Wie is Pim Lammers?

Pim Lammers (1993) schrijft zowel (prenten)boeken voor kinderen als korte verhalen en gedichten voor volwassenen. In zijn kinderboeken gaat Lammers vaak in op thema’s als gender, identiteit en moderne gezinsvormen. Op die manier wil de schrijver dergelijke onderwerpen op een laagdrempelige manier bespreekbaar maken voor kleuters. Zijn boek ”Het varkentje dat een lammetje is” wordt wel het eerste Nederlandse transgenderprentenboek genoemd.

In zijn verhalen en columns voor volwassenen schrijft Lammers geregeld over zijn homoseksuele geaardheid en de seksuele fantasieën van zijn jongere ik.

Waarom schrijft Lammers veel over dergelijke thema’s?

„Ik vind het interessant omdat seksualiteit een rol speelt in ieders leven. Over het algemeen een grote rol. Er komt heel veel bij kijken: machtsverhoudingen, relaties tussen mensen, noem maar op. Er komt heel veel in samen”, zei Lammers daar in 2020 over, naar aanleiding van de podcast ”Fantasie” die hij maakte.

Lammers zelf ontdekte rond zijn tiende levensjaar dat hij op jongens viel. In het Friese Oosterwolde, waar hij opgroeide, was echter weinig ruimte voor zijn homo-zijn. In een interview uit 2022 met de Leeuwarder Courant vertelde de schrijver dat hij nauwelijks aansluiting had bij leeftijdsgenoten en zich schaamde voor zijn geaardheid. Op internet ontdekte hij „dat er jongeren waren die met diezelfde vragen en problemen leven” als hij.

Rond z’n vijftiende kwam Lammers uit de kast. Daarbij was hij vooral bang zijn allerbeste vriend kwijt te raken. „Die was zwaar christelijk”, vertelde Lammers in 2017 tegen het Leidsch Dagblad. In de jaren daarna ontdekte hij „dat je met kleine acties dingen bespreekbaar kunt maken”. Onder meer door het organiseren van een Paarse Vrijdag op zijn middelbare school en het schrijven van transgenderkinderboeken probeert Lammers de acceptatie voor lhbti’ers te vergroten.

Waarom is Lammers nu in het nieuws?

Afgelopen weekend kreeg Lammers kritiek en doodsbedreigingen naar aanleiding van een verhaal dat hij in 2015 schreef in een literair tijdschrift. ”Trainer” is een kort verhaal voor volwassenen en speelt zich af op het voetbalveld. Het verhaal is geschreven vanuit het perspectief van een 12-jarige jongen (D-pupil) en gaat over de relatie die de jongen heeft met zijn trainer. Tijdens een wedstrijd neemt de jongen plaats op de reservebank. Daar wordt hij stiekem betast door zijn trainer. De jongen ervaart dit als plezierig en raakt er seksueel opgewonden van.

De conservatief-katholieke stichting Gezin in Gevaar startte vorige week een petitie tegen Lammers. Zij vindt dat CPNB, de organisator van de Kinderboekenweek, geen podium aan de „pedofilie-schrijver” moet geven. Verder beschuldigt de stichting de schrijver van „aanhoudend pedofiel activisme”. „Dit is een regelrechte aanval op de onschuld en kuisheid van kinderen”, zo valt er op de website van Gezin in Gevaar te lezen. De petitie werd tot nu toe zo’n 7000 keer ondertekend.

Hoe reageert Lammers op de kritiek?

De schrijver trok zich afgelopen zaterdag terug als schrijver van het Kinderboekenweekgedicht. De belangrijkste reden daarvoor waren diverse doodsbedreigingen. „Een gedicht schrijven is mij geen doodsbedreigingen waard. De enorme hoeveelheid bedreigingen en de agressiviteit ervan richting mij en mijn dierbaren hebben mij doen besluiten om mij terug te trekken”, zegt Lammers op de site van CPNB. De aantijgingen dat hij pedofilie zou promoten noemt hij „pertinent onwaar”.

Het verhaal over de voetbaltrainer heeft Lammers naar eigen zeggen gebaseerd op de waargebeurde ervaringen van een vriend uit zijn jeugd.

Wat is er waar van de pedofilie-aantijgingen van onder meer Gezin in Gevaar?

„Het pedofiele verhaal (Trainer, RvdS) brengt kinderen een ondubbelzinnige en zeer gevaarlijke boodschap over. Namelijk dat het normaal en zelfs fijn is als een volwassene aan je zit”, zegt de stichting op haar site. Op die bewering valt wel iets af te dingen. Lammers heeft het verhaal over de voetbaltrainer namelijk niet geschreven voor kinderen. Het verhaal is verschenen in een literair tijdschrift voor volwassenen.

Verder schrijft de stichting dat „het pedofiele karakter van Lammers’ verhaal boven elke twijfel verheven is”. Hoewel die stelling begrijpelijk is vanwege de erotische invalshoek van het verhaal, trekken sommigen dat standpunt ook in twijfel. Lammers zou het verhaal volgens hen juist geschreven hebben om de signalen van misbruik te herkennen en te wijzen op de vage grenzen van grensoverschrijdend gedrag.

Columnist Linda Akkermans schrijft maandag bijvoorbeeld in het AD: „Dit is het verhaal van heel veel kinderen in dit land. Gemiddeld zit er namelijk in elke klas een jongen of meisje dat op de sportclub, op school of thuis in de handen valt van een volwassene met grijpgrage handjes. (…) Mensen die vaak heel geraffineerd en subtiel te werk gaan als het gaat om (machts)misbruik.” Volgens Akkermans probeerde Lammers lezers met ”Trainer” juist te laten inzien hoe seksueel misbruik ook kan werken.

Hebben de criticasters van Pim Lammers dan geen punt?

Lammers schrijft in zijn verhalen voor volwassenen vaak op een uiterst expliciete en erotische manier over seksualiteit. Daarnaast probeert hij met zijn kinderboeken het lhbti-gedachtegoed te normaliseren. Het is dan ook begrijpelijk dat er vanuit verschillende hoeken binnen de samenleving kritiek is ontstaan over zijn aanstelling als schrijver van het Kinderboekenweekgedicht. Stellen dat Lammers een pedofiel-activist is, lijkt echter een brug te ver.

CPNB wilde geen reactie geven op de kwestie en verwees naar het statement op de website. Pim Lammers was niet bereikbaar voor een interview.