Bij het lezen van deze pagina beginnen in een deel van de miljarden zenuwcellen nieuwe verbindingen te ontstaan, die op een later tijdstip weer actief worden als hetzelfde onderwerp wordt aangesneden. En vannacht gaan de hersenen aan de slag met het verder verwerken van deze informatie. Al deze gegevens zijn van belang bij het nemen van een volgende beslissing.

Mensen die in staat zijn om veel kennis en (levens)ervaringen in hun brein op te slaan worden intelligent genoemd. Als ze vervolgens ook nog in staat zijn om hiermee ingewikkelde problemen op te lossen of nieuwe dingen te bedenken, dan noemen we zulke mensen wijs.

De grote vraag die steeds vaker gesteld wordt is of computers deze vaardigheid ook hebben. Dat een computer veel gegevens op kan slaan staat buiten kijf, maar laten we het geheugen van de computer niet te snel met het menselijk geheugen vergelijken. Bij een computer zijn rekenkracht en geheugen twee aparte onderdelen. De kracht van het menselijk brein is dat deze twee taken in één orgaan plaatsvinden. Daardoor kunnen we met een minimum aan energie razendsnel conclusies trekken. Vaak wordt vergeten dat een eenvoudige zoekopdracht in Google flink energie kost en CO2-uitstoot tot gevolg heeft.

Als een computer op basis van zijn eigen berekeningen uit het verleden een nieuwe berekening beter kan uitvoeren, dan noemen we dit kunstmatige intelligentie (AI). De resultaten die hier tegenwoordig mee behaald worden zijn verbluffend, maar de computer mist één belangrijk onderdeel: intuïtie.

Wat is eigenlijk het verschil tussen intelligentie en intuïtie? Je zou kunnen zeggen dat intelligentie kennis is die door bewijzen of door bewust redeneren wordt verkregen. Intuïtie zou dan kennis zijn waar geen bewijs voor is. Het is als met die sollicitant die binnenkomt en bij wie je meteen voelt: die moeten we hebben.

Grote bedrijven zetten bij werving en selectie steeds vaker kunstmatige intelligentie in om de juiste kandidaat te selecteren, maar de broodnodige intuïtie wordt dan node gemist. Dat is ook te zien in de algoritmes van de Belastingdienst. Die bleken nogal discriminerend te zijn. Dat had de computer toch aan moeten voelen, dat dat niet kan? Nee dus; dat voelt een computer niet.

Wetenschappers doen natuurlijk altijd hun best om alles theoretisch te onderbouwen. Bij intuïtie wordt dat lastig. Albert Einstein merkte ooit op: „De intuïtieve geest is een heilig geschenk en de rationele geest is een trouwe dienaar.” Tegen een vriend zei hij: „Soms ben ik er zeker van dat ik gelijk heb, terwijl ik de reden niet weet.” Kun je een computer deze vaardigheid ook leren? Nee, het is inderdaad een heilig geschenk van de Schepper aan bezielde wezens. Toch verloor de Zuid-Koreaanse Lee Sedol van de computer bij een potje Go, een intuïtief bordspel waar Sedol wereldkampioen in was. Hij moest toegeven dat de computer zeer creatief speelde en steeds een voorgevoel leek te hebben bij de denkstappen die Lee in zijn hoofd had zitten.