Politie houdt toezicht in Amsterdam Nieuw-West • Protest op de Dam aangekondigd
De raad houdt een spoeddebat in de gemeenteraad over de gewelddadige aanval op Israëlische voetbalsupporters. Agenten houden toezicht op Plein '40-'45 na een gewelddadige avond met brandstichting, explosies en uitingen van antisemitisme in Amsterdam Nieuw-West.
Advertentie
Pro-Palestijnse organisaties hebben een protest tegen „fascisme en genocide” aangekondigd voor woensdagavond 18.00 uur op de Dam in Amsterdam. In de hoofdstad geldt sinds vrijdag 19.00 uur een noodverordening vanwege het geweld na de wedstrijd tussen Ajax - Maccabi Tel Aviv. De noodmaatregel houdt onder meer een demonstratieverbod in.
„Terwijl zionistische bommen intensief op Gaza neerregenen, probeert Amsterdam degenen die wereldwijd gerechtigheid eisen het zwijgen op te leggen. Wij, het volk, zullen niet medeplichtig zijn aan aanhoudende genocides”, staat in de oproep voor de demonstratie die onder meer gedeeld is op de Instagramaccounts van Amsterdam Student Encampment en Nijmegen Encampment.
De organisaties melden te begrijpen dat niet iedereen zich veilig voelt om te gaan demonstreren, maar dat is volgens hen juist „het punt, dat autoriteiten ons willen controleren vanuit angst”. Ze roepen degenen die niet bij het protest kunnen zijn op om Palestijnse vlaggen of witte lakens op te hangen als een „symbool van verzet”.
De gemeente Amsterdam kon dinsdagavond nog niks zeggen over de oproep, maar komt woensdag met meer informatie.
De noodverordening liep in eerste instantie tot afgelopen maandag, maar werd verlengd tot donderdag 12.00 uur. Of deze dan wel wordt ingetrokken is nog niet duidelijk.
In het tv-programma Opsporing Verzocht zijn dinsdagavond beelden getoond van vijf mannen die volgens de politie het zwaarste geweld hebben gepleegd van de 29 mensen die nu in beeld zijn rond de ongeregeldheden in Amsterdam. De verdachten waren geblurd te zien.
Als de mannen op de beelden zich niet melden, worden zij vrijdagavond herkenbaar getoond. De beelden van de overige 24 verdachten worden ook „op korte termijn” naar buiten gebracht, zij het in eerste instantie geblurd.
De politie spoorde door middel van videobeelden eerder al zes mannen op voor het geweld rond de wedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv. Ook rond het voetbalduel hield de politie al mensen aan.
De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema belde premier Dick Schoof vorige week op zijn privételefoon om hem te informeren over de onrust in haar binnenstad. „Die privételefoon stond op stil”, zei Dick Schoof dinsdag. „En daarom heb ik het belletje van mevrouw Halsema gemist.”
Om 03.00 uur in de nacht van donderdag op vrijdag probeerde Halsema de premier te bereiken. Ze had kort daarvoor contact gehad met de Israëlische ambassadeur, die tegen haar had gezegd dat er in Israël woede heerste over de situatie in Amsterdam. Israëlische voetbalsupporters werden daar belaagd. Leden van de Israëlische regering waren van plan naar Nederland te komen, vertelde de ambassadeur volgens het officiële ‘feitenrelaas’ aan Halsema.
Omdat het geweld in het centrum internationale gevolgen kan hebben, besloot Halsema Schoof te bellen. Die was op dat moment in Boedapest voor een Europese top en was alleen op zijn werktelefoon bereikbaar. „Ze heeft nu in ieder geval zeker mijn werknummer”, aldus de premier.
Agenten houden toezicht op Plein '40-'45 na een gewelddadige avond met brandstichting, explosies en uitingen van antisemitisme in Amsterdam Nieuw-West. De politie gaf eerder op de dag aan nieuwe “signalen” voor oproepen tot rellen te hebben.
Op Plein 40-45 is het dinsdagavond rustig, ziet een ANP-verslaggever. Maandagavond braken er rellen uit op het plein in Amsterdam Nieuw-West. De politie meldde signalen te hebben dat er dinsdagavond opnieuw gereld gaat worden in Amsterdam Nieuw-West.
Op het plein zijn rond 19.15 uur een aantal straatcoaches en agenten aanwezig. Ook zijn er buurtvaders op straat. „We hopen dat het vanavond hier rustig blijft”, zegt een van hen.
Ook is de pers aanwezig. Een Duitse verslaggever werd korte tijd omsingeld door jongeren op fatbikes die ‘free Palestine’ riepen. Een aantal agenten greep direct in en maande de groep te vertrekken.
Rond hoofdstraat Tussenmeer in Osdorp was het rond 20.00 uur ook rustig. Er stonden wat politiebusjes.
Vanwege de signalen die de politie heeft, besloot vervoerder GVB om minder bussen en trams te laten rijden door delen van Nieuw-West.
De voetbalclub Maccabi Tel Aviv heeft Palestijnse wortels. Die dateren nog uit de tijd dat Israël Brits mandaatgebied was.
Hoewel ik lang zou kunnen uitweiden over wat er afgelopen week is gebeurd in Amsterdam, kies ik ervoor om in te zoomen op de ontstaansgeschiedenis van Maccabi Tel Aviv, de Israëlische voetbalclub die in Amsterdam speelde en waarvan de supporters belaagd werden.
Advertentie
Het kabinet moet leuzen als ‘From the river to the sea’ en oproepen tot de intifada verbieden, vindt het Centraal Joods Overleg (CJO). Dat geldt ook voor bezettingen en zitprotesten op stations, en voor de pro-Palestijnse organisatie Samidoun. Zalen die haatzaaiende bijeenkomsten toelaten of Joodse evenementen weren, moeten hun subsidie verliezen, vindt de vertegenwoordiger van de Joodse gemeenschap in Nederland.
