In 1997 verdween in Nederland de militaire dienstplicht. Het aantal soldaten liep dramatisch snel terug. Het Protestants Militair Tehuis op de Knobbel ging ook teloor. In 2007 werd het gebouwtje afgebroken. De geloofsgemeenschap die in het PMT kerkdiensten hield, bestaat echter nog steeds. De Knobbelgemeente bestaat op 1 mei 135 jaar. Dat wordt herdacht in een officiële jubileumdienst. Voorganger is dan ds. B.H. Weegink, hervormd predikant te Katwijk aan Zee.

Artillerie Museum

Achter hoge hekken liggen de gebouwen van de legerplaats. In een ervan bevindt zich het Nederlands Artillerie Museum. In een van de museumruimtes zitten twee bestuursleden van de Knobbelgemeente aan een tafeltje: Wilfred Verniers, voorzitter, en Jaap van Ommen, secretaris.

Van Ommen: „Dienstplichtige soldaten zaten vroeger soms wekenlang in de kazerne, ook op de zondagen. De legerplaats lag best ver buiten de bewoonde wereld. De mannen hadden dus weinig vertier. En toen vond iemand aan het einde van de negentiende eeuw dat ze op zondag eigenlijk naar de kerk zouden moeten kunnen, al was het maar voor een zinvolle invulling van de dag. Maar op ’t Harde kon je nergens naar de kerk. ’t Harde was tot in de jaren zestig van de vorige eeuw niet veel meer dan een handvol huizen en een kroeg. In het Militair Tehuis werden de godsdienstoefeningen voor de soldaten belegd. In 1909 werd er zelfs een houten kerkzaaltje voor gebouwd. Voor iedere dienst werden gastpredikanten uit de omgeving gevraagd.

Toen het PMT op de Knobbel werd gesloten, werden de samenkomsten gehouden in het dorp ’t Harde, eerst in het Poshuys, later in het multifunctioneel centrum Aperloo aan de Stadsweg. „En daar zitten we zondags nog steeds”, zegt Van Ommen.

Verniers: „Gaandeweg werden die diensten ook bezocht door burgers uit de omgeving. Sommigen waren gewoon nieuwsgierig, kwamen zomaar eens luisteren, en ze zijn altijd gebleven.”

Kunt u de Knobbelgemeente eens typeren, plaatsen op de kerkelijke kaart?

Verniers: „Wij zijn een interkerkelijke protestants-christelijke geloofsgemeenschap. Dat brede, dat interkerkelijke, blijkt velen aan te spreken. Hier komen hervormde mensen, gereformeerde mensen, leden van vrij evangelische gemeenten.”

Wat is de boodschap op zondag?

Van Ommen: „De Bijbelse boodschap staat centraal, en dat is de verlossing door het bloed van Jezus Christus, de vervulling ervan door de Heilige Geest, en de verwachting van de wederkomst.”

Verniers: „Hier wordt het Evangelie gebracht. Wat zegt de Bijbel ons? Dat is de boodschap van redding en genade. Dat moet iedere zondag gehoord worden, want alle mensen zijn zondaren. Wij moeten horen dat we gered moeten worden, door het verlossingswerk van Jezus Christus. God heeft Zijn Zoon gegeven. Hij heeft voor zondaren geleden en is voor hen gestorven. Maar Hij is opgestaan en Hij leeft. En verloste mensen gaan in hun nieuwe leven Hem gehoorzamen en Hem volgen.”

In deze regio van de Noordwest-Veluwe zijn tal van andere kerken. Waarom is het van belang dat de Knobbelgemeente blijft bestaan?

Verniers: „Wij zijn klein en kwetsbaar, maar God telt niet, Hij weegt. Mensen voelen zich bij ons thuis. Als iemand er een keer niet is, wordt hij gemist. Aan deze kleine gemeenschap is behoefte. Het is een stukje van Gods Kerk, een deeltje van Zijn wijngaard.”

Van Ommen: „We proberen ook mensen te bereiken van buitenaf, mensen die in andere kerken op de een of andere manier buiten de boot zijn gevallen, en misschien allang niet meer naar de kerk gaan. Waar twee of drie mensen in Zijn Naam bijeen zijn, wil Hij in het midden zijn. Dat staat toch in de Bijbel?”