Hamas en Israël gaan na bemiddeling door met gevangenenruil
Volg in dit liveblog de laatste ontwikkelingen van de oorlog in Israël. Vrijdag is om 06:00 Nederlandse tijd is de wapenstilstand van zeker vier dagen ingegaan. Vandaag zou een tweede gevangenruil plaatsvinden, maar is uitgesteld door Hamas.
Advertentie
Hamas en Israël hebben hun onenigheid over de voorgenomen gevangenenruil bijgelegd na bemiddeling door Qatar en Egypte. Hamas stelde zaterdag de vrijlating van een tweede groep gijzelaars uit, omdat Israël zich niet aan de afspraken zou houden.
Hamas heeft de tweede vrijlating van gijzelaars uitgesteld. De terroristische Palestijnse beweging wil dat Israël zich aan de afspraken houdt en meer vrachtwagens met noodhulp toelaat in het noorden van de Gazastrook.
Vrijdag begon een vier dagen durende gevechtspauze waarin in totaal vijftig gijzelaars en 150 Palestijnse gevangenen moeten worden vrijgelaten. Dat gebeurt in groepen en vrijdag verliep de eerste gevangenenruil zonder problemen.
De boodschap van Hamas volgde op berichten in Israëlische media dat de ruil van zaterdag om “technische” redenen een kleine vertraging had opgelopen. Een bron van Hamas had vlak voordat het uitstel bekend werd juist tegen het Franse persbureau AFP gezegd dat de gijzelaars al waren overgedragen aan medewerkers van het Rode Kruis. Dat is tegengesproken door de Israëliërs.
Egypte zegt dat het “positieve signalen” heeft gekregen van alle partijen voor een verlenging van de gevechtspauze tussen Israël en Hamas. Het tijdelijke bestand in de Gazastrook zou mogelijk nog een of twee dagen langer duren en dan zouden zowel Hamas als Israël meer mensen vrijlaten.
De gevechtspauze ging vrijdagochtend in en duurt in principe vier dagen. In die periode laat Hamas vijftig gijzelaars gaan en laat Israël 150 Palestijnse gevangenen vrij. Bovendien wordt de rust aangegrepen om veel meer humanitaire hulp Gaza in te laten komen.
De Israëlische overheid zei al bij het bekendmaken van de deal met Hamas dat het een mogelijkheid was om die te verlengen. Per extra dag zouden dan nog tien gijzelaars vrij moeten worden gelaten.
Egypte heeft net als Qatar bemiddeld bij de totstandkoming van de overeenkomst tussen Israël en Hamas en voert daarom ook nu nog veel gesprekken met beide partijen.
Tijdens een patrouille bespreekt mijn man Moshe de Thora-portie van de week met een andere dienstdoende buurman. De conversatie is goed en ontlokt aan de buurman de uitspraak dat hij wenst dat er een synagoge in Afik zou zijn, juist in deze tijden.
Iran zegt dat het een rol heeft gespeeld bij de vrijlating van tien Thaise gijzelaars uit de Gazastrook. De Iraanse ambassade in Thailand zegt dat Teheran op verzoek van de regering in Bangkok een lijst met namen aan Hamas heeft gegeven. Die lijst zou door Hamas geaccepteerd zijn.
Het Thaise ministerie van Buitenlandse Zaken liet in een reactie weten dat het deze lijsten aan „iedereen” had gegeven, zoals Qatar, Egypte, Israël en Iran. „Verschillende spelers hebben een verschillende invloed op Hamas.” Er zouden nog twintig Thaise burgers worden gegijzeld in Gaza.
Iran heeft sterke banden met Hamas en steunt die Palestijnse militante beweging in de oorlog tegen Israël. Volgens Israël mengt het regime in Teheran zich zelfs in de oorlog door achter de schermen aanvallen te orkestreren. Iran steunt ook de Libanese beweging Hezbollah en de Houthirebellen in Jemen die regelmatig Israël aanvallen.
Een vrachtschip van een Israëlische eigenaar is in de Indische Oceaan geraakt door een drone die vermoedelijk werd afgevuurd door de Iraanse Revolutionaire Garde. Dat meldt een Amerikaanse militaire bron. De explosie bracht „lichte schade” toe aan het schip, maar de bemanning kwam niet in gevaar en niemand raakte gewond.
Volgens de bron werd een ‘Shahed-136’-drone gebruikt bij de aanval, een wapen van Iraanse makelij dat ook door Rusland wordt ingezet in Oekraïne. Het vrachtschip, de CMA CGM Symi, vaart onder de Maltese vlag maar is eigendom van een groep waarvan de Israëlische miljardair Idan Ofer de eigenaar is.
Eerder deze maand werd een ander vrachtschip met een Israëlische connectie, de Galaxy Leader, gekaapt door Jemenitische Houthi’s. Die rebellen worden gesteund door Iran. Israël had het toen over een „Iraanse terreurdaad”, maar Teheran ontkende betrokkenheid bij de kaping. Een politieke leider van de Houthi’s zei eerder deze week niet over die kaping te willen onderhandelen, „zolang Israël en de VS niet stoppen met het doden van Palestijnen”.