CJO-voorman Chanan Hertzberger heeft op die maatregelen aangedrongen tijdens een gesprek met premier Dick Schoof en anderen over het geweld tegen Israëlische voetbalsupporters vorige week in Amsterdam. Ze moeten direct worden afgekondigd, hield hij het kabinet naar eigen zeggen voor. Hertzberger heeft goede hoop dat het ervan komt, want „ik geloof dat de urgentie nu wel duidelijk is”, zei hij na het gesprek in het Catshuis.
Het CJO wil verder onder meer gezichtsbedekking overal verbieden en demonstranten op grotere afstand houden „van Joodse herdenkingen, gebouwen en personen”. En al die maatregelen moeten strikt worden gehandhaafd, vindt Hertzberger. „Anders zijn we nergens.”
Het gevaar voor Joden komt uit allerlei hoeken, stelt de CJO-voorman. Hij ziet antisemitisme bij „best wel veel” moslimjongeren, maar ook bij „linkse woke” mensen en „rechts-extremisten”.
Een motie van wantrouwen van de Amsterdamse JA21 tegen burgemeester Femke Halsema heeft geen steun gekregen van de rest van de raad. Geen van de andere partijen in de gemeenteraad steunde de motie.
Een motie van coalitiepartij D66 haalde het wel. Daarin staat de vraag om de minister van Justitie en Veiligheid te verzoeken „acuut en blijvend de Amsterdamse politiecapaciteit te vergroten door een groter aandeel van de beschikbare agenten in Amsterdam in te zetten”. Er was steun van alle partijen voor de motie.
De Tweede Kamer debatteert woensdag vanaf 10.15 uur over het geweld in Amsterdam tegen Israëlische supporters na afloop van de voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv. Een brede meerderheid steunde een verzoek van PVV-leider Geert Wilders om dat debat snel te voeren.
Ondervoorzitter Tom van der Lee liet direct weten dat daar woensdag ruimte voor is gemaakt op de Kameragenda. Eigenlijk stonden op die dag in de plenaire zaal twee begrotingsbehandelingen op de rol, die van Defensie en van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp.
Wilders wil dat naast minister-president Dick Schoof, die deze week bij de klimaattop in Bakoe zou zijn maar die na het geweld in Amsterdam heeft afgezegd, ook de ministers David van Weel (Justitie en Veiligheid) en Judith Uitermark (Binnenlandse Zaken) bij het debat zijn. Het kabinet beslist zelf wie het afvaardigt.
De Kamer wil dat het kabinet nog voor het begin van het debat het nodige huiswerk inlevert. Er is onder meer gevraagd om een feitenrelaas, zoals ook de gemeente Amsterdam dat heeft opgesteld, en een uitgebreide reactie op het geweld waar ook de supporters van Maccabi zich aan zouden hebben bezondigd.
Het geweld tegen Israëliërs in Amsterdam vorige week is een uiting van een „integratieprobleem”, herhaalde premier Dick Schoof dinsdag na een gesprek met Joodse organisaties.
„Ik denk dat het goed is om het op deze manier te benoemen. We weten het en dan moet je daar niet omheen draaien.” Tegelijkertijd wil hij jongeren „van welke achtergrond dan ook” niet „tegen het hoofd stoten”.
„Er zijn heel veel mensen die gewoon als Nederlanders in Nederland leven. En hard werken, hard studeren, hard bezig zijn om onze samenleving vooruit te brengen”, aldus Schoof. „Maar het benoemen van deze groep jongeren, dat is echt een bewuste keuze. Zonder dat we ons daarmee uitspreken tegen hele bevolkingsgroepen, want dat is geenszins de bedoeling en dat zou niet helpen.”
De premier zei vrijdag met een „stevig” plan tegen antisemitisme te komen. De geweldplegers van vorige week wil Schoof „hard aanpakken”, zei hij. „Dat is stap één. En stap twee is dat we ook met al die jongeren in gesprek zullen moeten gaan. Om te zorgen dat ze zich weer in de Nederlandse samenleving weten.”
Antisemitisme is „niet alleen maar een integratieprobleem”, voegde Schoof toe. „Antisemitisme kennen we ook in extreemrechtse en extreemlinkse kring. Dus ook dat is niet alleen maar het antwoord. Het is een veelzijdig probleem en daarom is het ook zo lastig om het aan te pakken. Maar hier hebben we echt te maken met een specifieke groep jongeren. En dat heeft echt ook iets te maken met een integratieprobleem.”
Aan het eind van het raadsdebat haalde Halsema dinsdagavond impliciet uit naar PVV-leider Geert Wilders. Die heeft afgelopen tijd meermalen ertoe opgeroepen de Amsterdamse burgemeester de laan uit te sturen. Zo’n oproep, zei Halsema, ,tast de fundamenten van het lokaal bestuur aan.” Ze noemde de naam van de PVV-leider niet en zei dat de roep om haar vertrek haar niet persoonlijk raakt.
De oproep van Wilders is niet gestoeld op bewijzen die aantonen dat de lokale autoriteiten fouten hebben gemaakt in verband met het geweld tegen Joden, zei Halsema met zoveel woorden. Wilders maakt het in ,deze ingewikkelde tijden” de lokale driehoek onnodig moeilijk, betoogde Halsema.
Zeker in de huidige tijden van maatschappelijke spanning zijn ,twee zaken van levensbelang”, stelde burgemeester Halsema van Amsterdam dinsdagavond. Allereerst is het zaak de democratische rechtstaat overeind te houden, zei ze. Halsema wees op onder meer het gelijkheidsbeginsel en de vrijheid van meningsuiting. Verder is ,inlevingsvermogen” van belang. De burgemeester keerde zich tegen de actie van VVD-raadslid Wijnants haar ,onder curatele” te stellen. ,Dat is een laffe term.”
Halsema keerde zich tegen de motie van DENK-raadslid Khan om het kabinet zorgen over de ,genocide” in Gaza over te brengen. De burgemeester vindt het ,ontijdig” en ,niet passend” om tijdens een debat waar Jodenjacht centraal staat zo’n motie in te dienen. DENK-raadslid Kahn besloot de motie op dit moment, tijdens het debat over Jodenjacht, in te trekken.
