Onderhandelaars uit Egypte, Qatar, de Verenigde Staten en Israël zijn vrijdag in het Egyptische Caïro bijeengekomen om verder te praten over de aangekondigde Gaza-deal. Die houden zich bezig met „mechanismen” voor de implementatie van de deal, aldus aan de Egyptische staat gelinkte media.

In Gaza gaat zondag naar verwachting een staakt-het-vuren in. Als onderdeel van de deal worden bovendien Israëlische gijzelaars vrijgelaten in ruil voor Palestijnse gevangenen. Ook zijn afspraken gemaakt over het toelaten van meer humanitaire hulp aan Gaza. Het aantal vrachtwagens dat het gebied ingaat moet naar zeshonderd per dag.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) denkt dat het mogelijk is onder de voorwaarden van de deal de hulp op te schroeven naar zeshonderd vrachtwagens per dag. Begin januari kwamen volgens VN-gegevens gemiddeld 51 vrachtwagens Gaza binnen.

Het Israëlische veiligheidskabinet heeft ingestemd met de Gaza-deal. Eerder werd al duidelijk dat de overeenkomst waarschijnlijk op genoeg steun kon rekenen. De voltallige regering in Israël moet nog akkoord gaan met de afspraken over het stoppen van het geweld in de Gazastrook en vrijlating van Israëlische gijzelaars in ruil voor Palestijnse gevangenen, wat eveneens wordt verwacht.

De deal is het resultaat van maandenlange onderhandelingen. De eerste fase van het bestand duurt in eerste instantie zes weken en in dit stadium vinden onderhandelingen plaats voor de tweede fase, waarin de oorlog permanent moet eindigen. In de derde en laatste fase ligt de focus op de wederopbouw van het Palestijnse gebied.

Het kantoor van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu verwacht dat Hamas de eerste gijzelaars in de Gazastrook aanstaande zondag vrijlaat, na het ingaan van het bestand tussen Hamas en Israël.

Het veiligheidskabinet en de regering in Israël moeten nog officieel instemmen met de overeenkomst. Netanyahu’s kantoor meldt in een verklaring dat „gijzelaars al vanaf zondag worden vrijgelaten”, onder voorbehoud van de stemmingen en de uitvoering van de overeenkomst.

Israëlische media berichten dat het bestand zondag om 11.15 uur (Nederlandse tijd) ingaat en de eerste vrijlatingen om 15.00 uur plaatsvinden.

Het bestand bestaat uit drie fasen en in de eerste fase van zes weken laat Hamas 33 gijzelaars vrij in ruil voor honderden tot mogelijk ruim duizend Palestijnen in Israëlische gevangenschap. Het gaat daarbij om minderjarigen, vrouwen, ouderen en zieken. De andere gijzelaars moeten later vrijkomen.

Het Israëlisch veiligheidskabinet is bijeengekomen om te praten en te stemmen over het overeengekomen bestand voor de Gazastrook, zegt een Israëlische ingewijde. De leden stemmen naar verwachting in met de afspraken met Hamas.

Twee ultrarechtse ministers keerden zich de afgelopen dagen tegen de overeenkomst, die het resultaat is van maandenlange onderhandelingen met hulp van bemiddelaars Qatar, Egypte en de Verenigde Staten. De Israëlische regering moet nog officieel instemmen met de afspraken.

Het bestand moet zondag ingaan en bestaat in de eerste fase van zes weken uit onder meer een staakt-het-vuren en de uitwisseling van Israëlische gijzelaars en Palestijnse gevangenen. De overeenkomst moet uiteindelijk leiden tot een einde van de oorlog in de Gazastrook.

De ultrarechtse Israëlische minister van Financiën, Bezalel Smotrich, stemt volgens The Jerusalem Post tegen het wapenstilstandsakkoord met de Palestijnse beweging Hamas, maar blijft in de regering van premier Benjamin Netanyahu. Diens regering wordt zo niet in het parlement bedreigd met een meerderheid voor de oppositie.

Netanyahu zou Smotrich vrijdag hebben toegezegd dat Israël de oorlog hervat na het bestand en dat Israël de humanitaire hulp aan de bevolking van de Gazastrook blijft controleren.

Het wapenstilstandsakkoord is in Qatar ondertekend en de Israëlische regering stemt er naar verwachting vrijdag in meerderheid mee in. Er wordt volgens Israëlische media geprobeerd de vrijlating van de eerste gijzelaars zondag te regelen. Het zou gaan om enkele Israëli’s die ook een Amerikaans paspoort hebben.

In deze aflevering van RDactueel bespreken Wim Kranendonk, Gijsbert Bouw en Richard Donk de deal tussen Israël en Hamas en de aanstaande inauguratie van Donald Trump. En in hoeverre is er een verband tussen deze twee gebeurtenissen?

