In Spanje komen sommigen weg met het kopen van een kindje
Het ergste was misschien nog wel dat ze in een rolstoel naar buiten kwam. Zo stond ze op de voorpagina van het populaire roddelblad Hola: alsof ze het kindje dat ze in haar armen droeg zojuist zelf na zware barensweeën ter wereld had gebracht in de kraamkliniek in Miami.
Dat was dus niet zo. Voor die klus was een onbekende mevrouw ingehuurd, naar verluidt voor 200.000 dollar. Dat gebeurt wel vaker, en is op zich al discutabel genoeg. Maar net doen alsof je zelf de weliswaar uitgeputte, maar daarom niet minder dolgelukkige echte moeder bent van een pasgeboren wolkje van baby, dat was een theaterstukje dat menigeen net iets te ver ging. Daar had de vrouw in de rolstoel geen boodschap aan. „Er is een licht vol liefde neergedaald in mijn duisternis”, tikte ze op Instagram. „Ik zal nooit meer alleen zijn.”
Ana Obregón (68) –soms tv-presentatrice, soms actrice, maar altijd uitbater van „exclusieve interviews” over haarzelf en haar gemoedstoestand in de roddelbladen– mag dan geen kind gebaard hebben, ze heeft in elk geval wel het Spaanse debat over draagmoederschap nieuw leven ingeblazen.
In Spanje is het verboden. Dat neemt niet weg dat een hele reeks nationale beroemdheden een kind van een buitenlandse draagmoeder probleemloos in het Spaanse bevolkingsregister kon inschrijven als eigen zoon of dochter. Een grijs gebied: voor de Spaanse wet is het inhuren van draagmoeders strafbaar als een vorm van geweld tegen vrouwen, maar degenen die er zich in het buitenland schuldig aan maken komen er uiteindelijk ook in Spanje mee weg. De reden: anders zou het kind rechteloos zijn en gestraft worden voor iets waar het zelf slachtoffer van is.
De meeste rijke Spanjaarden kopen hun kindje in de VS. Van de voorstanders, die spreken van ”gestación subrogada” (vervangende zwangerschap), mag je de term kindje kopen trouwens niet gebruiken. Ze beschouwen het als een vorm van naastenliefde. Toch is het kind in bijna alle gevallen object van een financiële overeenkomst, zeggen de tegenstanders. En dat lijkt verdacht veel op handel in mensen, iets wat al een tijdje niet meer mag in de beschaafde wereld.
Ana Obregón was depressief na de dood van haar enige zoon. Geeft je dat het recht om een kind te kopen? Bestaat het recht op ouderschap? Het Spaanse hooggerechtshof vindt van niet. Draagmoederschap schendt de rechten van moeder en kind. In een recent vonnis geeft het hof stevige kritiek op de agentschappen die zich verrijken met deze praktijk, waarin vrouwen en kinderen als „simpele handelswaar” worden beschouwd.
Vorige week werden in Don Benito vier mensen opgepakt. Ze probeerden hetzelfde als Obregón, alleen was hun budget honderd maal lager. Een hoogzwangere Roemeense vrouw liep tegen de lamp toen het ziekenhuispersoneel ontdekte dat ze zich onder een valse naam had laten opnemen in de kraamkliniek. Een Spaans echtpaar had haar 2000 euro betaald om het kind onder hun naam te baren. Het kindje kwam niet op de voorpagina van Hola terecht, maar in een kindertehuis.