Volgens de universiteit wringt het samenwerken met de bedrijven in de fossiele energiesector, omdat ze tekortschieten in hun inzet voor de energietransitie. De VU was daarom de laatste jaren al terughoudend in het samenwerken met de bedrijven. „Op dit moment vinden we deze terughoudendheid onvoldoende. We vinden het nodig om als VU Amsterdam een expliciet besluit te nemen en in ons beleid een lijn te trekken”, aldus de VU.

Pas als de bedrijven zich „aantoonbaar committeren” om „temperatuurstijging tot maximaal 2, en idealiter naar 1,5 graden Celsius, te beperken”, is er een nieuwe samenwerking met de VU mogelijk. Verder wil de universiteit met de sector in gesprek over wat er moet veranderen. Daarom komt er een landelijk platform bedoeld voor die dialoog voor bestuurders, werknemers, aandeelhouders, investeerders en toezichthouders.

De VU is de eerste universiteit in Nederland die op deze manier afstand doet van het samenwerken met de fossiele industrie. In februari kondigde de Universiteit van Amsterdam (UvA) wel al aan voorlopig geen nieuwe samenwerkingen aan te gaan voor onderzoek met Shell „of soortgelijke bedrijven”. Verder wacht de universiteit een „UvA-brede discussie” af voordat een langdurige conclusie wordt getrokken over de banden met vervuilende bedrijven.

Scientist Rebellion, een internationale beweging van wetenschappers en academici die zich zorgen maken over het klimaat, is blij met het nieuws en vindt dat de VU doet wat nodig is. „De fossiele industrie gebruikt universiteiten om de maatschappij te misleiden. Hun bedrijfsvoering staat haaks op de kernwaarden van de universiteit”, aldus Niels Debonne, een van de campagnevoerders van de organisatie en universitair docent milieugeografie aan de VU. „Ik ben ontzettend trots om voor een universiteit te werken die haar verantwoordelijkheid durft te nemen.”