Lees ook

Deal Israël en Hamas: hoopvol begin of recept voor mislukking?

De leiders van de G7-landen noemen het akkoord voor een staakt-het-vuren in Gaza „een belangrijke ontwikkeling”. Zij dringen er bij Israël en Hamas in een verklaring op aan om te werken aan de „volledige uitvoering” van het akkoord.

De G7 sprak opnieuw steun uit voor de verdediging van Israël tegen bedreigingen en drong er bij „Iran en zijn bondgenoten op aan zich te onthouden van verdere aanvallen op Israël”. In hun verklaring benadrukten de leiders van de G7-landen ook de „catastrofale humanitaire situatie in Gaza, waar de omstandigheden blijven verslechteren”.

„Wij eisen dat alle partijen de veilige, snelle en ongehinderde doorgang van humanitaire hulp toestaan en de bescherming van burgers garanderen, inclusief humanitaire hulpverleners”, aldus de G7.

Het kantoor van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu maakte vrijdag bekend dat er een akkoord is over de vrijlating van gijzelaars in de Gazastrook.

„Premier Benjamin Netanyahu werd door het onderhandelingsteam geïnformeerd dat er afspraken zijn gemaakt over de vrijlating van de gijzelaars”, aldus zijn kantoor in een verklaring. Het veiligheidskabinet komt vrijdag bijeen om het akkoord goed te keuren, voegde het eraan toe.

Vertegenwoordigers van Israël, Hamas, de Verenigde Staten en Qatar hebben officieel de overeenkomst over het vrijlaten van gegijzelden en het staakt-het-vuren in Gaza in Doha ondertekend, schrijft The Jerusalem Post.

Lees ook

Operatie ’’Vleugels van Vrijheid” moet vrijlating gijzelaars in goede banen leiden

Dit jaar zijn al 120 kinderen gedood in Gaza, zegt de VN-kinderrechtenorganisatie UNICEF. Daarbij zijn alleen de slachtoffers van direct oorlogsgeweld meegeteld, en niet de kinderen die omkwamen door bijvoorbeeld ondervoeding. „Ook gisteren, vannacht en vandaag zijn kinderen weer direct slachtoffer van het oorlogsgeweld. Het is duidelijk: het beoogde staakt-het-vuren kan geen dag langer wachten”, zegt de directeur van UNICEF Nederland, Suzanne Laszlo.

UNICEF zegt dat de cijfers aantonen dat het bestand waarover Israël en Hamas het eens zijn geworden snel van kracht moet worden, en dat er zo snel mogelijk een permanent staakt-het-vuren moet komen. „Als het staakt-het-vuren er komt én standhoudt, moet de heropbouw van Gaza direct gericht zijn op de behoeften en rechten van kinderen”, aldus Laszlo.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken verwacht dat het bestand in Gaza zondag daadwerkelijk zal ingaan. Woensdagavond maakte de Amerikaanse president Joe Biden bekend dat er een overeenstemming is bereikt, maar de Israëlische regering is daar formeel nog niet mee akkoord. Blinken denkt dat het nog zal lukken.

„Ja, ik ben vol vertrouwen en ga er volledig vanuit dat de implementatie zoals we die hebben aangekondigd zondag van start kan gaan”, aldus de minister in een persconferentie. „Het is niet raar dat er in een onderhandelingsproces dat zo uitdagend en zo beladen is, wat losse eindjes kunnen zijn. Die proberen we op dit moment af te hechten.” Hij gaat er dus vanuit dat dat zal lukken.

De persconferentie werd meerdere keren onderbroken door aanwezigen die vanuit de rijen met journalisten kritische opmerkingen en vragen naar de minister riepen. Ze betichtten hem en de Amerikaanse regering er onder meer van dat ze hebben meegewerkt aan een genocide in Gaza.

„Waarom heeft u toegelaten dat mijn vrienden worden uitgemoord?”, vroeg Max Blumenthal van de website The Grayzone. Hij noemde Blinken op X de „minister van Genocide”. De ander, zelfstandig journalist Sam Husseini, riep door de persconferentie dat Blinken voor het Internationaal Strafhof gebracht zou moeten worden: „Crimineel! Waarom zit u niet in Den Haag?”

Blinken en zijn medewerkers vroegen de twee om stil te zijn zolang de minister nog met zijn openingsverklaring bezig was, en zeiden dat er na afloop ruimte zou zijn voor vragen. Toen dat niet hielp, werden beide mannen de zaal uitgezet. Husseini werd zelfs uit zijn stoel getrokken en weggedragen.

De afgelopen nacht bevestigde het kantoor van Netanyahu dat er een akkoord is over de vrijlating van gegijzelden door Hamas. Later vandaag stemt het Israëlisch parlement over de deal. Lees het liveblog van donderdag hier terug.