OpinieCommentaar

Zondagsrust zit in het dna van de mensheid

Ongeveer een eeuw geleden probeerden Russische communisten het bestaande weekritme te doorbreken. In plaats van eens per zeven dagen te rusten van het werk, wilden ze dat eens per tien dagen. Het experiment was bedoeld als poging om de productiviteit bij bedrijven te vergroten. Bijvangst was dat een oude, christelijke traditie werd afgeschaft.

Hoofdredactie
6 March 2023 16:50
beeld RD
beeld RD

Het experiment mislukte. Dat was al na korte tijd duidelijk. In plaats van verhoogde opbrengst, zakte die na vijf, zes dagen in. Zelfs strenge, geharde partijideologen konden niet ontkennen dat een werkweek van negen dagen en dan een dag rust roofbouw op werknemers betekent. Het ritme van zes dagen werken en een dag rust zat kennelijk in het dna van de mensheid. Het viel niet uit te wissen. Die ervaring is een duidelijk argument om vast te houden aan de weekindeling van zeven dagen met een vaste rustdag.

In onze samenleving staat die indeling op zichzelf niet ter discussie, wel de vaste wekelijkse rustdag. De eeuwenlange traditie dat dit de zondag moet zijn, is na de Tweede Wereldoorlog stelselmatig ondergraven. Secularisatie en economische argumenten zijn daarvoor belangrijke oorzaken.

Die werden nog eens versterkt door de libertijnse drang om zelf te bepalen hoe men de zondag invult. Eerst verdween het gebruik dat men op die dag tweemaal naar de kerk gaat. Daarna werd de druk opgevoerd om sport- en recreatiemogelijkheden op zondag te vergroten. De openstelling van winkels was het volgende punt.

Inmiddels zijn er in ons land nog slechts enkele enclaves van relatieve zondagsrust. De algemene lijn is dat de zondag gewoon een dag is van activiteit, handel en vermaak.

Een pleidooi om op zondag algemene rust te betrachten lijkt aan dovemansoren te zijn gericht. En het beroep op het Bijbels gebod om die dag af te zonderen voor de dienst aan God ontmoet in het algemeen alleen maar onbegrip.

Toch zijn er inmiddels tegenstemmen. De voormalige Denker des Vaderlands, Marli Huijer, stelt in haar boek ”Ritme” dat er genoeg redenen zijn om wekelijks collectief een vaste rustdag te houden. Ze somt een aantal redenen daarvoor op: mensen kunnen hun geest opladen, er is ruimte om saamhorigheid met familie en vrienden te ervaren en om de dingen te doen die het leven de moeite waard maken.

Natuurlijk is er op grond van de Bijbel meer te zeggen over het onderhouden van de zondagsrust. Maar Huijers pleidooi is wel een belangrijk signaal uit de seculiere wereld dat de huidige maatschappelijke invulling van de zondag grote schaduwzijden heeft.

Christenen kunnen in hun pleidooi voor behoud van zondagsrust meer gebruik maken van die seculiere stemmen – naast hun beroep op het Bijbels gebod. Daarbij is de kern: niet móéten rusten, maar mógen rusten van alle werk.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer