Waar ging het asielakkoord ook alweer over?

Staatssecretaris Van der Burg (Asielzaken) kwam eind augustus met VVD, D66, CDA en CU overeen de gezinshereniging tot eind 2023 te vertragen, dat wil zeggen: de overkomst van familieleden van de asielzoeker die al een verblijfsvergunning heeft. Die periode wilde hij benutten om de opvangcapaciteit op orde te brengen.

Waar kwam die vertragingsmaatregel precies op neer?

In de oude situatie kregen de familieleden hun visa zo snel mogelijk nadat de IND positief op het nareisbezoek had beslist, en uiterlijk binnen zes maanden. Het akkoord maakt van die zes maanden de standaardtermijn, behalve als er eerder geschikte woonruimte beschikbaar is. Tijdelijk zouden er daardoor volgens een inschatting van het ministerie van Justitie per week zo’n 200 à 300 asielzoekers minder naar Nederland komen.

Wat zei de voorzieningenrechter maandag?

De rechter beoordeelde een kort geding dat was aangespannen door een Syrische vrouw. Zij wilde graag haar echtgenoot en haar kinderen naar Nederland halen. Momenteel verblijven die nog in Soedan. Hun situatie aldaar is echter uiterst precair. Uiterlijk 9 december moeten ze er namelijk weer weg omdat hun visum dan afloopt. Terugkeren naar Syrië is uiterst riskant vanwege het risico dat ze daar tot ongewenste vreemdelingen worden verklaard. De IND heeft het nareisverzoek intussen positief beoordeeld, maar omdat het asielakkoord inmiddels in werking is getreden moeten de familieleden tot april wachten. Dat gaat de kortgedingrechter te ver. Hij vonniste maandag dat de Nederlandse ambassade in Soedan de reispapieren binnen 24 uur moet afgeven.

Wat betekent die uitspraak voor het asielakkoord?

Formeel moet Van der Burg nog een beslissing nemen over het bezwaar van de familieleden tegen de uitsteltermijn. Daar zou nog een beroepsprocedure uit kunnen volgen. De rechter is echter heel principieel: de nareismaatregel strijdt met de Nederlandse Vreemdelingenwet en de Europese Gezinsherenigingsrichtlijn. Het is dus denkbaar dat Van der Burg zich bij deze uitspraak neerlegt. Overigens kan hij er dan nog wel voor kiezen andere uitspraken af te wachten. Het staat dus nog niet vast dat hij de uitstelmaatregel nu meteen van tafel haalt.

Stel, alle vonnissen pakken negatief voor hem uit. Wat dan?

Dan is het intrekken van de maatregel onvermijdelijk en zal de VVD gaan aandringen op andere voorstellen die de asielinstroom beperken. Pleidooien daarvoor kunnen echter makkelijk aanleiding geven tot onenigheid. De rust die Van der Burg in augustus met het asielakkoord leek te hebben gekocht lijkt kortom van korte duur te zijn geweest.