Rogier van de Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, bracht afgelopen week zijn zorg al over aan Mona Keijzer, minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke ordening. Keijzer had in de Tweede Kamer laten doorschemeren dat ze de ingezette lijn van het vorige kabinet minder strikt wil handhaven als het gaat over ruimte voor water bij woningbouw. In haar ogen zijn ook nieuwe woningen mogelijk op plekken waar wateroverlast valt te verwachten. Dan is het volgens de minister zaak om daar rekening mee te houden bij de bouw.

Ongewenst

De waterschappen vinden dat een ongewenste ontwikkeling. „Wij hopen en verwachten dat er continuïteit is in het uitgangspunt dat door het vorige kabinet is ingezet: water en bodem moeten sturend zijn bij ruimtelijke plannen”, zegt Kees Jan Vet, dijkgraaf van de Brabantse Delta.

Vet noemt als voorbeeld het ziekenhuis in Venlo, dat tegen het nadrukkelijke advies van het waterschap in Limburg gebouwd is in de nabijheid van de Maas. Bij de overstromingen van de Maas in de zomer van 2021 moest dit ziekenhuis worden geëvacueerd. Voor dijkgraaf Vet bewijst die gebeurtenis dat het niet verantwoord is om te bouwen op plekken waar wateroverlast te verwachten is.

Clusterbuien

In de provincie Noord-Brabant moeten er de komende jaren 130.000 huizen bij komen. Het waterschap praat mee over geschikte locaties voor woningbouw, zegt Vet. „Wij vinden het belangrijk dat we volop gaan bouwen in Brabant. We houden ‘botsproeven’ over locaties: waar is het wel of niet verantwoord om te bouwen in het licht van klimaatverandering? Het gaat om wateroverlast door rivieren, beken en clusterbuien.”

Waterschap Brabantse Delta is van plan om steviger „nee” te zeggen als bouwplannen op gespannen voet staan met ruimte voor water. Vet: „Wij geven nu al standaard een negatief advies als gemeenten komen met plannen voor buitendijks bouwen. We hopen dat Rijkswaterstaat ons daarin steunt.”

„Wij geven nu al standaard een negatief advies over plannen voor buitendijks bouwen” - Kees Jan Vet, dijkgraaf Brabantse Delta

De ministers Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) en Keijzer komen binnenkort met een standpunt naar de Tweede Kamer over de wijze waarop ze rekening willen houden met water en bodem bij bouwplannen.

Dijkversterking

De waterschappen maken zich ook zorgen over of het nieuwe kabinet met genoeg extra geld over de brug komt voor de dijkversterkingen. De kosten van dijkversterkingen lopen op van gemiddeld 7 naar 15 miljoen euro per kilometer. Ook moet er 500 kilometer meer dijk worden aangepakt dan eerder was ingeschat. Er wordt gewerkt aan de versterking van 2000 kilometer aan rivier- en zeedijken in het land.

De gezamenlijke waterschappen hebben hiervoor 1,3 miljard extra uitgetrokken in de verwachting dat minister Madlener met hetzelfde bedrag over de brug komt. Maar in de meerjarenbegroting van het ministerie is dat geld tot dusver niet opgenomen. „Ik zie de zon niet doorbreken”, zegt dijkgraaf Vet. „Het is traditie dat waterschappen en de rijksoverheid allebei de helft betalen van de dijkversterkingen die nodig zijn. We moeten met dit kabinet indringend het gesprek voeren over de financiën.”