CDA-raadslid Rogier Havelaar bepleitte dinsdag, met een beroep op de Bijbelse profeet Elia, om het debat over de problemen in Amsterdam met „zachte stem” te voeren. „Dat betekent geen geschreeuw tegen elkaar.” PvdA-raadslid Lian Heinhuis onderstreepte de boodschap van de CDA’er. SP-raadslid Remine Alberts prees de lokale driehoek (burgemeester, politiechef en hoofdofficier van justitie). „Ze hebben zich het snot voor de ogen gewerkt.”
DENK-raadslid Sheher Khan stelt dat de hoofdoorzaak van de problemen in Amsterdam „de genocide in Gaza”. In een motie wilde hij de raad meekrijgen die boodschap aan het kabinet over te brengen.
VVD-raadslid Daan Wijnants stelt burgemeester Halsema „onder curatele.” Oppositiepartij VVD heeft vijf van de 45 zetels. Wijnants vindt dat de lokale autoriteiten bijvoorbeeld te weinig strak een demonstratieverbod handhaven. „We zullen de driehoek extra in de gaten houden”, zei Wijnants. Met de driehoek doelt hij op het samenwerkingsverband tussen de burgemeester, de politiechef en de hoofdofficier van justitie. Wijnants kreeg van verschillende raadsleden de wind van voren over het zogeheten „onder curatele” stellen, wat formeel geen staatsrechtelijke status heeft. D66-raadslid Rob Hofland deed de actie van de VVD af als „stoere praat”.
Raadslid Kevin Kreuger van JA21 vindt dat Amsterdam „een betere burgemeester nodig heeft.” Hij wees op recente berichten dinsdagmiddag dat buslijnen worden afgesloten wegens vrees voor onlusten in Amsterdam Nieuw-West. Kreuger vindt dat Halsema te formalistisch redeneert, bijvoorbeeld over het demonstratierecht, zei hij met zoveel woorden. „Ze zit verstrikt in een soort systeemwereld. Mensen willen spierballen zien.”
Amsterdam heeft te weinig politie. Dat zei hoofdofficier van justitie René de Beukelaer dinsdagmiddag tijdens het spoeddebat over het geweld vorige week in Amsterdam. Eerder dinsdag beklaagde ook burgemeester Halsema van Amsterdam zich over, in haar optiek, het gebrek aan voldoende politiemensen in de hoofdstad.
Hoofdofficier van justitie De Beukelaer riep er toe op om geen groepen mensen „te stigmatiseren.” Hij zei dat dinsdagavond op televisie geblurde gezichten van verdachten te zien zullen zijn.
„We voelen pijn”, zei politiechef Peter Holla dinsdagmiddag tijdens het spoeddebat in de Amsterdamse gemeenteraad. Hij zei het „verschrikkelijk” te vinden dat de politie vorige week niet alle burgers veiligheid kon bieden.
Holla zei dat Israëlische supporters daags voor de wedstrijd „behoorlijk aanwezig” waren in de stad bij diverse opstootjes. In navolging van Halsema zei Holla dat de politie in de nacht van donderdag op vrijdag niet echt een adequaat antwoord had op de hit en run-acties tegen Joden. „Onze wendbaarheid was die nacht niet optimaal. Ik erken dat we niet iedereen optimaal konden beschermen.” Holla zei dat de politie een antwoord moet zien te vinden op flitsacties, waarbij criminelen snel iemand belagen en vervolgens snel vluchten.
Burgemeester Halsema zei dinsdag: „We hebben de veiligheid van elke burger vorige week niet kunnen garanderen. Het onderlinge vertrouwen is kapot gemaakt door criminelen. Onze stad is verhit. Joden voelen zich niet veilig, moslims voelen zich gediscrimineerd en uitgesloten. Er is over moslims in veel te grove en algemene bewoordingen gesproken.”
Mensen doen er verstandig aan „niet badinerend” te doen over noties als verbinding zoeken met elkaar, zei Halsema. „Een stad is niet anders dan een plek waar mensen verbinding met elkaar zoeken.” Ze zei haar best te zullen doen de vorige week geslagen wonden te helen.
VVD-raadslid Daan Wijnants raakte dinsdagmiddag met burgemeester Halsema verwikkeld in een vinnig debatje over demonstratierecht. Wijnants betoogde min of meer dat de vrijheden van bijvoorbeeld pro-Palestijnse demonstranten moeten worden ingeperkt.
Zo kunnen wantoestanden worden voorkomen zoals bij de opening van het Holocaustmuseum eerder dit jaar. Halsema zei juist niet aan het demonstratierecht te willen tornen. Ze zegt dat autoriteiten optreden tegen demonstranten die de wet overtreden.
Wijnants betoogde dat bijvoorbeeld jongeren in het westen van Amsterdam, die maandagavond vernielingen aanrichtten, zich de baas wanen op straat. Dat die jongeren zich de baas wanen, heeft volgens de VVD’er onder meer te maken met het feit, in zijn ogen, dat de lokale overheid weliswaar „een streep in het zand trekt”, maar die grens niet voldoende bewaakt.
Halsema keerde zich tegen het betoog van de VVD’er. ZE noemde het een „kronkel” om relgedrag van jongeren in verband te brengen met demonstratierecht. Wijnants gaf toe dat de politie maandagavond snel optrad tegen relschoppers in het westen van Amsterdam.
Verschillende Amsterdamse islamitische organisaties hebben dinsdag hun steun uitgesproken aan burgemeester Femke Halsema, na de gewelddadigheden rond de voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv in de stad vorige week.
Amsterdam is „toneel geworden van haat en zelfs van genocidale uitingen, wat diepe wonden heeft achtergelaten”, stellen Stichting Al Houda, Moskee Alert, Dappere Dames, Raad van Marokkaanse Moskeeën (RvM) en Moskee Taqwa.
Ze spreken van een kwetsbaar moment „waarin we onze focus moeten richten op evenwichtige berichtgeving rondom de gebeurtenissen en heling van de Amsterdamse gemeenschap”. „Dit is het punt dat we juist achter onze burgemeester moeten staan, die zich in de hele geschiedenis keer op keer verzet tegen het wegzetten van mensen. Als fractievoorzitter in de Tweede Kamer en nu als burgemeester van Amsterdam. Als islamitische organisaties zeggen wij daarom: blijf van onze burgemeester af.”
