Op dit moment heeft vooral een land als Italië te kampen met grote aantallen migranten die aankomen in het land vanuit Tunesië. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de Italiaanse premier Meloni samen met Rutte en EU-voorvrouw Von der Leyen proberen tot een deal te komen met het Noord-Afrikaanse land.

Het is, in het geval van Rutte, een wonderlijke samenloop van omstandigheden. Viel zijn vierde kabinet een week eerder over de asielproblematiek, nu behaalt hij in de internationale arena juist op dit dossier een succes. Tenminste, zo ziet hij dat zelf.

Volgens de demissionaire regeringsleider betekent de overeenkomst met Tunesië een mijlpaal als het gaat om het inperken van de migrantenstroom vanuit Afrika. Rutte vergelijkt de deal met de destijds gesloten Turkije-deal. Het recept voor deze overeenkomsten is duidelijk. De EU geeft een grote zak geld aan bepaalde landen die vervolgens moeten zorgen dat de stroom van vluchtelingen richting ”Fort Europa” drastisch wordt ingeperkt.

Waar Rutte, Von der Leyen en Meloni struikelen over de positieve bewoordingen waarmee ze de overeenkomst duiden, is er ook een andere kant. Tal van mensenrechtenorganisaties zijn vernietigend over de gesloten deal. Tunesië wordt geregeerd door een dictator die dol is op het geld dat hij van de EU krijgt, maar vervolgens geen boodschap heeft aan een humanitaire behandeling van vluchtelingen. Daarbij is het maar de vraag of, als Tunesië strenger gaat optreden tegen mensensmokkelaars, het probleem zich niet zal verplaatsen naar bijvoorbeeld buurland Libië. Dat land verkeert bestuurlijk gezien in een volstrekte chaos, dus daar kunnen mensensmokkelaars vrij ongestoord hun gang gaan.

En zo blijft de EU worstelen met de toestroom van vluchtelingen. Intern omdat landen het maar niet eens kunnen worden over hoe vluchtelingen eerlijker verdeeld kunnen worden, waardoor een land als Italië ontlast kan worden. Maar ook de mantra dat versterking van de Europese buitengrenzen de oplossing is van alles, klopt niet helemaal.

Een rijk en welvarend continent als Europa zal altijd aantrekkingskracht houden op mensen uit andere werelddelen waar levensgevaar is, armoede of allebei. Het is daarbij van het allergrootste belang dat EU-landen, die niet zelden hoog opgeven van hun joods-christelijke wortels, bij alle terechte pogingen gelukzoekers buiten de deur te houden, oog blijven houden voor mensen in nood én voor mensenrechten. Waar barmhartigheid het onderspit delft van de economie kun je politiek gezien de mooiste overeenkomsten sluiten, maar de plank toch volledig misslaan.