderen in de leeftijd van 2 tot en met 8 jaar en in verwachting van de vijfde. Samen met haar gezin, dat is aangesloten bij de plaatselijke gereformeerde gemeente, leeft ze toe naar Kerst. „Voordat advent begon, kregen de kinderen van de zondagsschool de teksten en versjes mee die ze leren voor de kerstviering. Zo waren we al vroeg bezig om teksten te oefenen en de psalmen en liederen te zingen die met Kerst te maken hebben. Waardevol is om daar met de kinderen over door te spreken. Zo moest de oudste de moederbelofte leren. De eerste adventszondag preekte onze dominee daar ook over. Dat sloot goed op elkaar aan.”
Ook bij het Bijbellezen aan tafel komt Kerst ter sprake, evenals tijdens momenten dat de ouders met hun kinderen afzonderlijk, afhankelijk van de leeftijd, uit een boek met Bijbelse vertellingen lezen. „We gebruiken onder meer de Bijbelleesboekjes over Kerst van de GBS. De kinderen konden daarin kleurplaten kleuren en puzzels over Kerst maken. Op school leerden ze ook voor de kerstviering.”
Van Belzen ziet ernaar uit „dat de Heere de prediking en al het geleerde wil zegenen, tot onderwijs voor de zielen van kinderen en ouderen”. Na de diensten op eerste kerstdag is er dinsdag de kerstviering van de zondagsschool, „voor de kinderen van de gemeente en misschien ook wat buitenkerkelijke kinderen. Onze kinderen vinden het fijn om daarheen te gaan. Ze mogen voorin de kerk staan, de teksten opzeggen en de versjes zingen die ze geleerd hebben.”
Als juf van groep 2 van zondagsschool Samuël is Van Belzen zelf ook betrokken bij de kerstviering. „Behalve het begeleiden van de kinderen bij het opzeggen van de teksten mag ik dit jaar de vrije vertelling doen. Ik ben op zoek gegaan naar een vertelling die echt gebeurd is en waarin de kinderen iets mogen horen van hoe de Heere kan werken in het hart van een kind. Dat zal vooraf nog wel wat spanning gaan geven, vermoed ik.”
Van Belzen vindt het mooi om op tweede kerstdag met kinderen van de gemeente, ouders en andere belangstellenden opnieuw bij de geboorte van de Heere Jezus stil te staan. „Ik hoop dat de kinderen persoonlijk leren wat de rijke betekenis van Kerst is. Maria was ook nog jong toen ze dat mocht leren.”
