De verwachting waren niet hooggespannen. Maar de ontmoeting tussen de Chinese president Xi Jinping en zijn Amerikaanse ambtgenoot Joe Biden woensdag heeft op een aantal punten tot een opmerkelijke toenadering geleid.
„Ik geloof dat dit de meest constructieve en productieve gesprekken zijn geweest die we ooit hebben gehad. We hebben belangrijke vooruitgang geboekt”, verklaarde Biden na afloop van de ontmoeting met Xi in Californië. Zijn Chinese collega was iets voorzichtiger. Hij benadrukte dat de Amerikaans-Chinese betrekkingen nooit gemakkelijk zijn geweest. „Maar elkaar de rug toekeren is geen optie.”
Dat laatste dreigde de afgelopen jaren steeds meer te gebeuren. De handelsoorlog die de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump tegen China voerde en het bezoek van de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, aan Taiwan zetten veel kwaad bloed in Peking. Op zijn beurt haalde China zich het ongenoegen van de Verenigde Staten op de hals door het sturen van een spionageballon richting Amerika en de talloze provocaties door Chinese straaljagers richting Amerikaanse eenheden in de Zuid-Chinese Zee.
Telefoon
In de ijzige verhoudingen tussen beide landen trad woensdag een opmerkelijke dooi in. Het duo maakte afspraken over het herstel van de communicatie tussen de strijdkrachten én op het persoonlijke vlak. „Hij en ik zijn overeengekomen dat elk van ons de telefoon kan pakken als er iets is; direct bellen en onmiddellijk gehoord worden”, aldus Biden.
Xi verzekerde zijn Amerikaanse collega dat Peking niet van plan is militaire actie tegen Taiwan te ondernemen. Ook beloofde hij samenwerking op het gebied van drugsbestrijding. China is een belangrijke producent van de drug fentanyl, die in de VS veel slachtoffers maakt. Beide leiders spraken af dat de Volksrepubliek de uitvoer van zowel de grondstoffen voor fentanyl als het middel zelf aan banden zal leggen.
De vraag is intussen hoe duurzaam de toenadering tussen China en de VS op de langere termijn zal zijn. Er zijn nog veel kwesties waarover beide landen diepgaand van mening verschillen, zoals het respecteren van mensenrechten en de aanpak van de klimaatcrisis. Analisten waarschuwden woensdag dan ook voor al te hooggespannen verwachtingen.
Tekenend was woensdag het antwoord van Biden op de vraag of hij Xi nog steeds een dictator zou noemen. Daarop zei Biden: „Nou kijk, dat is hij. Hij is een dictator in zoverre dat hij een vent is die een land runt, een communistisch land dat is gebaseerd op een regeringswijze die totaal verschillend is van de onze.”
