Kerk & religieKerk dichtbij

Al 450 jaar een hervormde gemeente in Streefkerk

De hervormde gemeente binnen de Protestantse Kerk in Nederland te Streefkerk bestaat 450 jaar. In gesprek over de pastoor die dominee werd, de brand van 1914 en hoe het opschrift van de klok van waarde blijft.

Bastiaan van Soest
17 October 2024 16:11
Het kerkgebouw van de hervormde gemeente in Streefkerk. beeld Rens de Groot, Van der Wal Fotografie
Het kerkgebouw van de hervormde gemeente in Streefkerk. beeld Rens de Groot, Van der Wal Fotografie

Hoog op de donk, een zandheuvel te midden van het veen, ligt de enige kerk van Streefkerk. Een op het oog monumentale kruiskerk.

„Dat is alleen maar de buitenkant”, stelt Arie van Werkhoven (69), schrijver van het boek ”Tot lof en dank”, ledenadministrateur en archiefbeheerder. „Het interieur van de kerk is nog maar ruim honderd jaar oud. Dat komt omdat de kerk in 1914 helemaal afbrandde.” In de consistoriekamer, ondergebracht in de toren, hangt een schilderij dat de brand laat zien. Na de ramp stonden alleen de buitenmuren van het kerkgebouw er nog.

Binding

Tegenover het schilderij hangen portretten van predikanten die Streefkerk in de afgelopen eeuwen hebben gediend. Niet van iedere predikant is een beeltenis voorhanden. Zoals van Willem Jansz., de eerste voorganger. Hij diende als pastoor de rooms-katholieke parochie van Streefkerk. Maar in 1574 gaat Streefkerk als een van de eerste dorpen in de Alblasserwaard over tot de „nije leer”. En zo wordt Willem Jansz. de eerste predikant van Streefkerk.

In de loop van de jaren ontwikkelde Streefkerk zich als rechts-confessionele gemeente. Eind jaren vijftig van de vorige eeuw sloot de hervormde gemeente zich aan bij de Gereformeerde Bond. Ook de predikanten waren vanaf die tijd afkomstig uit „de Bond”. Op zondagmorgen zit de kerk nagenoeg vol en vooral tijdens de avonddienst bezoekt veel Streefkerkse jeugd de dienst.

Arie van Werkhoven (l.) en Dirk van den Heuvel. beeld Rens de Groot, Van der Wal Fotografie

Dirk van den Heuvel (42), ouderling en voorzitter van de kerkenraad, is er blij mee. „Eerst zitten ze met elkaar onder het Woord, daarna gaan ze samen koffiedrinken, dat geeft onderlinge binding.”

Die binding is er niet alleen bij jongeren, signaleert Van den Heuvel. „In Streefkerk is er maar één kerk. Dat maakt dat het een brede gemeente is. Gemeenteleden zijn bereid om elkaar te begrijpen en soms wat water bij de wijn te doen. Nieuwe leden voelen zich snel thuis in onze gemeente.”

„In Streefkerk is er maar één kerk; dat maakt dat het een brede gemeente is” - Dirk van den Heuvel, kerkenraadsvoorzitter

Preekstoel

In het vroegere tabernakel staat nu een oude Bijbel. beeld Rens de Groot, Van der Wal Fotografie

Midden in de kerk staat de preekstoel. Vanwege de kruisvorm van het gebouw moet de predikant, als hij alle gemeenteleden wil zien, een rondje draaien op de preekstoel. In de kerk staan banken en klassieke rieten stoelen. Achter in het kerkgebouw is een kleine nis. Van Werkhoven: „Dat is het tabernakel. Daar werd vroeger de hostie bewaard. Wij gebruiken de nis nu om een oude Bijbel tentoon te stellen.”

Midden in de kerk ligt een oude Statenbijbel in gotisch schrift opengeslagen op de avondmaalstafel. Van den Heuvel: „Wat er ook verandert, het Woord van God blijft altijd. Als je zo hier in de kerk staat, is het goed om te bedenken dat God de Onveranderlijke is en dat Zijn Woord hier al eeuwen klinkt.”

Van Werkhoven knikt en verhaalt nogmaals de brand: „De hitte van het vuur was zo hevig geweest dat de luidklok losraakte uit de toren. Die viel dwars door de diverse verdiepingen heen en belandde onder aan de toren op de grond. Voor alle kerkgangers, die toen aangeslagen rondliepen, was het randschrift uit 1 Petrus 1:25 tot troost: „Maar het Woord des Heeren blijft in der eeuwigheid.””

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer