Er is echte vooruitgang geboekt in de gesprekken met China, zei de Amerikaanse president Joe Biden op X na afloop van zijn vier uur durende ontmoeting met de Chinese leider Xi Jinping in Californië.
De beide leiders hebben afgesproken militaire contacten weer op te pakken en samen te werken in anti-drugspolitiek. De communicatie op militair terrein had China afgebroken toen toenmalig voorzitster van het Huis van afgevaardigden Nancy Pelosi Taiwan bezocht, in augustus 2022. China heeft beloofd op te treden tegen de productie van ingrediënten voor de drug fentanyl, die in de VS veel levens eist.
Taiwan wordt door de Chinezen nog steeds beschouwd als onderdeel van China. Xi verzekerde Biden tijdens hun ontmoeting dat China niet van zins is militaire actie te ondernemen tegen Taiwan. Maar volgens een hoge Amerikaanse functionaris beschreef Xi wel omstandigheden waaronder China tot militaire actie zou kunnen overgaan. Biden drong er bij Xi op aan om de aanstaande verkiezingen in Taiwan in januari 2024 te respecteren.
Xi wil dat de VS een einde maken aan de sancties die zijn ingesteld als gevolg van onder andere de onderdrukking van de Oeigoeren in de provincie Xinjiang. Volgens de Chinese leider zijn export- en investeringsbeperkingen in strijd met China’s belangen. Ook wil hij dat zijn land de ruimte krijgt om vooruitgang te boeken in wetenschap en technologie.
Dictator
Ondanks de goede gesprekken noemt Biden Xi tijdens de persconferentie nog steeds een dictator. Na een vraag van een journalist stelde Biden: „Nou kijk, dat is hij. Hij is een dictator in zoverre dat hij een vent is die een land runt, een communistisch land dat is gebaseerd op een regeringswijze die totaal verschillend is van de onze.”
Maar Biden zei ook dat er echte vooruitgang is geboekt in de gesprekken met China. „Hij en ik zijn overeengekomen dat elk van ons de telefoon kan pakken als er iets is; direct bellen en onmiddellijk gehoord worden.”
Israël
Hoewel de persconferentie met name het bezoek van Xi behandelde, ging de Amerikaanse president ook op de actualiteit in Israël in. Biden zegt de Israëlische premier Netanyahu duidelijk te hebben gemaakt dat een twee-statenoplossing het enige antwoord is op het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Een bezetting van de Gazastrook zou een vergissing zijn, aldus Biden.
Biden zei verder dat hij alles doet wat hij kan om de gijzelaars vrij te krijgen die de Palestijnse militante beweging Hamas nog in haar macht heeft sinds de grootscheepse aanval op Israël op 7 oktober. Naar verluidt zijn er nog een kleine 240 gijzelaars. De VS zijn niet van plan om daarvoor militairen te sturen, aldus de president.
Er is sprake van een deal over de vrijlating van vijftig gijzelaars in ruil voor een bestand van drie dagen in Gaza, humanitaire hulp en vrijlating van
Palestijnse vrouwen en kinderen uit Israëlische gevangenissen. Bij de onderhandelingen daarover zouden ook Qatar en de Verenigde Staten betrokken zijn. Hamas zou ingestemd hebben en Israël zou het akkoord nog bestuderen.