De organisaties stellen vragen te hebben over wat er is gebeurd. „Had dit niet voorkomen kunnen worden? Waarom zijn Amsterdammers de eerste dagen in de media getarget? Waarom overheerst het Israëlische narratief in het publieke debat?”, is te lezen in de verklaring.
Volgens de organisaties zijn deze vragen echter ondergeschikt aan „het feit dat Nederland momenteel op het punt staat waarop al onze verbinding onder druk komt te staan en al het harde werk van Amsterdammers teniet wordt gedaan”. „Vanuit het Binnenhof is de tactiek van de verschroeide aarde ingezet: men spreekt van integratieproblemen van islamitische jongeren en er wordt al gefantaseerd over het afpakken van paspoorten. We zijn weer terug bij af. Terug naar de post 9/11 retoriek waarbij moslims worden weggezet als probleem in plaats van een drijvende kracht van Nederland.”
PVV-leider Geert Wilders wil ervoor zorgen dat mensen die in Amsterdam supporters van de voetbalclub Maccabi Tel Aviv aanvielen hun paspoort verliezen en het land worden uitgezet.
„Ook als ze hier geboren zijn”, vindt hij. Dat zou alleen kunnen als mensen een dubbel paspoort hebben. Hoewel er nog onderzoek loopt naar het geweld van vorige week, zegt Wilders alvast dat het een „publiek geheim” is dat 95 procent van de daders Marokkaans is.
Veroordeelde daders moeten wat hem betreft „zo lang mogelijk de gevangenis in”. Hij denkt dat er aanleiding is om terroristisch oogmerk te betrekken bij een veroordeling, waarna de nationaliteit kan worden afgepakt. Maar hij gaat er ook voor pleiten om antisemitisme hiervoor grond te laten zijn. „En dan wat mij betreft zoveel mogelijk het land uitknikkeren”, wil Wilders.
Volgens hem werkt „een gesprek met een maatschappelijk werker of een extra integratieklasje” niet meer voor deze doelgroep, die „vol afkeer van Joden en Israël op Jodenjacht gaat”. „We moeten eindelijk maatregelen nemen waar ze van onder de indruk zijn.” De leider van de grootste coalitiepartij zei opnieuw meerdere keren dat hij wil dat de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema vertrekt.
Partijleider Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) wil dat concrete afspraken worden gemaakt hoe antisemitisme bestreden kan worden in de samenleving. Hij pleit voor het aanstellen van meer rechercheurs die antisemitische daders moeten opsporen, en vervolgens zwaardere straffen opleggen.
Ook moet er in het onderwijs meer aandacht voor zijn. Hij stelt voor dat alle scholieren musea of herinneringscentra moeten bezoeken. „Laten we ervoor zorgen dat kinderen van nu niet met dat soort denkbeelden opgroeien.” Volgens de partijleider van de grootste oppositiepartij helpt alleen een structurele aanpak.
Timmermans vindt het afpakken van paspoorten van mensen die ook een andere nationaliteit hebben een zwaktebod. „Wij zijn collectief verantwoordelijk om dat te corrigeren.” Onder meer PVV-leider Geert Wilders pleit ervoor om de Nederlandse nationaliteit in te nemen van relschoppers met twee nationaliteiten.
Enkele dagen na de aanvallen in Amsterdam op Maccabi Tel Aviv-supporters zegt Timmermans dat Nederland „uitdagingen” heeft met integratie, maar dat er ook veel successen zijn. Hij verwijst onder meer naar de kleinkinderen van arbeidsmigranten uit de jaren ’60 die nu succesvolle carrières hebben.
Premier Dick Schoof zei maandag dat Nederland een „integratieprobleem” heeft. Tegelijkertijd moest hij erkennen dat het onderzoek nog steeds niet is afgerond. Hij kon geen aantallen noemen van bijvoorbeeld Marokkaans-Nederlandse jongeren die niet goed geïntegreerd zouden zijn.
De voorzitters van de zeven Amsterdamse stadsdelen en stadsgebied Weesp hebben zich in een brief aan het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad uitgesproken over de recente gebeurtenissen in de hoofdstad.
„Het geweld en de intimidaties van de afgelopen dagen en de berichtgeving erover zijn een voedingsbodem voor verdere verwijdering, tegenstellingen en strijd”, waarschuwen de voorzitters. „De urgentie die wij nu voelen is om te werken aan verbinding en heling in onze stad.”
„De heftige gebeurtenissen hebben hun weerslag op alle bewoners in onze stad, en in het bijzonder de joodse en islamitische Amsterdammers”, merken de voorzitters op. Beide groepen vragen zich volgens de briefschrijvers af „of ze nog veilig zijn als ze herkenbaar zichzelf zijn”. De stadsdeelvoorzitters laten weten zowel antisemitisme als moslimdiscriminatie sterk af te keuren. „In onze stad kan nooit plaats zijn voor gedragingen die ingaan tegen de waarden en principes van onze rechtsstaat.”
De voorzitters vragen in hun brief aandacht voor „de moeilijke taak” die zij hebben „om verbindingen te helpen smeden, waar onbegrip en vervreemding nabij zijn”. Zij vrezen dat de gebeurtenissen van afgelopen week hun werk van voorgaande jaren en de geboekte voortgang teniet zullen doen. „Het gevaar is dat we alleen luisteren naar de luidste roepers aan de uiterste kanten, of ons laten verleiden een kant te kiezen. Terwijl de meeste Amsterdammers en Weespers snakken naar nuance, begrip en ruimte om elkaar te vinden in de dingen die we gemeen hebben.”
Halsema sloot zich dinsdagmiddag aan bij verontwaardiging van diverse raadsleden over door Maccabi-supporters gescandeerde leuzen. De voetbalsupporters beschimpten onder meer Arabieren. Halsema noemde de leuzen van de Israëlische supporters „diep kwetsend, walgelijk en stuitend.” Of de leuzen strafbaar zijn, is nog weer een andere discussie, zei de burgemeester.
Eerder dinsdag meldde raadslid Imane Nadif van GroenLinks over de leuzen van de Israëlische supporters: „Er werd in filmpjes die er circuleren geroepen: „Dood aan de Arabieren!” en: „Er zijn geen scholen in Gaza, omdat daar geen kinderen meer zijn.”
Voor de politie waren de ongeregeldheden vorige week rond de wedstrijd Ajax-Maccabi beheersbaar tót het moment waarop jongeren via hit en run-acties op Joden jaagden. Hit en run-acties zijn korte momenten waarop als het ware de daders zich op hun slachtoffer storten en er dan weer snel vandoor gaan. „Hit en run-acties zijn een fenomeen waar de politie zich opnieuw toe moet verhouden. De hit en run-acties vorige week waren niet goed te tackelen.”
Halsema benadrukte dat ze er „diep van overtuigd is” dat de autoriteiten voorafgaand aan de wedstrijd „alle noodzakelijke voorbereidingen hebben getroffen.” Halsema zette uiteen dat de autoriteiten de wedstrijd als „hoogrisico-wedstrijd” hebben behandeld.
Burgemeester Halsema van Amsterdam stelt dat de autoriteiten zich voorafgaand aan de wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv „bewust waren van de hevige emoties over het lijden in Gaza.” Halsema zei dat ze nog extra informatie bij de directeur van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) heeft ingewonnen. Halsema stelde dat haar is meegegeven dat er een „vriendschappelijke relatie” bestaat tussen Ajax en de Israëlische voetbalclub. Halsema sluit niet uit dat Maccabi Tel Aviv in de toekomst niet naar de hoofdstad mag komen.
„Wie in onze stad op jacht gaat naar Joden, raakt Joden in de kern van hun bestaan. Maar die bezorgt ook alle Amsterdammers, die ook maar iets weten van de pijnlijke geschiedenis van onze stad, ijskoude rillingen.” Dat zei burgemeester Halsema van Amsterdam dinsdagmiddag tijdens een spoeddebat over het geweld vorige week.
Halsema stond stil bij rellen maandagavond in het westen van Amsterdam. „Een bus en tram werden in brand gestoken. Er werden antisemitische leuzen geroepen. Dat is een schande.”
De burgemeester benadrukte dat „antisemitisme” geen plaats heeft in Amsterdam. „Het doet velen de laatste dagen pijn om Amsterdammer te zijn.” Halsema stelde dat mensen met een islamitische achtergrond, maar ook figuren uit extreem-linkse en extreem-rechtse kringen zich schuldig maken aan Jodenhaat. Ze benadrukte niet complete bevolkingsgroepen over een kam te willen scheren en zei dat er ruimte moet zijn voor protesten uit de pro-Palestijnse beweging.
De burgemeester wierp dinsdagmiddag kritiek op de politie „verre” van zich. De burgemeester kondigde aan dat festijnen in Joodse kring meer zullen worden beveiligd.
De wedstrijd tussen Maccabi Tel Aviv en Ajax had verboden moeten worden, zegt Denk-leider Stephan van Baarle. Waar conservatievere politici spreken van een ‘Jodenjacht’ die vorige week in Amsterdam zou hebben plaatsgevonden, heeft Van Baarle het over „Arabierenjacht, Palestijnenjacht en moslimjacht”.
De Amsterdamse autoriteiten hebben overwogen de wedstrijd te verbieden, staat in een feitenrelaas dat met de Amsterdamse gemeenteraad is gedeeld. Maar voor die stap ontbrak een juridische onderbouwing, en bovendien zou de situatie in de hoofdstad „onhoudbaar” worden omdat er al veel supporters waren.
Ook tijdens de voorbereidingen zagen de burgemeester, politiechef en hoofdofficier van justitie geen redenen om de wedstrijd te verbieden.
„Ik heb uiteraard alle beelden gezien”, antwoordt Van Baarle op vragen van de pers over de aanvallen op Israëlische voetbalsupporters. „En ik zeg dat ik geweld altijd afkeur en alle vormen van discriminatie afkeur.”
De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema heeft volgens de Partij voor de Dieren „geen compleet beeld geschetst” van de gebeurtenissen rond de wedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv.
Volgens fractievoorzitter Anke Bakker was niet direct duidelijk dat er ook incidenten waren met supporters van Maccabi. Ze vroeg de burgemeester tijdens het spoeddebat of ze dat zelf ook zo ziet.
Verder wilde de PvdD meer weten over de juridische gronden waarop de voetbalwedstrijd niet alsnog kon worden verboden en hoe het kon dat er niet werd ingegrepen toen zo’n vijftig Maccabi-supporters zich misdroegen en er niet voldoende politie aanwezig was.
Ook vroeg ze zich net als meerdere andere partijen af of er niet te vroeg is afgeschaald met de inzet van de massaal aanwezige politie. In het feitenrelaas stond dat er vorige week 1200 politiemensen in Amsterdam op de been waren.
„Scooterjongens” hebben vorige week bij de jacht op Joden „behoorlijk huisgehouden”, stelde FVD-raadslid Anton van Schijndel donderdagmiddag. „Zoiets is nog nooit vertoond.” Hij stond stil bij het feit dat vijf Israëliërs behandeling in het ziekenhuis nodig hadden. Wat Van Schijndel betreft was sprake van een „algeheel falen van de handhaving van de openbare orde.”
Net als tal van andere raadsleden toonde ook de FVD’er zich kritisch over Israëlische voetbalsupporters. Aanhangers van Maccabi scandeerden „heel onaangename” leuzen en de „harde kern” sloeg iemand in elkaar, zei het FVD-raadslid. Van Schijndel vindt dat burgemeester Halsema het demonstratiebeleid niet goed vorm geeft. „Ze wil dat demonstranten dicht in de buurt mogen komen van mensen waar ze het niet mee eens zijn. Maar verschillende groepen dicht bij elkaar zetten hoeft helemaal niet.”
Met de bijdrage van FVD-raadslid Van Schijndel zit de ‘eerste ronde’ voor de sprekers erop. Het spoeddebat is geschorst tot ongeveer 14.45 uur.
