De operatie vereist vooral zorgvuldige coördinatie. Niet alleen tussen de verschillende Israëlische instanties die erbij betrokken zijn, maar ook met Egypte en het Rode Kruis. Caïro zal de grensovergang tussen Egypte en Gaza openstellen en onderhoudt de contacten met Hamas. Het Rode Kruis verzorgt het transport van gijzelaars en Palestijnse gevangenen die worden uitgeruild.

Sinds duidelijk werd dat de onderhandelingen over een deal tussen Israël en Hamas in een stroomversnelling kwamen, hebben alle relevante autoriteiten en instanties in Israël de opdracht gekregen zich op de opvang van gijzelaars voor te bereiden. De algehele coördinatie verloopt via het kantoor van premier Benjamin Netanyahu en een speciale ministeriële afdeling voor gijzelaars.

Het ministerie van Gezondheid heeft tientallen maatschappelijk werkers, artsen en verpleegkundigen klaarstaan die zorgen voor de psychologische begeleiding van de ontvoerden. Velen zullen er zowel fysiek als mentaal slecht aan toe zijn na vijftien maanden gevangenschap onder zeer erbarmelijke omstandigheden. Een aantal hulpverleners is speciaal opgeleid om zich te ontfermen over slachtoffers van seksueel geweld.

Het ministerie van Justitie zorgt voor de vrijlating van Palestijnse gevangenen, die als onderdeel van de overeenkomst worden uitgeruild tegen gijzelaars. Zij hebben specifiek de opdracht erop toe te zien dat de gedetineerden geen overwinningsfeest van hun vrijlating proberen te maken, zeker niet als de camera’s van de wereld op hen zijn gericht.

Het hoofd van het Israëlische gevangeniswezen, Kobi Yaakobi, uitte woensdag zijn bezorgdheid over de mogelijkheid van rellen in de gevangenis als de uitvoering van de overeenkomst achter de rug is. Hij vreest dat gevangenen die geen onderdeel van de ruil uitmaken in opstand zullen komen omdat ze dan toch niets meer te verliezen hebben.

Re-integratie

De veiligheidsdiensten zijn de eersten die de vrijgelaten gijzelaars aan de grens zullen opvangen. Daar staat ook een medisch team klaar om ze de eerste medische verzorging te geven, waarna ze per helikopter naar diverse ziekenhuizen zullen worden vervoerd. Pas dan zullen ze hun familieleden weerzien.

Als ze voldoende hersteld zijn, mogen ze naar huis terug. Daar krijgt elke ex-gijzelaar een eigen maatschappelijk werker toegewezen, die ze verder begeleiden bij het proces van re-integratie en het omgaan met de verschrikkingen waaraan ze tijdens hun gevangenschap hebben blootgestaan.

Er zal vanzelfsprekend een groot verschil zijn met de gijzelaars die tijdens de vorige deal in november 2023 werden vrijgelaten. Zij hadden ongeveer vijftig dagen vastgezeten; de ontvoerden die nu vrijkomen vijftien maanden. „We moeten ons realiseren dat de omstandigheden nu heel anders zijn”, zei Sharon Alroy-Preis, arts en hoofd van de divisie Publieke Gezondheid van het ministerie van Gezondheid, donderdag tegen de Israëlische nieuwssite Ynet. „Deze mensen hebben meer dan een jaar in gevangenschap doorgebracht; dat is een totaal andere situatie. Maar de lessen die we bij de vorige operatie hebben geleerd, kunnen ons wel helpen.”

Alroy-Preis benadrukt dat het vooral belangrijk is om de slachtoffers te blijven volgen. „Niet alles wordt duidelijk tijdens de eerste dagen van een ziekenhuisopname, dus langdurige follow-up is cruciaal. Het is vooral belangrijk dat er mensen om hen heen staan en ze beschermen tegen de media en van nieuwsgierige individuen die met hen willen praten. Ze hebben privacy nodig.”

„Deze mensen hebben meer dan een jaar in gevangenschap doorgebracht; dat is een totaal andere situatie” - Sharon Alroy-Preis, Israëlische arts