Ofir Engel, de 18-jarige Nederlander die door Hamas wordt vastgehouden, staat ook zaterdag niet op de lijst van veertien gijzelaars die worden vrijgelaten. Dat meldt zijn opa Jucha Engel aan het ANP. Hij zegt „helaas” nog geen nieuwe informatie te hebben ontvangen over kleinzoon Ofir. „Hij staat niet op de lijst van degenen die zaterdag worden vrijgelaten”, aldus de opa.
Engel werd op 7 oktober door Hamas meegenomen uit de kibboets Be’eri. Kort daarna kreeg hij na een spoedprocedure de Nederlandse nationaliteit, met als achterliggend idee dat daarmee de kans op vrijlating groter zou worden.
De Israëlische autoriteiten verwachten dat Hamas later op zaterdag veertien gijzelaars vrij zal laten. Israël zelf plant in ruil 42 Palestijnse gevangenen aan Hamas over te dragen. Eerder hadden Israëlische media het nog over dertien gijzelaars die zaterdag zouden vrijkomen.
Het is de tweede dag op rij dat zo’n ruil van gijzelaars en gevangenen plaatsvindt. De uitwisseling maakt deel uit van een wapenstilstand die vier dagen moet duren. In totaal zou Hamas in die periode vijftig gijzelaars vrijlaten, en Israël 150 Palestijnse gevangenen.
De verwachting is dat de ruil op zaterdag rond 16.00 uur plaatselijke tijd zal plaatsvinden.
Advertentie
De strijd tussen Israël en Hamas in de Gazastrook is inmiddels zo’n anderhalve maand aan de gang. De aanleiding vormden de gruwelijke aanslagen door de Palestijnse terreurbeweging op Israël van zaterdag 7 oktober.
Zeven vragen.
Hamas houdt nog steeds twintig personen met de Thaise nationaliteit gegijzeld, heeft het Thaise ministerie van Buitenlandse Zaken zaterdag gezegd. Vrijdag liet Hamas volgens het ministerie tien Thaise gegijzelden vrij. Eerder meldde de Thaise premier Srettha Thavisin nog dat twaalf Thaise gegijzelden zouden worden vrijgelaten. Waarom het er uiteindelijk minder werden, is niet duidelijk.
De Thai die vrijdag door Hamas werden vrijgelaten keren naar huis terug na een verblijf van 48 uur in het ziekenhuis, zei het ministerie in een verklaring. Onder de vrijgelaten Thai bevindt zich een vrouw.
Een bron dicht bij de onderhandelingen zei dat de vrijlating geen verband hield met de onderhandelingen over een bestand met Israël, maar volgde op een afzonderlijke reeks gesprekken met Hamas waarin Egypte en Qatar bemiddelden.
Vrijdag werden ook dertien gegijzelde Israëli en een persoon uit de Filipijnen vrijgelaten, meldden bemiddelaars in Qatar. Aan Israëlische kant mochten 39 Palestijnse gevangenen hun cel verlaten.
De Amerikaanse president Joe Biden heeft de vrijlating van gijzelaars door Hamas verwelkomd. Hij verwacht dat in de komende dagen ook enkele Amerikanen vrijkomen, maar wanneer is nog niet bekend.
„Dit is slechts het begin, maar het gaat tot dusver goed”, zei hij. Biden verwacht dat de Hamas volgens de afspraken met Israël de komende dagen inderdaad meer gijzelaars zal vrijlaten. De deal zou het resultaat zijn van „omvangrijke Amerikaanse diplomatie”. Biden zegt herhaaldelijk te hebben gesproken met de leiders van Israël, Qatar en Egypte.
Biden riep verder opnieuw op tot een tweestatenoplossing en zei Israël aan te moedigen minder slachtoffers te maken. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu verklaarde eerder dat de Israëlische operatie tegen Hamas na de vierdaagse wapenstilstand wordt hervat. Het bestand ging vrijdagochtend in.
Hamas laat zaterdag op de tweede dag van de tijdelijke wapenstilstand dertien gijzelaars vrij, melden Israëlische media. Die schrijven dat Israël een lijst met hun namen heeft ontvangen en dat de vrijlating waarschijnlijk voor 16.00 uur lokale tijd zal plaatsvinden.
De families van de gijzelaars zouden zijn ingelicht. Israël roept op de namen van de gijzelaars niet te delen tot ze terug zijn in Israël. Het kantoor van premier Benjamin Netanyahu publiceerde vrijdag zelf een namenlijst na de terugkeer van een eerste groep Israëlische gijzelaars.
Hamas en Israël hebben afspraken gemaakt over het ruilen van vijftig gijzelaars voor 150 Palestijnen in Israëlische gevangenschap. Zij worden vrijgelaten tijdens een wapenstilstand van vier dagen. Het is niet bekend hoeveel Palestijnen zaterdag vrijkomen.
Advertentie