Dat is volgens een donderdag gepresenteerde toekomstvisie een van de grootste bedreigingen voor de sector. Het probleem speelt bij alle typen schepen, van de traditionele boomkorkotters tot ”flyshooters” en de met een kleinere bemanning varende garnalenkotters.

Op dit punt is snelle actie vereist, aldus de opstellers van de visie. Genoemd worden samenwerken met het onderwijs en verbetering van het „sociale pakket” voor bemanningsleden. Dat moet leiden tot „een aantrekkelijke werkomgeving” met een „passende beloning en goede arbeidsvoorwaarden”.

Een andere bedreiging die de breedte van de sector raakt, zijn „onwerkbare” regels, zoals de Europese aanlandplicht, en de grote jaarlijkse wisseling van vangstrechten. Daarom moet er een „fundamentele discussie” komen over de doelmatigheid van regels en „haalbare alternatieven”.

Ruimte

Ook de krimpende ruimte voor visserij op de Noordzee is een pijnpunt. Vissers zijn de laatste jaren visgebieden kwijtgeraakt aan windparken en beschermde natuur. De vissers vinden dat ze voldoende ruimte moeten behouden om „bij te kunnen dragen aan de voedselzekerheid” en hun beroep op een „duurzame en rendabele manier” te kunnen uitvoeren.

Overigens is aandacht voor de natuur belangrijk, beseffen de vissers. Ze willen daarom zó vissen als past bij de draagkracht van de visbestanden en het ecosysteem.

Belangrijk is dat vissers weer durven investeren in hun schepen. Nieuwe schepen zullen zo worden ingericht dat ze kunnen inspelen op de seizoenen. Verder vinden de vissers dat de winst in de waardeketen van vis „eerlijk” verdeeld moet worden.

Na een „bewogen tijd” proberen de kottervissers weer langetermijnplannen te maken, schrijven vier brancheorganisaties in een persverklaring bij de lancering van de toekomstvisie.

Afgelopen decennia heeft de kottervloot diverse saneringsronden doorgemaakt; de laatste ronde was twee jaar geleden. Sinds 1990 is de Nederlandse kottervloot met 61 procent gekrompen. De aanvoer van vis en garnalen daalde in diezelfde periode met 77 procent, de opbrengst in euro’s met 43 procent.

Ook de winstgevendheid was vaak niet best, uitgezonderd in de jaren 2015-2019, toen veel kotters omschakelden naar de pulskor (elektrisch vissen) en de gasolieprijs relatief laag was. Deze vangsttechniek, die minder bijvangst oplevert, minder brandstof vergt en de zeebodem minder belast dan traditionele methoden, werd echter door Europa verboden.

Volgens voorzitter Johan Nooitgedagt van de Nederlandse Vissersbond heeft de sector behoefte aan hoop en positief nieuws. „Het geklaag is absoluut geen reclame voor onze sector. Ik doe daar zelf ook soms aan mee en dat betreur ik.”

Nooitgedagt roept de vissers op een positieve houding aan te nemen. „Als je jong bent en wilt gaan vissen, dan moet je een toekomst voor je willen zien waar je enthousiast van kunt worden.”

De kottervisie zal de komende tijd worden vertaald in een plan van aanpak.