Activist Frank van der Linde is rond 13.30 uur gearriveerd bij de Stopera in Amsterdam, waar onder andere het stadhuis gevestigd is. Daar debatteert de gemeenteraad van Amsterdam sinds het middaguur over de gewelddadige gebeurtenissen in de hoofdstad van afgelopen dagen.
Van der Linde wilde bij de Stopera demonstreren tegen onder meer „de ‘framing’ door politici en media van de gebeurtenissen rondom de Maccabi Tel Aviv-supporters”. Maar in heel Amsterdam geldt tot donderdag 12.00 uur een demonstratieverbod. De rechter, waar Van der Linde dat verbod dinsdag in een tweede kort geding aanvocht, handhaafde dat. Overigens staat de gemeente Van der Linde wel toe om op het Westergasterrein een protest te houden, maar dat wil hij niet.
Het Amsterdamse raadslid Nilab Ahmadi stelde dat de Israëlische voetbalclub Maccabi zich kenmerkt door een „anti-Palestijnse en racistische” houding. Zo pleegden supporters van de club volgens haar geweld in onder meer België en Griekenland.
Ahmadi keerde zich tegen het demonstratieverbod dat burgemeester Halsema dit weekend instelde. Ook was ze kritisch op de politie. Die zou rond de voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi soms hebben toegekeken en niet hebben ingegrepen. Haar betoog over het demonstratieverbod kwam haar op kritiek te staan van het CDA. CDA-raadslid Havelaar noemde haar opmerkingen „bespottelijk.” De PvdA laakte de „verwijten” van Ahmadi over de politie. „Haar opmerkingen getuigen niet van respect.”
Het CDA in Amsterdam wil van burgemeester Femke Halsema weten of ze voldoende middelen heeft om de rust in de stad te bewaren of dat ze meer middelen nodig heeft van het Rijk.
Fractievoorzitter Rogier Havelaar zei dat als sprake is van dat laatste hij de motie van D66 wil steunen om meer agenten naar de hoofdstad te halen na de gebeurtenissen rond de wedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv vorige week. „Streng handhaven doe je met gezag en niet met emotie”, zei hij.
Het CDA zei „geschokt” te zijn over het geweld en wil dat de daders worden vervolgd. Havelaar wilde weten of de driehoek van burgemeester, politie en Openbaar Ministerie de risico’s niet heeft onderschat, of op tijd opvolging is gegeven aan alle 112-meldingen en of in het veelvuldige contact met de Israëlische ambassade is vernomen of ze de beslissingen van Halsema steunden.
Ook vroeg hij wat de conclusies zijn van de driehoek naar aanleiding van het feitenrelaas over de gebeurtenissen en wat er nodig is om de viering van het joodse lichtjesfeest Chanoeka in december veilig te laten verlopen.
„Haat beantwoord je niet met haat”, zei Volt-fractievoorzitter Juliet Broersen tijdens het Amsterdamse spoeddebat over het geweld vorige week. „We moeten ons niet laten leiden door extremen, maar elkaar in het midden vasthouden.”
Broersen sprak haar complimenten uit aan burgemeester Femke Halsema, de politie en „iedereen die heeft geholpen om de stad de afgelopen dagen bij elkaar te houden.” Ze vroeg zich af hoe Amsterdam nu moet omgaan met de angst die na de gebeurtenissen rondom de voetbalwedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv in de volgens haar verdeelde stad heerst. „Dat is ook een vraag aan de hele raad, we hebben daar allemaal een rol in te spelen.”
Volgens Broersen mag „de pijn van de een, nooit een excuus zijn voor geweld tegen de ander.” Ze noemde verder de integratiecrisis waarover in Den Haag wordt gesproken „een laffe manier om iets simpel te maken, ten koste van velen”.
Van de burgemeester wil Volt onder meer weten of de wedstrijd niet als hoog risico bestempeld had moeten worden, waarom er niet is ingegrepen toen Maccabifans een Palestijnse vlag van een gevel haalden en waarom er vanuit de gemeente en politie onvoldoende hulp was voor Israëlische voetbalsupporters, die deels door joodse vrijwilligers naar het vliegveld werden gebracht.
Waarom is de wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv afgelopen donderdag niet verboden, of benaderd als hoogrisicowedstrijd? Dat vroeg de Amsterdamse SP-leider Remine Alberts dinsdagmiddag aan burgemeester Femke Halsema tijdens het spoeddebat.
„Maccabi-supporters hebben in Athene ook al eens voor grote ongeregeldheden gezorgd. Er had dus een bel moeten gaan rinkelen”, aldus Alberts. Uit het maandagavond bekendgemaakte feitenrelaas over de gebeurtenissen bleek dat het schrappen van de wedstrijd „juridisch niet haalbaar was”. Alberts vroeg zich af waarom dat niet terzijde is geschoven, net als de analyse van de NCTV, dat er „geen concrete dreiging” zou zijn.
Ook vroeg de SP’er om een toelichting hoe de driehoek kijkt naar de verschillende leuzen die de Israëlische voetbalsupporters hebben gescandeerd. „Dat was niet van ‘hup Maccabi’, nee, er kwamen de meest verschrikkelijke dingen voorbij.” Volgens Alberts was het „allang bekend dat het hommeles ging worden” en dat Amsterdam „met de gebakken peren” zou komen te zitten.
Mensen in Amsterdam voelen zich niet meer veilig. Dat stelde fractievoorzitter van de Amsterdamse PvdA, Lian Heinhuis, dinsdagmiddag tijdens het spoeddebat in de hoofdstad. „Dat is onacceptabel en onverteerbaar.”
Volgens Heinhuis wordt er angst gevoeld in de Joodse gemeenschap, maar ook bij moskeeën en „islamitische mensen die worden weggezet als zondebok”. Heinhuis vroeg van de burgemeester om duidelijkheid over het optreden tegen Israëlische voetbalsupporters die zich hebben misdragen in de stad. Ook wilde ze weten hoe ervoor wordt gezorgd dat Amsterdammers zich weer veilig kunnen voelen.
