Vakblad Binnenlands Bestuur meldde onlangs dat gezondheid het belangrijkste struikelblok voor wethouders is. In de eerste maanden na het aantreden van de nieuwe colleges stopten zestien wethouders tijdelijk of definitief om gezondheidsredenen. Dit hoge aantal sluit aan op een ontwikkeling die ook in de collegeperiode 2018-2022 zichtbaar was. In die jaren moest een recordaantal van maar liefst 88 wethouders hun werkzaamheden tijdelijk of definitief neerleggen vanwege hun gezondheid. Maar ook in Den Haag weten ze erover mee te praten. Regelmatig klagen ministers en Kamerleden over de grote druk die ze ervaren bij het uitoefenen van hun taken. En ook daar wordt soms de handdoek in de ring gegooid.

Het blijkt ook anders te kunnen. Op een zelfgekozen en al langer gepland moment gaf toenmalig ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers vorige maand aan dat het voor hem persoonlijk welletjes was. Het leek hem voor zijn partij goed een nieuwe leider naar voren te schuiven. „Bij leiderschap hoort ook het inzicht dat die rol tijdelijk is”, is zijn overtuiging. Zijn besluit oogstte van links tot rechts waardering en respect.

Op de dag waarop Segers zijn beslissing kenbaar maakte, schoot mij een recent interview met hem in gedachten. In het kader van een serie interviews met fractievoorzitters van de Tweede Kamer stelde een van onze Haagse collega’s de centrale vraag: Welk boek inspireert u? Segers komt dan met ”De tweede berg” van David Brooks. Nieuwsgierig geworden, heb ik dat boek er eens bij gepakt. Brooks, een Joodse journalist en columnist uit New York, stelt zijn lezer de vragen: Sta jij op je eerste of tweede berg? Draait het leven om jou of om anderen? Gaat het je om succes of om betekenis?

De wereld om ons heen vertelt ons dat we vooral persoonlijk geluk moeten nastreven: carrière maken, succes hebben en mooie spullen verzamelen. Dit is wat David Brooks de zogenoemde eerste berg noemt, die we vaak allemaal beklimmen. Zijn we op die top aangekomen of eraf gevallen, door bijvoorbeeld ontslag of een persoonlijk verlies, dan kunnen we tot de ontdekking komen dat dit ons niet daadwerkelijk gelukkig maakt.

Op de tweede berg draait het niet meer om jezelf, maar om jouw relatie met anderen. Het gaat om een betekenisvol leven. Brooks onderzoekt in zijn boek hoe je een waardevol leven kunt leiden in een egocentrische maatschappij. Bij zijn persoonlijke zoektocht naar zingeving kwam Brooks uit bij de Messias van Israël, liet hij eens in een lezing weten. Hij schrijft dat niet expliciet in ”De tweede berg”, maar wie kennisneemt van zijn boek zal niet verbaasd zijn. Tegenover de hyperindividualist zet Brooks de mens die relaties en verbintenissen centraal stelt. De eerste is vol van zichzelf, de tweede wijst van zichzelf af en is gericht op het welzijn van anderen.

In zijn afscheidsbrief aan zijn achterban schrijft Segers: „We zijn allemaal vervangbare krabbelaars.” Het had een citaat van David Brooks kunnen zijn.

De auteur is adjunct-hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad.