Een felle winterzon werpt zijn stralen op de Bondsdag. Duitse vlaggen wapperen fier in de wind. Het is koud in Berlijn; het kwik komt niet boven het vriespunt uit. Echt druk is het rondom het imposante gebouw met zijn glazen koepel niet.

Enkele Spaans- en Engelssprekende toeristen staan stil bij het parlement, met de camera in de aanslag. Een foto maken blijkt een hele uitdaging, want het terrein voor het gebouw is in een bouwplaats veranderd. Graafmachines, zakken zand en stapels stenen die half onder de sneeuw zijn verdwenen belemmeren het zicht.

Hoewel deze dinsdagmiddag niet wordt gewerkt, is duidelijk dat Berlijn met een groot project bezig is. Een nog aan te leggen greppel van tweeënhalve meter diep moet de omgeving veiliger maken, blijkt uit informatie die de stad op haar website vermeldt. Daarmee wil Duitsland in de toekomst voorkomen wat in augustus 2020 gebeurde: demonstranten bestormden toen de trappen van de Bondsdag en probeerden het gebouw binnen te dringen.

Donald Trump

„Het is goed dat dat straks onmogelijk wordt”, vinden Jonas (22) en Lena (19), hun haar verstopt onder een wollen muts. De studenten van de Humboldtuniversiteit in Berlijn zijn vrij en genieten van het mooie weer. Bijna elke dag lopen ze een rondje door het stadscentrum. Lena twijfelt nog wat ze zondag gaat stemmen, maar Jonas heeft zijn keuze gemaakt. Het worden de Groenen. De jonge Duitser lijkt niet de enige: in 2021 behaalde de partij in de regeringswijk een derde van de stemmen en ook nu staat ze er in het hart van de stad goed voor.

Het klimaat en de samenwerking met de Europese Unie waren voor Jonas doorslaggevend. „Wat in Amerika gebeurt, is gevaarlijk. President Donald Trump kijkt alleen naar zijn eigen land en laat Europa zitten. Daarom is het belangrijk dat Duitsland de EU bij de hand neemt.”

Voor Maria (42) –werkzaam in de gezondheidszorg– wordt het de sociaaldemocratische SPD, net als in 2021. Dat de partij van bondskanselier Olaf Scholz heeft gefaald, verandert haar keuze niet. „Er is niet veel van de grond gekomen, maar dat wil niet zeggen dat ik ineens niet meer achter de standpunten van de partij sta. Ik sta voor eerlijke belastingen, een toegankelijke zorg en zekerheid voor de oude dag.” Of Duitsland weer goed af zou zijn met Scholz weet Maria niet. „Hij was niet echt een leider, maar het werd hem door de andere partijen ook niet makkelijk gemaakt. Ik vind dat hij een nieuwe kans verdient.”

Protest

Zo’n 18 kilometer oostelijker staan de zaken er heel anders voor. Jarenlang was Die Linke in het stadsdeel Marzahn-Hellersdorf de grootste. Bij de parlementsverkiezingen van 2021 moest de partij echter stuivertje wisselen met de CDU. De AfD werd derde. Bij de Europese verkiezingen van vorig jaar werd de uiterst rechtse partij zelfs de grootste.

Dat kunstje lijkt ze zondag te kunnen herhalen. In de peilingen staat de AfD in het kiesdistrict namelijk op winst. Tot tevredenheid van veel inwoners. „Voor een liter benzine betaal ik nu 1,79 euro. Enkele jaren geleden was dat nog 1,45 euro”, zegt Alexandra Schneider (31). Ze heeft net haar zoontje van 6 opgehaald van school en loopt met het kind aan de hand langs de hoge flatgebouwen richting haar auto, een zwarte Volkswagen Polo.

Voorheen stemde ze weleens op Die Linke en de SPD, maar in die partijen zegt de Duitse geen vertrouwen meer te hebben. „Er gaat veel te veel geld naar het buitenland en de grenzen worden opengezet. Er is dringend sociale huisvesting nodig, maar er wordt niet gebouwd. De gewone Duitser lijdt onder het huidige beleid.” Daarom gaat Schneider zondag –ook al is ze het niet in alles met de partij eens– op de AfD stemmen. Uit protest.

Tweeling

Een paar straten verderop loopt Peter (52). Met snelle passen beweegt hij zich vanaf het metrostation Hellersdorf in de richting van zijn flat. Zijn werkdag bij het drinkwaterbedrijf Berliner Wasserbetriebe aan de rand van de stad zit er weer op.

„Ik stem iets rechts”, merkt de Duitser in eerste instantie wat terughoudend op. Maar als je hem vraagt welke thema’s belangrijk voor hem zijn, steekt hij van wal. „Ik heb meer dan dertig jaar CDU gestemd, maar de laatste jaren begint dat te wringen. De voormalige bondskanselier Angela Merkel heeft Duitsland met een groot probleem opgezadeld door zo veel migranten binnen te halen.” Peters ogen schieten vuur als hij dat zegt.

„Ik ben bang in mijn eigen wijk. Ook ik kan uit het niets worden neergestoken. Er is in ons land de afgelopen tijd te veel gebeurd om te denken dat dat onmogelijk is. Ik maak me veel zorgen om mijn kinderen, een tweeling van zestien jaar. Wat voor toekomst hebben zij?”

Voor de regering-Scholz heeft de inwoner van Hellersdorf geen goed woord over. „Praat me er niet van.” Of ze iets goed gedaan hebben? „Niks”, klinkt het stellig. „De inflatie neemt toe en de Groenen zeiden voor het klimaat te staan. Kijk om je heen. Wat is ervan terechtgekomen? Zagen meer mensen dat maar in.”