DENK-raadslid Sheher Khan vindt dat het ,feit dat het rechtse kabinet de genocide in Gaza steunt de hoofdoorzaak is van de frustratie in ons samenleving.” Khan wees erop dat ,tuig” van de Israëlische voetbalclub Maccabi ,zich in Amsterdam openlijk uitsprak voor genocide in Gaza.” Misdragingen van de Israëlische supporters zijn ,geen rechtvaardiging, maar wel een verklaring” voor het belagen van Joden, zei het DENK-raadslid. ,In Gaza zijn 17.000 kinderen vermoord, tienduizenden Palestijnen missen ledematen. Dan kun je niet verwachten dat je bloed niet gaat koken.”
Khan stelde dat het jagen op Joden -die jacht keurde hij af- geen pogrom kan worden genoemd. Op een vraag van JA21-raadslid Kreuger hoe hij de Jodenjacht wel zou willen noemen, leek Khan niet echt een antwoord te geven.
De politie heeft rond 12.45 uur zes mensen aangehouden die wilden demonstreren voor de Stopera in Amsterdam. Daar houdt de gemeenteraad sinds 12.00 uur een spoeddebat over de gewelddadige gebeurtenissen in de stad na de wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv.
De groep van aanvankelijk zo’n tien personen probeerde met een leeg spandoek het plein voor het gemeentehuis op te lopen, maar werd daarbij tegengehouden door agenten. Die verzocht ze te demonstreren bij het Westerpark. Toen ze dat weigerden, werden ze aangehouden.
De demonstranten zeiden dat ze niet kwamen om te demonstreren. Ze riepen „geen mening, geen demonstratierecht". Sommigen droegen een Palestijnse vlag. De gemeente verbood het om voor het gemeentehuis te demonstreren.
Imane Nadif van GroenLinks (8 zetels) vindt het geweld van vorige week ,afschuwelijk.” „De Jodenjacht had nooit moeten gebeuren.” Ze stelt ook dat spreekkoren van Israëlische voetbalsupporters over de dood van burgers in Gaza pro-Palestijnse Amsterdammers veel pijn hebben gedaan. Nadif laakte door Israëlische supporters gescandeerde teksten. „Er werd in filmpjes die er circuleren geroepen: „Dood aan de Arabieren!” en: „Er zijn geen scholen in Gaza, omdat daar geen kinderen meer zijn.”
Amsterdam is tot op het bot verdeeld, betoogt D66-raadslid Rob Hofland dinsdag. De oorlog in Gaza speelt daarbij een belangrijke rol. Hij schetste enerzijds de grote gevoelens van onveiligheid onder Joden. „Hoe eenzaam is het als je alleen of met z’n tweeën (als Joden, JV) in een stad loopt en je wordt vanuit het niets aangevallen?” Anderzijds voelen veel islamitische bewoners in Amsterdam zich „machteloos” als ze „moeten toezien dat er zo veel kinderen en vrouwen in Gaza worden gedood.” De D66’er pleitte voor meer agenten in Amsterdam.
Hij bepleitte voor empathie. „Laat je niet verdelen. We moeten antisemitisme, islamofobie en homohaat bestrijden.” Volgens Hofland ,wil de zwijgende meerderheid in Amsterdam dat de rust terugkeert en dat daders keihard worden berecht.”
Het D66-raadslid vindt het kwalijk dat „mensen met een migratie-achtergrond collectief de schuld krijgen van individuele acties van criminelen.” Kwaad toonde hij zich ook over relschoppers in het westen van Amsterdam, die maandagavond „een tram in de fik staken.”
De ,waarheid is dat er Amsterdammers zijn die Nederlandse waarden afwijzen”, zei VVD-raadslid Daan Wijnants. „Arabisch sprekende jongeren gingen actief op zoek naar Israëlische mensen. Ik vind het wonder dat er niemand is overleden.”
Wijnants benoemde ook de „onacceptabele en onsmakelijke” liederen die Israëlische supporters scandeerden. Maar dat soort zaken zijn geen vrijbrief voor een Jodenjacht. Wijnants laakte het opjagen van Joden. „Joden worden achtervolgd tot in hun huis, ze worden gedwongen zich te identificeren.” Wijnants was kritisch over de vrijheden die (pro-Palestijnse, JV) demonstranten krijgen. Hij zei te vrezen dat de vrijheid van demonstratie „ten koste gaat van de vrijheden van anderen.”
PvdA-raadslid Heinhuis was kritisch over het betoog van VVD-raadslid Wijnants. Ze betoogt dat de VVD’er „bevolkingsgroepen tegenover elkaar zet.” De PvdA is in Amsterdam de grootste partij (9 van de 45 raadszetels).
Raadsleden van linkse signatuur vallen VVD-raadslid Wijnants aan. Die strooit te makkelijk met veroordelingen aan het adres van bijvoorbeeld Arabisch sprekende Amsterdammers, zo vinden de linkse raadsleden. Sheher Khan van DENK vindt dat VVD-raadslid Wijnants moslims in een hoek zet. Raadslid Imane Nadif van GroenLinks (8 zetels) laakte ,de rechtse politiek” in Nederland en vindt het onterecht dat Arabisch sprekende Amsterdammers in de verdachtenbank worden gezet.
CDA-raadslid Rogier Havelaar spreekt van ,onacceptabele toestanden” die zich vorige week in Amsterdam afspeelden. De CDA’er benadrukt dat de overheid de ,taak heeft de rust te bewaren.” Havelaar benadrukt dat ,lik op stuk”-beleid geboden is. Hij is minder gecharmeerd van het verhaal van JA21 over lokagenten. JA21-raadslid Kreuger, van verschillende kanten verbaal aangevallen door collega-raadsleden, zegt zich er grote zorgen over te maken dat de daders achter de Jodenjacht ,zich zo zeker voelden.” ,Ze verspreidden filmpjes over hun eigen gedrag.”
