Bij Trump is het vaker gissen wat hij met zijn uitspraken bedoelt. Dat geldt ook voor de uitlatingen die hij de afgelopen weken over de nucleaire ambities van Iran deed. Enerzijds waarschuwde hij de Islamitische Republiek dat er snel afspraken moeten komen over het beëindigen van het atoomprogramma. Anders zal Teheran „een zeer slechte dag beleven”. Wat dat precies inhoudt, maakte de Amerikaanse president niet duidelijk, maar hij dreigde eerder al wel met militaire actie tegen het land.

Aan de andere kant omschreef Trump het indirecte overleg tussen beide staten, afgelopen zaterdag in Oman, als „constructief en positief” en kondigde een vervolg voor aanstaand weekeinde aan. Hij voegde daar echter weer aan toe dat hij verwacht „zeer snel een beslissing” over Iran te nemen. Ook die uitspraak is voor meerderlei uitleg vatbaar.

Dat er weer gesprekken tussen Washington en Teheran plaatshebben –zij het dan vooralsnog indirect– is op zichzelf positief. Het verdient veruit de voorkeur conflicten via diplomatieke weg op te lossen, in plaats van met militaire middelen. Zeker in het Midden-Oosten, dat toch al zo lang door geweld wordt geteisterd.

Tegelijkertijd is het wel erg optimistisch om de gesprekken nu al positief en constructief te noemen. Iran houdt de internationale gemeenschap al jarenlang aan het lijntje bij de onderhandelingen over zijn atoomprogramma. En intussen gaat de verrijking van uranium in het land gewoon door. Tot ver boven de toegestane hoeveelheden en inmiddels voldoende om binnen afzienbare tijd een kernwapen te produceren.

Trump zal moeten bewijzen dat het hem ernst is met zijn waarschuwingen aan het adres van Teheran

Niet voor niets stapte Trump tijdens zijn eerste ambtsperiode uit het toenmalige atoomakkoord met Iran omdat hij het „de slechtst mogelijke deal” vond. Het is nu aan de Amerikaanse president om ervoor te zorgen dat er dit keer wel een acceptabele overeenkomst tot stand komt, die er ook daadwerkelijk voor zorgt dat Teheran nooit over een atoomwapen zal kunnen beschikken.

Als blijkt dat Iran de huidige gesprekken alleen maar gebruikt om opnieuw tijd te rekken, zal Trump moeten bewijzen dat het hem ernst is met zijn waarschuwingen aan het adres van Teheran. Als hij vastberaden opereert, is nu het moment om de ayatollahs te dwingen een andere koers te varen, of serieuze consequenties onder ogen te zien.

Vooral Israël zal de huidige ontwikkelingen met argusogen volgen. Deze week is het precies een jaar geleden dat Iran een massale rechtstreekse aanval met ballistische raketten en drones op de Joodse staat uitvoerde. Dat onderstreept nog eens de noodzaak om ervoor te zorgen dat de machthebbers in Teheran nooit kernwapens in handen mogen krijgen.