D66-fractievoorzitter Rob Hofland stelt, in reactie op het betoog van JA21-raadslid Kreuger, dat het inzetten van zogeheten lokagenten het geweld vorige week niet had kunnen voorkomen. Kreuger van JA21 zegt dat ,we moeten ophouden met lieve woordjes en verhalen over verbinding.” Het JA21-raadslid stelt dat Amsterdam wordt getypeerd door polarisatie. Kreuger vindt dat demonstranten die zaterdag op de Dam demonstreerden harder waren aangepakt. ,De lange lat en de waterstraal erover.” PvdA-raadslid Lian Heinhuis kritiseert JA-21-raadslid Kreuger. Die komt volgens Heinhuis niet met deugdelijke oplossingen voor problemen in Amsterdam.
Fractievoorzitter Kevin Kreuger van JA21, het eerste raadslid dat donderdagmiddag een inhoudelijke bijdrage levert, zegt dat hij ,oprecht geen woorden heeft” voor de Jodenjacht vorige week in Amsterdam. Kreuger zegt dat hij ,alle overtredingen” vorige week afkeurt. ,Maar als je het normaal vindt om langer te praten over het in de fik steken van een vlag (door Israëlische supporters, JV) dan over een complete Jodenjacht, dan moet je bij jezelf te rade gaan. Dan moet je je afvragen of je alles boven wel op een rijtje hebt.” Kreuger krijgt tegengas van een DENK-raadslid Sheher Khan. Die betoogt met zoveel woorden dat Israëlische voetbalsupporters zich vorige week ook flink hebben misdragen.
Rond het stadhuis van Amsterdam is veel politie op de been, ziet een verslaggever van het ANP. De Amsterdamse gemeenteraad debatteert vanaf 12.00 uur in de Stopera over de gewelddadige gebeurtenissen in Amsterdam van afgelopen week.
Bij alle ingangen staan politiebusjes en er zijn veel politiemensen op straat. Er zijn geen demonstranten te zien, meldt de verslaggever. In de rechtbank van Amsterdam dient dinsdagochtend een kort geding tegen het demonstratieverbod dat tot donderdag 12.00 uur geldt in de stad. Activist Frank van der Linde, die de zaak heeft aangespannen, zei bij aanvang dat hij ongeacht de uitspraak van de rechter „zeker” naar de Stopera gaat om te protesteren.
De metro stopt dinsdagochtend niet bij Waterlooplein, de halte bij het stadhuis. Een woordvoerder van vervoerder GVB laat weten dat het gaat om een voorzorgsmaatregel met het oog op de veiligheid. „Wij hebben begrepen dat er mogelijk demonstraties zijn vanwege het spoeddebat. Daarom hebben we ervoor gekozen om niet op het Waterlooplein te stoppen, zowel voor de veiligheid van de reizigers als die van onze medewerkers.”
De Amsterdamse politie heeft „signalen” dat er oproepen rondgaan om dinsdagavond opnieuw te gaan rellen in Amsterdam-Nieuw-West. „Vrouwen en kinderen worden daarin opgeroepen thuis te blijven. Deze oproepen baren ons grote zorgen”, zei Olivier Dutilh van de Amsterdamse politie.
Maandag rond 19.15 uur begon een groep met vuurwerk te gooien op Plein 40-45. Een tram vloog in brand en de politie werd bekogeld.
„Rond 19.00 uur stonden er zes jongeren op Plein 40-45. Tien minuten later waren het er veertig en kort daarna enkele honderden”, zei Dutilh over het verloop maandagavond. Hij deelde zijn zorgen dinsdagochtend in de rechtbank in Amsterdam. Daar diende een kort geding van activist Frank van der Linde. Hij wil dinsdag demonstreren bij de Stopera , waar de Amsterdamse gemeenteraad vanaf 12.00 uur debatteert over de gewelddadige gebeurtenissen in de hoofdstad afgelopen week.
De gemeente Amsterdam staat toe dat er dinsdag in Amsterdam wordt gedemonstreerd, meldt de gemeente in een persbericht. De driehoek heeft besloten tot het verlenen van een ontheffing van het demonstratieverbod dat in heel Amsterdam geldt, schrijft het Parool.
Het demonstratieverbod blijft als onderdeel van de noodverordening gewoon van kracht. De demonstratie mag plaatsvinden op het Westergasterrein, en niet bij het Amsterdamse stadhuis zoals de linkse activist Frank van der Linde wil. Daarom zet de activist zijn kort geding door.
De Amsterdamse driehoek (gemeente, politie en Openbaar Ministerie) overwoog donderdagochtend nog de mogelijkheid de voetbalwedstrijd te verbieden, omdat er de avond en nacht ervoor meerdere incidenten waren geweest. Dat meldt de NOS dinsdagochtend.
De woensdag ervoor verschenen op sociale media berichten met agressie en dreiging richting Israëlische supporters. De driehoek besprak een verbod op de wedstrijd, maar ziet daar toch van af. Onder meer omdat er geen juridische onderbouwing voor is. Ook wordt gevreesd dat de situatie uit de hand zou lopen, vanwege de aanwezigheid van grote aantallen supporters in de stad.
Dinsdagochtend om 09.30 uur dient er bij de rechtbank Amsterdam een kort geding tegen het demonstratieverbod dat de gemeente tot donderdag 07.00 uur heeft ingesteld. Activist Frank van der Linde spande het kort geding voor de tweede keer aan, omdat hij dinsdag om 12.00 uur wil demonstreren bij het stadhuis. In het eerste kort geding, afgelopen zondag, ging de rechter niet mee in de bezwaren van Van der Linde.
Burgemeester Femke Halsema reageerde afgelopen vrijdag tijdens een persconferentie al met woede op de belaging en mishandeling van de Israëlische supporters. Ook zei ze dat ze samen met de politiechef en de hoofdofficier van justitie „alles op alles” zou zetten voor „de veiligheid van Joods Amsterdam”. Verder zei ze niet te denken aan opstappen. „We nemen onze verantwoordelijkheid”, zei ze. En: „Ik dien de burgers van Amsterdam en bescherm ze.”
Meerdere partijen in de raad spraken hun afschuw uit over de gebeurtenissen. De Amsterdamse PvdA, de grootste partij in de stad, wil dat de feiten „zo snel mogelijk boven tafel komen”. Coalitiepartner GroenLinks riep de politiek op de rust te bewaren en D66, de derde partij in het college, reageerde vol afkeur op de aanvallen.
Advertentie